زنجیره تأمین خوب برای دوران سخت

باید خلاق بود وگرنه تغییرات پیش‌بینی‌نشده شما را می‌بلعند. پاندمی یکی از همین تغییرات غیرمنتظره بود که همه می‌پرسند کی تمام می‌شود؟ این سؤالی است که صاحبان برندهای بزرگ و کوچک در سراسر جهان پیوسته برایشان تکرار می‌شود. طبیعتا زنجیره تأمین ظرفیت محدودی دارد و با هر بار فشار، قیمت‌ها بالا می‌رود. عامه مردم هم در عوض کسب تجربه، صرفا هزینه می‌کنند.

بنابراین وقتی فشار بالا می‌رود، دسترسی به مواد کم می‌شود، هزینه حمل بار بیشتر می‌شود و کمبود نیروی کار نیز شدت می‌گیرد. این اواخر هم که کمبود کانتینر همه‌چیز را تحت‌الشعاع قرار داده و با تأخیر در تحویل محصول، جریان درآمد و فروش را به کل دگرگون کرده است.

پاسخ به این پرسش که «کی این وضعیت تمام می‌شود؟» شاید در این جمله بگنجد که «کمربندها را ببندید. تا 2023 شرایط همین است!»
برای این استدلال پنج دلیل وجود دارد: اول اینکه بین عرضه و تقاضایی که پیش روی صنایع است، تعادل برقرار نیست. دوم اینکه جانشینی برای حمل‌و‌نقل دریایی پیش روی صنایع و تجار نیست.

سوم اینکه ترخیص کالا در بنادر به دلیل تعداد اندک کارگران با کندی روبه‌روست. چهارمین مورد به تفاوت کشورها در واکنش به پاندمی برمی‌گردد که کار اتصال صنایع به هم را سخت کرده است. پنجمین مورد هم به بهره‌وری حمل‌و‌نقل دریایی مربوط می‌شود که تغییری ندارد. یک نکته را نیز نباید فراموش کرد؛ اینکه هرچه شرکت کوچک‌تر باشد، شانسش برای دریافت قطعات و کالا یا ارسال محصولات کمتر است. بنابراین می‌توان ادعا کرد زنجیره تأمین فعلا در قبضه صنایع بزرگ و ثروتمند است.

شرکت‌های کوچک برای غلبه بر این وضعیت باید نُه کار مختلف انجام دهند که پنج مورد از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
۱. باید به تخصیص بهتر منابع خود در خرید و فروش دست بزنند. از چارچوب‌های اشتراکی هم هرچه بیشتر استفاده کنند، قطعا دسترسی آن‌ها به شبکه تجارت جهانی بهتر خواهد بود.
۲. از شیوه نقل‌و‌انتقال دریایی LCL (Less than Container Load) استفاده کنند و با به اشتراک گذاشتن فضای کانتینر با برخی شرکا، جاذبه خود را برای مشتریان بالا ببرند.
۳. از قایق‌های کوچک تندرو برای تحویل بار استفاده کنند. برای محموله‌های کوچک واقعا جواب می‌دهد.
۴. شرایط را مدیریت کنند. وقتی پلیمر ABS نسبت به سال گذشته 30 درصد، سنگ آهن صددرصد، فولاد ضد زنگ 30 درصد و نورد گرم 90 درصد طی تنها یک سال افزایش قیمت داشته و هزینه‌های خرید نیز نقدا باید پرداخت شود، آن‌ها هم باید در قیمت‌گذاری محصولات پویا عمل کنند و روی سطحی خاص آن را ثابت نکنند.
۵. تولید کارخانه‌ای را با شرایط متغیر وفق دهند. امروز فورد به دلیل کمبود تراشه وانت‌های پرفروش سری اف150 را بدون این قطعه تولید و راهی انبار می‌کند و به وقتش آن‌ها را تکمیل خواهد کرد. خط هم نمی‌خوابد.
البته لازم است وضعیت اضطراری را در قرارداد بگنجانند، شبکه خریداران و تأمین‌کنندگان خود را حفظ کنند. کماکان به مشتریان خود خدمات دهند و در حفظ ارتباطات رودررو با زنجیره تأمین بکوشند.