کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
نشست خبری صنف VOD با اصحاب رسانه برگزار شد. در ابتدای این نشست محمدعلی یوسفی، رئیس انجمن صنفی VOD، گفت: «هدف انجمن صنفی VOD این است که به پیشبرد رابطه اعضای انجمن با ذینفعان بیرونی، مراجع ذیصلاح و ارائهدهندگان پروانه و ساختارهای بیرونی یاری برساند و به گسترش کسبوکار مبتنی بر این نوآوری کمک کند.» وی همچنین افزود: «درصدد هستیم تعرفهها را به نحوی مدیریت کنیم که مصرفکنندهها با کمترین هزینه و بهترین کیفیت بتوانند از این خدمات استفاده کنند و برای پلتفرمها و سرویسدهندهها هم بسته به تعداد محتوای تأثیرگذاری که در طول هفته و ماه پخش میکنند و اینکه تبلیغات داشته باشند یا نه، با مدلی انعطافپذیر مصوباتی لحاظ شده است.»
وی درباره اعضای منتخب هیئتمدیره گفت تلاش شده ساختار انجمن به صورتی چیده شود که اعضای تأثیرگذار و دارای سهم بازار جزو هیئتمدیره نباشند.
VOD همان دی وی دی نیست
در ادامه محمدمهدی عسگرپور در تکمیل توضیحات رئیس انجمن و در پاسخ به سؤال خبرنگاران گفت: «در حال حاضر 31 شرکت و مؤسسه دارای مجوز به عضویت صنف درآمدهاند. ثبت این صنف نسبتا قدیمی است با وجود اینکه فعالیت رسمی و جدی خود را بهتازگی شروع کرده است و این اولین نشست خبری ماست.»
عسگرپور افزود: «ما با یک تکنولوژی جدید مواجهیم. درست است که سابقه حضور این تکنولوژی در کشور ما حدود ده سال است، ولی چند سالی بیشتر نیست که به شکل یک گفتمان مطرح شده است. بعضی معتقد هستند VOD ادامه همان خرید دیویدی از سوپرمارکتهاست و برخی دیگر معتقدند پدیده جدیدی است و باید در مورد آن به شکل مستقلی بحث شود. هنوز ابعاد مختلف این حوزه حتی برای خود پلتفرمها مشخص نشده است. با این وجود دنیا به سمت استفاده از این نوآوری پیش خواهد رفت.»
شاخص پیشرفت جوامع
عسگرپور در ادامه به وضعیت سرویسهای آنلاین در سایر کشورها پرداخت و گفت: «ماجرای ورشکستگی سالنهای سینما در برخی از کشورها به دلیل وجود سرویسهای نمایش آنلاین مربوط به چند سال پیش از ظهور کروناست. حتی بهتازگی داشتن این سرویس به شاخص پیشرفت جوامع اضافه شده است. خوشبختانه ما جزو کشورهایی هستیم که از این سرویس بهرهمندیم و محتوای آن را هم خودمان تولید میکنیم. بنابراین این اتفاق ناگزیر خواهد بود.»
وی در ادامه افزود: «متأسفانه سابقه نشان داده است که در سه، چهار دهه گذشته رابطه خوبی بین بخشهای نظارتی و سیاستگذاری و پدیدههای جدید وجود نداشته است. همیشه در ابتدا ممنوعیتهایی بوده و مخالفتهایی شکل گرفته است. در این حوزه هم کمابیش همین چالش وجود دارد.»
موازی کاری نشود
دبیر انجمن صنفی در رابطه با ممیزیهایی که این حوزه را هدف قرار میدهند، گفت: «در بسیاری از کشورهای دنیا ساختارهایی برای نظارت و ارزیابی تکنولوژیهای جدید شکل گرفته است، ولی تجربه جهانی خیلی از مواقع به کار ما نیامده، چون همیشه پیشفرض ما این بوده که با بقیه دنیا فرق داریم و در نتیجه این ساختارها را کنار گذاشتهایم. ما علاوه بر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چند سازمان موازی هم داریم که ممکن است مجوز سازمان فرهنگ را نیز معتبر ندانند و قبل از اینکه ابعاد یک پدیده روشن شود، تصمیمگیری میکنند. ما جزو معدود کشورهایی هستیم که تلویزیونمان کاملا دولتی است. حتی کشورهایی که بخشی از شبکهها را دولتی نگه داشتهاند، سعی دارند در ساختارهایشان تجدیدنظر کنند و به دنبال تلفیق بخش خصوصی و دولتی هستند.»
عسگرپور با تأکید بر اینکه این ساختار مدتهاست بهروز نشده است، افزود: «افراد نهادهای مختلف بر اساس وظیفه سازمانی که دارند در صحنه حضور پیدا میکنند و بر پایه مدیریتی که سابقا اعمال میکردند، بر عملکرد پلتفرمها نظارت میکنند، ولی عملا دست و پای پلتفرمها را که میخواهند خودشان را نسبت به دنیا بهروز نگه دارند، میبندند. در کشور ما علاوه بر مسائل فرهنگی و اقتصادی، مسائل سیاسی، امنیتی و انواع و اقسام موضوعات هم در تصمیمات نظارتکنندهها دخیل هستند و اینها همگی به پیچیدگی موضوع دامن زده است. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به بندهایی از قوانین خود استناد میکنند که قابل توجه است و جزو قوانین موضوعه کشور است و بخشی در مجلس و شورای انقلاب فرهنگی تصویب شده است. صداوسیما هم میتواند به دستورات شورای نگهبان و اظهارنظر رهبری در مورد «صوت و تصویر فراگیر» استناد کنند و به این حوزه وارد شوند. اما در هر صورت فعالان حوزه VOD و اعضای صنف باید کاملا در تصمیماتی که برای این حوزه گرفته میشود، حضور داشته باشند.»
