زمان مطالعه: 2 دقیقه
در جهان انتشار فهرست شرکت‌های برتر موضوعی متداول است و هدف از آن بررسی وضعیت صنایع و کسب‌وکارها در سطح خرد و به شکل سالانه است. در شرایطی که بسیاری از گزارش‌ها با بررسی متغیرهای کلان به بررسی تحولات اقتصاد می‌پردازند، بررسی تحولات اقتصاد از مجرای فراز و فرود شرکت‌ها و عملیات تولید، فروش و درآمد آنها وجه دیگری از چهره یک اقتصاد ملی یا حتی کل اقتصاد جهان را به نمایش می‌گذارد.
گزارش 500 شرکت برتر ایران نیز تصویر متفاوتی از اقتصاد ایران را نمایش می‌دهد. تصویری که از خلال آن می‌توان وضعیت شرکت‌های مختلف در سه قالب مالکیت عمومی، دولتی و خصوصی را به‌عینه دید، عملکرد آنها را نسبت به همتایان منطقه‌ای و بین‌المللی رصد کرد و در هر زیربخش، عملکرد بازیگران برتر را سنجید.
در عین حال با مرور گزارش‌های سالانه شرکت‌های برتر، می‌توان تأثیر این شرکت‌ها بر کل اقتصاد را دید و از اثر اقتصاد بر هر صنعت در یک بازه زمانی یک ساله فهمی عمیق پیدا کرد.
یک بخش مهم از گزارش IMI500 سازمان مدیریت صنعتی که در روز برگزاری همایش اشارات متعددی به آن شد، عدم حضور شرکت‌های ایرانی در فهرست 500 شرکت برتر جهان است.
بررسی کارنگ نشان می‌دهد علیرغم حجم قابل توجه درآمد غول‌های حاضر در جمع 500 شرکت برتر کشور، ایران هنوز نماینده‌ای در فهرست فورچون 500 ندارد. آمریکا به عنوان بزرگ‌ترین بازیگر در این فهرست، 30.5 درصد از کل شرکت‌های فهرست فورچون 500 را در اختیار دارد.
چین با سهم 28.1 درصدی در رتبه بعدی قرار دارد و ژاپن با 9.3 درصد، آلمان با 5.8 درصد، فرانسه با 4.4 درصد و بریتانیا هم با 2.3 درصد در رتبه‌های بعدی سهامداران اصلی از 500 شرکت برتر فورچون قرار دارند. این شش کشور در حالی بیش از 80 درصد شرکت‌های فهرست فورچون 500 را در خاک خود تأسیس کرده‌اند که باقی مناطق جهان کمی بیش از 18درصد کل شرکت‌های فهرست مجله فورچون را به خود اختصاص داده‌اند.
از آنجا که بزرگ‌ترین شرکت‌های کشور صاحب سهم عمده فروش، اشتغال و صادرات کشور هستند، می‌توان آنها را بنگاه‌های بزرگ و پیشران کشور نامید. با این نگاه، اهمیت بررسی عملکرد این 500 شرکت دارای اهمیت بسیاری است. سازمان مدیریت صنعتی اعلام کرده طی ۱۰ سال (93-1383)، سهم بنگاه‌های بزرگ در ایجاد ارزش افزوده در حدود ۹۰ درصد بوده است.
تحلیل این همکار رسمی وزارت صمت این است که بنگاه‌های بزرگ اقتصادی در ایران شغل‌هایی ایجاد می‌کنند که در مقایسه با بنگاهای کوچک و متوسط، تأثیر بیشتری در رشد اقتصادی و رفاه اجتماعی دارند. در بررسی این سازمان تأکید شده بنگاه‌های دارای 100 نفر کارکن و بیشتر حدود 47 درصد از کل مشاغل صنعتی را ایجاد کرده‌اند.
نکته جالبی که این بین نباید از کنار آن به‌سادگی گذشت، سهم بسیار بزرگ سرمایه‌گذاری تحقیق و توسعه در این قبیل بنگاه‌هاست. در جهان سالانه یک تریلیون یورو صرف تحقیق و توسعه در صنایع مختلف می‌شود که از این میزان، سهم 2500 بنگاه بزرگ و برتر جهان حدود 90 درصد است. در واقع از سرمایه‌گذاری جهان در R&D صنعت، 909 میلیارد یورو متعلق به بنگاه‌های بزرگ و بین‌المللی است.
عددی که احتمالاً در ایران هم با نسبتی بسیار کوچک‌تر، برای بنگاه‌های بزرگ کشور مصداق دارد و این شرکت‌ها پیش‌برنده تحقیق و توسعه صنعتی در کشور هستند. موضوعی که به نوعی بر اهمیت بسیار بالای شرکت‌های بزرگ در نقشه نوآوری ملی تأکید دارد.
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/4xai
