گفت‌و‌گو با امین زربخش و علی ذاکری هم‌بنیان‌گذاران کوین‌پلاس/دانش عمومی در حال افزایش است

تا همین چند سال پیش، افراد معدودی بودند که نام بیت‌کوین به گوش‌شان خورده بود یا اطلاعات اندکی از فناوری بلاکچین داشتند. اما در حال حاضر دانش عمومی جامعه در این خصوص بالا رفته است. هر چند بنیان‌گذاران کوین‌پلاس می‌گویند در معاملات رمزارزها همچنان رشدمحور بودن ارز بر ارزش ذاتی آن اولویت دارد و معتقدند این روند طی سال‌های آینده دچار تغییر خواهد شد.

امین زربخش و علی ذاکری هم‌بنیان‌گذاران کوین‌پلاس در گفت‌و‌گوی پیش رو از فعالیت‌های این کسب‌و‌کار می‌گویند؛ فعالیت‌هایی که دو سال پیش با نگاه افزایش دانش در حوزه بلاکچین و رمزارز آغاز شد و اکنون جمعی از متخصصان این حوزه در کوین‌پلاس به ارائه تحلیل بازار و بررسی پروژه‌ها و تکنولوژی‌های نوین بلاکچینی مشغول‌اند.

کوین‌پلاس در حال حاضر چه خدماتی ارائه می‌دهد و چه فعالیت‌هایی دارد؟
امین زربخش: کوین‌پلاس گروهی از متخصصان حوزه بلاکچین و رمزارز است که از سال ۹۸ کار خودش را شروع کرده. کوین‌پلاس بر حوزه تحلیل بازار و تحقیق و بررسی‌های پروژه‌ها و تکنولوژی‌های نوین در حوزه بلاکچین متمرکز است.

تیم کوین‌پلاس یک تیم علمی‌ – تحقیقاتی است که هم در حوزه تحلیل فاندامنتال بازار و شناسایی پروژه‌های جذاب برای سرمایه‌گذاری بسیار فعال است و هم در حوزه معاملات الگوریتمی‌ ‌در حوزه کریپتوکارنسی ورود کرده است. در یک جمله می‌توان گفت مهم‌ترین خدمت کوین‌پلاس کمک به افراد و سازمان‌ها برای سرمایه‌گذاری هوشمندانه‌تر در بازار رمزارزها است.

از طرفی کوین‌پلاس برخی پروژه‌های بلاکچینی هم در دست انجام دارد. به‌نوعی می‌توان گفت خود تکنولوژی بلاکچین و کاربردهای مختلف آن در صنایع و حوزه‌های دیگر برای تیم ما بسیار جذاب است و هدف‌گذاری کرده‌ایم تا با توسعه و تقویت این بخش و تعریف پروژه‌های تحقیقاتی جذابی در این زمینه، بتوانیم به به‌کارگیری این فناوری در کشور کمک کنیم.

برای مثال، کوین‌پلاس به حوزه توکنایز کردن دارایی‌های بر پایه بازار سرمایه وارد شده است. با توجه به رهنمودهای اخیر مدیران بازار سرمایه، به نظر می‌رسد نگاه مسئولان هم به این حوزه جدی شده است و این انگیزه تیم‌هایی چون ما را دوچندان می‌کند.

پیشینه این فعالیت به کجا برمی‌گردد و چطور شد که کوین‌پلاس شکل گرفت؟
علی ذاکری: من و آقای زربخش از خیلی وقت پیش به صورت شخصی در حوزه بلاکچین و رمزارزها فعال بودیم و مطالعات گسترده‌ای در این زمینه داشتیم. اما از سال ۹۸ تصمیم گرفتیم دانشی را که تولید می‌کنیم، به‌صورت یک سرویس در اختیار دیگران هم قرار بدهیم. اوایل کار آشنایی با بلاکچین و رمزارزها بسیار کمتر از حالا بود.

اگر امروز عمده بحث‌های ما در جلسات در مورد مسیر پیش روی بازار و مواردی مثل چگونگی بازاریابی ان‌اف‌تی‌هاست، باید بدانیم که تا همین دو سال گذشته عمده زمان ما به توضیح در مورد فناوری بلاکچین، محدود بودن ‌بیت‌کوین و ایده اولیه ساتوشی می‌گذشت. این پیشرفت در سطح دانش عمومی‌ در جامعه به یمن تحولات بازار و فعالیت این صنعت در کشور اتفاق افتاده است.

