کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
طی پنج سال گذشته، علی آجودانیان در کنار دو همبنیانگذار دیگر ویرگول را راهاندازی کردند. راهاندازی ویرگول با افول وبلاگنویسی مصادف بود، اما در سطح بینالملل وبلاگنویسی با رویکردها و ساختارهای جدیدی در قالب شبکههای اجتماعی پا گرفته بود. آجودانیان میگوید از گذشته از طرفداران وبلاگنویسی بوده و با ساختار شبکههای اجتماعی مشکل داشته است. به همین دلیل همیشه این روند را دنبال میکرده و زمانی که شرایط مهیا بود و جای کار زیادی در این حوزه وجود داشت، شروع به کار کرد.
آجودانیان هدف و ساختار ویرگول را متفاوت از سایر شبکههای اجتماعی میداند و به همین دلیل مقایسه ویرگول با دیگر شبکههای اجتماعی را درست نمیپندارد. در گفتوگوی کارنگ با همبنیانگذار ویرگول در مورد این پلتفرم، از اهداف و برنامههای آن صحبت کردیم.
در حال حاضر که پنج سال از راهاندازی ویرگول گذشته، چقدر از اهداف آن محقق شدهاند؟
تلاش ما از روز اول، ساخت پلتفرمی برای جذب نویسندگان و مخاطبان موضوعات عمیق بود. درست است که میتوان از زوایای مختلف مسیر هر محصولی را نقد کرد، ولی ما پس از پنج سال از شروع به کار ویرگول با بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار کاربر رجیسترشده و ماهانه شش تا هفت میلیون مخاطبی که از مطالب ویرگول استفاده میکنند، به بخش بزرگی از اهدافی که از ابتدا در نظر داشتیم، رسیدهایم.
امروز بسیاری از کسبوکارها و افراد متخصص در حوزههای مختلف از سرویس ما استفاده میکنند. با توجه به این نکات میتوانم بگویم که ویرگول موفق است، ولی همچنان مسیر رشد بسیار بزرگتری از آنچه تا امروز به آن رسیدهایم، برای آن متصور هستیم.
ویرگول تاکنون چند دور سرمایه جذب کرده است؟
دو دور. دور اول در سال ۱۳۹۷ و دور دوم در سال ۱۴۰۱ اتفاق افتاد.
راجع به گروه ویرگول بگویید. در این پنج سال چه تغییری در ترکیب و افراد گروه شکل گرفته است؟
گروه ویرگول با آنچه از بیرون به نظر میرسد، متفاوت است. ویرگول با یک گروه سهنفره شروع به کار کرد و در حال حاضر ۱۰ نفر در این گروه فعالیت میکنند. در تمام این مدت، یکی از تلاشهای اصلی ما حفظ چابکی گروه بوده است. برای همین فقط برای موضوعات اصلی، اقدام به جذب همکار کردهایم و سایر موضوعات را بهصورت برونسپاری با افراد و گروههای بیرون از سازمان پیش بردهایم. به این شکل میتوانیم در هر حوزهای با بهترین متخصصان داخلی همکاری داشته باشیم.
ویرگول در دو سال اول فعالیت خود با استقبال زیادی روبهرو شد، اما برخی معتقدند ویرگول نسبت به آن زمان، در اکوسیستم کمرنگ شده است. شما با این موضوع موافق هستید؟
ویرگول در دو سال اول بهسرعت در این اکوسیستم رشد کرد. تعداد افراد، شخصیتها و کسبوکارهایی که از ویرگول استفاده میکردند، روزبهروز بیشتر میشد. ما به درصد بالایی از افراد اکوسیستم سرویس ارائه میدادیم. اکنون هم این شرایط پابرجاست و درصد زیادی از این افراد برای همان موضوع نوشتن و خواندن عمیق در ویرگول ماندگار شدهاند.
شاید این شرایط بهعنوان استقبال کم تعبیر شود، اما واقعیت این نیست. ویرگول در طول سالهای اخیر از محصولی که فعالان اکوسیستم بخش بزرگی از دایره مشتریانش را تشکیل میدادند، به سمت محصولی با تنوع بالا حرکت کرده است. این فعالیت و جذب افراد در سایر حوزهها، نیازمند نگرشی متفاوت حتی در لایه محصول است تا ویرگول را به محصولی مناسب برای عموم افراد تبدیل کند.
در حال حاضر، مجدداً در حال پیادهسازی قابلیتهایی هستیم که نیازهای بیشتری از کاربران، بهخصوص اکوسیستم استارتاپی را پوشش دهد و امیدواریم به کمک این قابلیتها کاربران بیشازپیش برای پوشش نیازهای خود از ویرگول استفاده کنند.
در ابتدا بسیاری از افراد ویرگول را با مدیوم مقایسه میکردند و معتقد بودند ویرگول میتواند سطح تولید محتوای وب فارسی را ارتقا دهد. بسیاری از شخصیتها به فضای ویرگول وارد شدند و شروع به نوشتن کردند، اما رفتهرفته فعالیت آنها در ویرگول کمرنگ شد و به سمت شبکههای اجتماعی کوچ کردند. البته شما معتقدید بسیاری از افراد در ویرگول باقی ماندهاند، اما میبینیم که در شبکههای اجتماعی حضور پررنگتری دارند. ممکن است ویرگول بازی را به شبکههای اجتماعی باخته باشد؟
ویرگول هیچوقت قصد نداشته آنطور که فکر میکنید، وارد رقابت با بازیگران اصلی شبکههای اجتماعی امروزی شود؛ چراکه اعتقاد داریم سازوکار این شبکهها با ویرگول متفاوت است. هدف شبکههای اجتماعی انتشار سریع و بهاشتراکگذاری موضوعات است. این پستها برای زمان کوتاهی مورد توجه قرار میگیرند و بعد از چند ساعت در بین هزاران پست جدیدتر گم میشوند.