یک موضوع و چند نهاد
وی درباره مسئولیت نظارت بر پلتفرمهای نمایش آنلاین گفت: «وقتی دونهاد در مورد یک موضوع مدعی هستند و هر دو میخواهند یک نقش داشته باشند، قطعا با مشکل روبهرو خواهیم شد. در حال حاضر فیلمهای سینمایی که میخواهند به صورت آنلاین نمایش داده شوند، باید همان مسیری را طی کنند که همیشه میرفتند. یعنی باید از طریق وزارت ارشاد پروانه نمایش بگیرند. ولی ساترا روی سریالها نظارت میکند. از طرفی وزارت ارشاد با وجود معترض بودن به این موضوع، به دلیل «زیاد بودن تعداد سریالها» از صدور مجوز به آنها سر باز زده است.
وی در پاسخ به سؤال خبرنگاران در این رابطه که آیا راهی برای دسترسی شفاف به تعداد کاربران پلتفرمهای بخش آنلاین و میزان فروششان تدارک دیده شده است یا خیر، گفت: «یکی از برنامههایی که در صنف مطرح شده، این است که پلتفرمها به سمتی بروند که بتوانند اطلاعات دقیق کاربران خود را به نمایش بگذارند.» در ادامه خبرنگاران به لزوم شفافیت در هزینههای مالی ساخت هر سریال اشاره کردند و این سؤال پرسیده شد که شفافیت در مورد شایعاتی مثل کمک وزارت ارتباطات به بعضی از پلتفرمها کی اتفاق میافتد؟
محمدمهدی عسگرپور پاسخ داد که این شفافیت در نتیجه مجموعهای از رفتارها حاصل میشود. او افزود: «مثلا شما اعلام میکنید به دبیر جشنوره جهانی فجر فلانقدر حقوق دادهایم. ولی وقتی سازمانهای دیگری که از بیتالمال استفاده میکنند در این زمینه شفافیت لازم را ندارند، شفافسازی و ارائه یکسری از اعداد سوءتفاهمبرانگیز خواهد بود. همچنین بدون ارائه توضیحاتی در رابطه با هزینههایی که انجام شده است و ارزش افزودهای که ایجاد شده، ارائه یکسری اعداد، فهرستی سؤالبرانگیز پیش روی مخاطب میگذارد.»
وی در پاسخ به این سؤال که نقش نظام صفی در مقابل سنگاندازیهایی که از سوی نهادهای نظارتکننده اتفاق میافتد، چیست، گفت: «در مورد بحث ممیزی، اتفاقا صنف الان فعالتر شده است و سعی دارد با دوستانی که در طول این سالها ممیزی را اعمال کردهاند، مقابله کند. متأسفانه در کشور ممیزی در حوزه فرهنگ انتها ندارد. در ابتدا این نهادها میگویند ما برای توسعه شما آمدهایم. در مرحله بعد از طرف یکسری از نهادهای دولتی مثل مجلس یا نهادهای امنیتی به ممیزی فشار وارد آورده میشود یا حتی از طرف مردم این فشار وارد میشود. آنها هم در مقابل حلقههای نظارتیشان را قویتر میکنند. در مملکت ما هر کسی در مورد هر موضوعی که تخصص ندارد نظر میدهد. در زمینهVOD هم مؤسسان ذینفع هستند و هم مردمی که میخواهند از آثار استفاده بکنند. اگر قرار است سرانجام این ممیزیها سرنوشتی مثل تلویزیون را در نمایش آنلاین رقم بزند، انگیزهای برای مردم باقی نمیماند که پولی برای دیدن این آثار بپردازند.»
او در پایان گفت: «ما برای تعدیل همین دیدگاهها آمدهایم. در حال حاضر یکی از کارهای ما ایجاد مفاهمه با نهادی است که میخواهد جلوتر از بقیه ممیزی این حوزه را به دست بگیرد. حرف ما این است که اول ببینید چه چیزی را میخواهید ممیزی بکنید. راجع به سریالهای تلوزیونی صحبت نمیکنیم که مردم لاجرم باید آنها ببینند، بلکه درمورد فیلم و برنامههایی صحبت میکنیم که مردم در مقابل آن پول میپردازند و اگر تمایل داشته باشند آن را میبینند. بخش قابل توجهی از انرژی ما باید معطوف به ایجاد این مفاهمه باشد.» محمد مهدی عسگرپور درباره مقایسه گردش مالی سینمای ایران و گردش مالی شرکتهای نمایش آنلاین این نکته اشاره کرد که خانه سینما با داشتن 5 هزار عضو فعال بدون شک از یک سرمایه برخوردارد است. وی افزود پیشبینی میشود در سال 1400در حوزه تولید چیزی نزدیک به ده برابر سرمایه گذاری در حوزه سینما درنمایش آنلاین اتفاق بیفتد. با توجه به افزایش تعداد مخاطبین بیشک این عدد در سالهای آتی بیشتر هم خواهد بود.