البته عقلانیت حاکمیت و قانون‌گذار در عدم برخورد حذفی و حتی در زمینه‌هایی ایفای نقش حمایتی، در این مسیر بسیار کمک کرده است. کوین‌پلاس در سال ۹۸ از یک اتاق هفت متری کار خودش را شروع کرد و امروز یک تیم ۲۵، ۲۶ نفره دارد. ما با شرکت‌ها، تیم‌ها و سازمان‌های مختلفی کار کرده‌ایم و بعضی از آنها در حال حاضر از ما خدماتی را دریافت می‌کنند.

تیم شما از چه افرادی تشکیل شده و کیفیت کار خود را طی این سال‌ها چطور ارزیابی می‌کنید؟
زربخش: همان‌طور که قبلاً اشاره کردم، کوین‌پلاس از تعدادی از نخبه‌های حوزه رمزارزها و بلاکچین تشکیل شده است. خروجی این تیم کیفیت کار را نشان می‌دهد. روزی که پروژه‌هایی مثل MATIC، SAND و MANA و… در کوین‌پلاس معرفی و بررسی می‌شدند، شما هیچ اثری از آنها در فضای مجازی فارسی یا حتی ‌بین‌المللی نمی‌دیدید.

این نشان‌دهنده تجربه و تیزبینی این تیم است. الان هم این تیم همچنان در حال گسترش است و سعی می‌کنیم بهترین‌ افراد این حوزه را به همکاری دعوت کنیم. نوع این همکاری‌ها ممکن است برای هر فرد یا گروهی متفاوت باشد اما ما به ایجاد روابط همکاری به‌خصوص با افراد مستعد در حوزه بلاکچین و کریپتوکارنسی‌ها، بسیار مشتاق هستیم.

کوین‌پلاس تا به حال جذب سرمایه داشته یا برنامه‌ای در این خصوص دارد؟
زربخش: خیر، کوین‌پلاس بر پایه سرمایه اولیه هم‌بنیان‌گذارانش تا به حال ادامه کار داده است. در خصوص جذب سرمایه، باید بگویم که در حال حاضر برنامه مشخصی وجود ندارد اما از طرفی به دنبال گسترش همکاری‌ها با سازمان‌ها و نهادها هستیم. تعریف برخی از همکاری‌ها چه در قالب بحث سرمایه‌گذاری و چه شراکت استراتژیک یا هر مدل دیگری که بتواند به مسیر توسعه‌ای کوین‌پلاس کمک کند، همیشه برای ما اولویت خواهد بود.

به‌خصوص در مورد بازار سرمایه با توجه به اینکه چارچوب‌ها و قانون‌گذاری‌هایی در بخش سرمایه‌گذاری روی رمزارزها در بازار سرمایه ایران در حال شکل‌گیری است و به احتمال زیاد رمزارزها به عنوان یک کلاس دارایی شناخته خواهند شد، زمینه همکاری بسیاری وجود دارد که از همین‌جا دست همه کسانی که می‌توانند به ما در طی کردن این مسیر کمک کنند، می‌فشاریم.

مدتی است بازار رمزارزها سیر نزولی به خود گرفته است. به نظر شما این بازار در آینده به چه سمتی حرکت خواهد کرد؟
ذاکری: فارغ از بحث‌های کوتاه‌مدت که عوامل مختلفی روی آن تأثیرگذار هستند، ‌بیت‌کوین و به طور کلی بازار کریپتوکارنسی تقریباً به همه ثابت کرده که در ابتدای مسیر پیشرفت خودش است. اینکه کل حجم بازار کریپتوکارنسی امروز حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد بازار طلا و نزدیک به نصف حجم بازار شرکت اپل است، نکته امیدوارکننده‌ای است.

پیش‌بینی شرایط فعلی کوتاه‌مدت بازار به دلیل نکات مختلف تکنیکال، اخبار ضد و نقیض از روسیه و چین و آمریکا به عنوان چند قدرت بزرگ اقتصادی جهان و مواردی نظیر این‌ واقعاً دشوار است. ولی به‌عنوان یک اصل و توصیه کلی می‌توان تأکید کرد که در چنین شرایطی تکیه بر پروژه‌های جذاب و آینده‌دار بلاکچینی راه نجاتی برای سرمایه‌گذاران است.

اما در بلندمدت به نظر می‌رسد که آینده بسیار روشنی در انتظار این بازار مالی خواهد بود. حرکت سریع کشورها به سمت قانون‌گذاری، اگرچه شوک‌های اولیه‌ای را ایجاد خواهد کرد، اما در نهایت زمینه‌ساز ورود بازیگران بزرگ به این بازار خواهد شد که اتفاق بسیار مثبتی است.