ما از روز اول این موضوع را میدانستیم که ویرگول قرار نیست ابزاری برای محتوای دمدستی یا با زمان انقضای کوتاهمدت باشد. این افراد، شخصیتها و کسبوکارها همچنان و در بازههای مشخص در ویرگول فعالیت دارند، اما همانطور که اشاره کردم، ویرگول برای موضوعات عمیقتر است.
البته این را هم بگویم که بههرحال در رقابت شبکههای اجتماعی، ما خوشحال میشویم افراد بیشتر از شبکههای اجتماعی دیگر در ویرگول فعالیت داشته باشند، اما هدف ویرگول متفاوت است و در مقام مقایسه باید به میزان همپوشانی ویرگول با این سرویسها توجه کرد.
برخی معتقدند که ویرگول ممکن است به سرنوشت پروفایل دچار شود؛ یعنی رشد آن متوقف و فعالیتش نیز محدود شود. شما نسبت به این موضوع نگران نیستید؟
صد درصد در هر کسبوکاری این نگرانی وجود دارد. شاید بتوان این اتفاق را ناشی از عدم توسعه خدمات، چشمپوشی از هزینههای R&D و توسعه یا عدم موفقیت شرکت در کسب درآمد از محصول دانست، اما در ویرگول شرایط به شکل دیگری بوده است. علاوه بر اینکه لاین کسبوکاری ویرگول در طول دو سال اخیر بهخوبی شکل گرفته و این درآمد باعث قویتر شدن موتور رشدمان شده، بخش تحقیق و توسعه نیز در طول این پنج سال فعال بوده و قابلیتهای جدیدی به ویرگول اضافه کردهایم و همچنان نیز در حال توسعه این خدمات هستیم.
در همکاری با تولیدکنندگان محتوای صوتی و به کمک الگوریتمهای هوشمند ماشینی در حال تبدیل پادکستها به محتوای متنی هستیم
برای مثال یکی از این خدمات بخش صوتی ویرگول است. از یک سال و نیم گذشته به کمک نویسندگان، شروع به صوتیکردن محتوای ویرگول کردهایم؛ چراکه با تغییرات اخیر در سبک زندگی کاربران، محتوای متنی گاهی بهتنهایی کارایی لازم را ندارد و تعاملات مورد نظر را به وجود نمیآورد. سعی داریم با تغییرات پارادایم رفتاری مخاطبان همگام و همجهت باشیم. به همین دلیل به بازار محتوای صوتی وارد شدیم.
در ادامه چند ماهی است که در همکاری با تولیدکنندگان محتوای صوتی (مثل پادکسترها) و به کمک الگوریتمهای هوشمند ماشینی و بدون حضور اپراتور انسانی، در حال تبدیل پادکستها به محتوای متنی هستیم. با انجام این فرایند، ویرگول توانسته بخشی از نیازهای این پادکسترها را که جذب مخاطب جدید است، تأمین کند؛ چراکه در وب، محتوای صوتی به اندازه محتوای متنی دسترسپذیر نیست.
تا امروز حدود یکصد اپیزود از پادکستهای مختلف در ویرگول به متن تبدیل شده است. این اتفاق علاوه بر غنیتر کردن سبد محتوایی ویرگول برای مخاطبانش، باعث جذب مخاطب و ایجاد مشارکت بیشتر نیز شده است. هدف ما این است که با افزودن این خدمات از متوقفشدن رشد ویرگول جلوگیری کنیم. آمار و شواهد به ما نشان میدهد در این زمینه موفق بودهایم و بهزودی در گزارش سال ویرگول بیشتر به این موضوعات میپردازیم.
برنامههای دیگر شما برای امسال چیست؟
یکی از مهمترین اهداف تولیدی ویرگول در سال جاری، عمومیشدن سرویس تبدیل صوت به متن است. در کنار این موضوع، با توجه به حجم داده بزرگی که هر روز در ویرگول ایجاد میشود، وقت آن رسیده تا نسخه جدیدی از بخش آمار و تجزیهوتحلیل محتوای منتشرشده را در اختیار منتشرکنندگان محتوای متنی و صوتی قرار دهیم که امید داریم این بخش خیلی سریع، به یکی از اصلیترین ارزشافزودهها در فرایند فعالیت افراد و کسبوکارها در ویرگول تبدیل شود. تمام قابلیتهایی که ارائه میدهیم، قسمتی از یک پازل هستند که هدف نهایی آنها افزایش تعداد مخاطبان، تعاملات، کاربران و در نهایت افزایش رشد ویرگول است.
به نظر شما مهمترین داشتهها و ارزشهای ویرگول چه هستند؟
ویرگول یک شبکه اجتماعی است که با وجود تمام حساسیتهای کاربران نسبت به پلتفرمهای داخلی، توانسته مخاطبان و کاربران زیادی را جذب کند و این اعتماد به نظر من بزرگترین داشته ویرگول است. باور داریم که امروز ویرگول انتخاب اول بسیاری از افراد برای انتشار محتوای عمیق است که نویسنده میخواهد آن را از تمام محتواهای زودگذری که هر روز در اینترنت منتشر میشود، تمایز ببخشد و ماندگار کند.