سال ۲۰۲۰ هم شاهد بودیم که با ورود تنها چند نهاد بزرگ و چندین بانک، چه رشدهایی در بازار اتفاق افتاد. ادامه این اتفاق به پذیرش همگانی و شناختن کریپتوکارنسی و پروژه‌های بلاکچینی به عنوان یک کلاس دارایی بسیار کمک خواهد کرد. از طرف دیگر حدود دو سال دیگر ‌هاوینگ بعدی ‌بیت‌کوین را خواهیم داشت که خود عامل مهمی ‌در کاهش عرضه و افزایش ارزش بازار خواهد بود.

به طور خلاصه روند بلندمدت بازار متأثر از مواردی چون قانون‌گذاری‌های حاکمیتی، ورود بازیگران نهادی، پذیرش عام کریپتوکارنسی و پروژه‌های بلاکچینی در میان جوامع سرمایه‌گذاری و ‌هاوینگ‌های آتی ‌بیت‌کوین خواهد بود.

در مورد سمت‌وسوی بازار هم می‌توان گفت که طی یک تا دو سال آینده شاهد «کارا» شدن بازار رمزارزها و یک غربال عمده در تغییر رویه سرمایه‌گذاران این بازار خواهیم بود. در چند سال اخیر، عمده تمرکز خریداران در بازار رمز ارزها «رشدمحور» بوده و اغلب به دنبال بیشترین بازدهی فارغ از بنیاد و ارزش پروژه‌ها بوده‌اند و سرمایه‌گذاران به وعده‌های آتی پروژه‌ها دل می‌بستند.

این امر باعث شد که کوین‌هایی مانند دوج (Doge)، شیبا (Shiba) و اِلون (Elon) رشدهای دور از انتظاری را تجربه کنند. اما این بازی به‌زودی دستخوش تغییر خواهد شد. طی یکی، دو سال پیش رو شاهد تغییر رویه در انتخاب سرمایه‌گذاران و حرکت آنها از رمزارزهای «رشدمحور» به سمت رمزارزهای «ارزش‌محور» خواهیم بود. به عبارتی معیار اصلی تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران بنیاد پروژه‌ها، جریان نقدینگی (Cashflow) و پارامترهایی مانند Network Effect پروژه‌ها خواهد شد.

برای مثال پروژه‌هایی مانند میکر (Maker) یا هلیوم (Helium) از جمله رمزارزهای «ارزش‌محور» هستند. چراکه هر دو دارای پلتفرم فعال و عملیاتی‌اند، یوزربیس قابل توجهی را تشکیل داده‌اند و تعداد کاربران‌شان رو به افزایش است. همچنین توانسته‌اند برای سرمایه‌گذاران و مالکان توکن‌ها، جریان درآمدی ایجاد کنند.

طبیعی است با ورود سیل نقدینگی مؤسسات و نهادهای مالی سنتی، چنین ‌پروژه‌هایی بیشترین شانس را برای جذب سرمایه دارند. توانایی جذب سرمایه‌های تازه‌وارد به فضای کریپتو توسط پروژه‌های «ارزش‌محور» دسته پروژه‌ها باعث موفقیت دوچندان این پروژه‌ها می‌شود.

هدف کوین‌پلاس در این بازار چیست؟
ذاکری: هدف کوین‌پلاس ایفای نقشی مؤثر در توسعه دانش تحلیلی بازار رمزارزها و پروژه‌های بلاکچینی است. کوین‌پلاس خود را در کنار افراد، شرکت‌ها و نهادهای مختلف در کشور برای تحلیل دقیق‌تر، بهتر، شناخت عمیق‌تر و برداشتن گام‌های عملیاتی در این حوزه می‌داند.

به نظر شما بازیگران مهم بازار رمزارزها در ایران چه کسب‌وکارها و نهادهایی هستند؟
زربخش: در حال حاضر بازیگران اصلی رمزارزها کسانی هستند که در حوزه مبادله فعال‌اند. حوزه سرمایه‌گذاری و تحقیق و بررسی همچون تیم‌های تحقیقاتی و پروژه‌هایی که در این فضا تعریف شده‌اند نیز وجود دارند.

اگرچه بعضاً دانشی ‌بین‌المللی دارند و می‌توانند منشأ اثر فوق‌العاده‌ای در آینده این صنعت در کشور باشند، اما به دلیل افزایش قیمت شدیدی که در سال گذشته و به‌خصوص بلافاصله بعد از سقوط قیمت‌های بازار سرمایه اتفاق افتاد و در سال ۱۴۰۰ هم در برخی از رمزارزها بازدهی‌های بسیار خوبی وجود داشت، حوزه مبادله به طور فزاینده‌ای تقویت شد.

البته بازیگران و فعالان خوبی هم در این حوزه در کشور داریم که در حال ارائه خدمات هستند.

نقش هر کدام از این بازیگران برای توسعه بازار چیست؟
زربخش: با وجود اینکه سطح دانش عمومی ‌در چند سال اخیر در این حوزه افزایش داشته، اما در لایه‌های اجتماعی و گروه‌های عظیم فعالان این حوزه در جامعه، خلاء دانشی همچنان وجود دارد و به نظر می‌رسد این موضوع مهم‌ترین تهدید داخلی باشد. بازیگرانی که کار تحقیقاتی، توسعه پروژه و محصولات بلاکچینی انجام می‌دهند، به دلیل ماهیت تخصصی بودن و ارتباط کمتر با بدنه جامعه نمی‌توانند به‌خوبی این نقش را ایفا کنند و این مسئولیت قطعاً به دوش فعالان حوزه مبادله رمزارزها و صرافی‌هاست.

در حال حاضر چندین میلیون کاربر ایرانی در پلتفرم‌های داخلی در حال مبادله هستند که پیش‌بینی می‌شود با سخت‌گیری‌های روزافزون پلتفرم‌های خارجی برای ایرانی‌ها، روزبه‌روز به این تعداد افزوده شود. در این بین ما هنوز شاهدیم که افراد به دنبال بازدهی‌های چند صد درصدی ظرف چند روز هستند یا به دنبال پروژه‌هایی پوچ و بدون پشتوانه می‌روند و برای یک شبه پولدار شدن امید واهی دارند.

منشاء همه اینها عدم وجود تجربه و دانش است. متأسفانه بهای تجربه در بازارهای مالی بسیار بالاست و بعضاً به خروج و عدم بازگشت به‌موقع سرمایه‌گذار خرد منتج می‌شود. تنها راهی که می‌تواند به توسعه و سالم‌سازی این فضا در کشور کمک کند، تأکید و تمرکز فعالان حوزه صرافی‌ها روی موضوع آموزش است تا از طریقی روش‌مند سطح آگاهی جامعه افزایش یابد.

از طرفی اگرچه فضای مجازی کمک‌های زیادی به این موضوع کرده، اما مخاطرات اطلاعات غلط به دلیل اینکه هیچ‌گونه مسئولیت‌پذیری در قبال مطالب عرضه‌شده به مخاطب در این فضا وجود ندارد، بسیار بالاس.

رگولاتوری برای توسعه این بازار باید چه اقداماتی ‌کند؟
ذاکری: قطعاً یکی از مهم‌ترین بخش‌های توسعه این بازار و صنعت بلاکچین در کشور قانون‌گذار است. چنانچه نگاه کلی به فضای قانون‌گذاری کشور داشته باشیم و آن را با بسیاری از کشورها و حتی با قانون‌گذاری در سایر حوزه‌ها مقایسه کنیم، درمی‌یابیم که در حوزه رمزارزها عملکرد متوسطی داشته است.

اگرچه در مقاطعی با ایجاد محدودیت‌هایی مسائل و مشکلاتی را برای نهادهای داخلی ایجاد کرده اما اینکه تصمیم‌گیری صریحی برخلاف پیشرفت این حوزه اتخاذ نشده است، جای امیدواری دارد. از طرفی تاکنون سکوت قانون‌گذار و عدم وجود قانون‌های مشخص و مجوزهای لازم برای فعالان این حوزه، بهتر از وجود قوانین سخت‌گیرانه و بازدارنده بوده است؛ اما به نظر می‌رسد با توسعه فضا و نیاز جامعه و کشور به استفاده از ظرفیت‌های کریپتوکارنسی‌ها، افزایش سرعت در قانون‌گذاری و شفاف‌شدن هرچه سریع‌تر فضا می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد و ظرفیت‌های بسیاری را به این بازار تزریق کند. در حال حاضر بسیاری از استعدادها به دلیل همین فضای مبهم، هنوز وارد نشده‌اند.

مهم‌ترین روندهای سال آینده شمسی و میلادی بازار رمزارزها در ایران و دنیا چه خواهد بود؟
ذاکری: من معتقدم پیش‌بینی ترندها قبل از شکل‌گیری‌شان کار درستی نیست، چراکه در بسیاری از مواقع ما را در مسیر نادرستی قرار می‌دهد و از شناسایی فرصت‌های موجود غافل می‌کند.

به جای پیش‌بینی، می‌بایست تمرکزمان بر وقایع و رخدادهای پیرامون باشد تا پس از اینکه جرقه‌های شکل‌گیری ترندی زده شد، بتوانیم در مدت کوتاهی خودمان را با آن همسو کنیم و از آن ترند بهره ببریم. با این وجود یکی از حوزه‌هایی که در ۲۰۲۲ پتانسیل بالایی دارد، حوزه «راهکارهای پرداخت دیجیتال» (Digital Payment Solutions) است.