در شرایط پیچیده و چالش‌برانگیز کنونی، تصمیم‌گیری‌های استراتژیک سازمان‌ها نقشی کلیدی در حفظ پایداری و تداوم فعالیت‌هایشان ایفا می‌کند. محمد صادقی، مدیرعامل شرکت بهسازان ملت، در گفت‌وگو با کارنگ به بررسی تصمیمات ضروری و پرهیزهای لازم برای کسبوکارها در چنین شرایطی پرداخته است.
به‌ویژه اقداماتی که کسب‌وکارهای فعال در حوزه زیرساخت‌های بانکی و پرداخت باید در پیش بگیرند که هم بحران و شرایط خاص این روزها رو سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر پشت سر بگذارند و هم بتوانند پایداری خدمات و محصولات خود را حفظ کنند.
کارنگ: در شرایط کنونی، شرکت‌ها چه تصمیماتی باید اتخاذ کنند و از چه تصمیماتی باید پرهیز کنند؟ باتوجه‌به حوزه فعالیت بهسازان ملت و شرایط خاص کشور، چه اقداماتی در این راستا انجام شده است؟
ما این روزها در شرکت بهسازان ملت که وظیفه ارائه زیرساخت‌های بانکی را بر عهده دارد، فعالیت‌های خود را به دو بخش اصلی تقسیم کرده‌ایم: مدیریت منابع انسانی و حفظ پایداری و پشتیبانی سیستم‌ها. در حوزه منابع انسانی، مهم‌ترین اولویت ما توجه ویژه به کارکنان است. در شرایط دشواری که خانواده‌ها با مشکلات متعددی مواجه‌اند، نباید بر کارکنان سخت‌گیری کرد. به همین دلیل، ما حمایت گسترده‌ای از منابع انسانی خود انجام داده‌ایم و هم‌زمان آن‌ها را به انجام وظایفشان ترغیب کرده‌ایم.
کارکنانی که حضورشان ضروری نبود، مرخص شدند، اما برای نیروهایی که حضورشان برای شرکت و حتی از منظر ملی اهمیت داشت، تلاش کردیم با در نظر گرفتن جنبه‌های مادی و معنوی، آن‌ها را حفظ کنیم. این اقدامات به ما امکان داد تا پایداری و پشتیبانی خدمات را برای حدود ۴۰ تا ۴۵ میلیون مشتری بانک ملت تضمین کنیم.
در شرایطی که زندگی همه ما به کارت‌های بانکی وابسته است و پول نقد دیگر نقش چندانی ندارد، حفظ پایداری خدمات بانکی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تا مردم در دریافت خدمات مالی و بانکی با مشکلی مواجه نشوند.
برای دستیابی به این هدف، اقداماتی مانند شیفت‌بندی مناسب انجام دادیم و برای برخی کارکنان که حضورشان در محل کار ضروری نبود، امکان دورکاری را بررسی کردیم. اگرچه به دلیل حساسیت جایگاه شرکت، دریافت مجوزهای لازم برای دورکاری چالش‌هایی داشت، اما این موضوع را با جدیت پیگیری کردیم.
در حوزه زیرساخت‌ها، مهم‌ترین اصل این است که از تصمیمات عجولانه در ارائه یا قطع خدمات پرهیز کنیم. پایداری سیستم‌ها اولویت اصلی ماست. از سال گذشته، با پیش‌بینی شرایط احتمالی، تمهیداتی اندیشیده بودیم که به ما کمک کرد تا بانک ملت به یکی از پایدارترین بانک‌ها در ارائه خدمات تبدیل شود.
ما هیچ‌یک از خدمات خود را، چه برای مشتریان، چه برای شرکای تجاری و استارتاپ‌هایی که با ما همکاری می‌کنند، متوقف نکردیم. تنها تغییراتی که اعمال کردیم، توقف موقت توسعه‌های کوتاه‌مدت و اعمال تغییرات با لایه‌های کنترلی بالاتر بود. همچنین، در حوزه سخت‌افزار، شبکه و امنیت، مراقبت‌های خود را افزایش دادیم و خوشبختانه با موفقیت از چالش‌های موجود عبور کردیم.
کارنگ: آیا در این مدت بانک ملت با حملات سایبری یا اختلال در زیرساخت‌های خود مواجه شده است؟
اخیراً شاهد حملاتی به زیرساخت‌های مخابراتی کشور بودیم که برای برخی بانک‌ها مشکلاتی ایجاد کرد. خوشبختانه، به دلیل تمهیدات پیش‌گیرانه‌ای که از سال گذشته در نظر گرفته بودیم، بانک ملت هیچ اختلالی در ارائه خدمات خود تجربه نکرد. ما دقیقاً پایدارترین سرویس‌های ممکن را ارائه کردیم و تا آخرین لحظه هیچ خللی در خدماتمان ایجاد نشد. درحالی‌که برخی بانک‌ها متأسفانه آسیب‌هایی متحمل شدند، ما با موفقیت از این حملات عبور کردیم و هیچ حمله‌ای نتوانست خدمات ما را مختل کند.
کارنگ: برای تأمین نقدینگی در شرایط کنونی، چه اقداماتی باید در اولویت قرار گیرد و از چه اقداماتی باید اجتناب کرد؟
از منظر شرکت بهسازان ملت که به طور کامل متعلق به بانک ملت است و مأموریت متفاوتی نسبت به شرکت‌های خصوصی فعال در بازار آزاد دارد، دغدغه تأمین نقدینگی چندان پررنگ نیست، زیرا از حمایت‌های بانک ملت برخوردار هستیم. بااین‌حال، برای شرکت‌های خصوصی، مهم‌ترین اولویت حفظ منابع انسانی است. به‌هیچ‌عنوان نباید کاستی یا کمبودی در حوزه منابع انسانی ایجاد شود.
شرکت‌ها باید تمام تلاش خود را برای حمایت و حفظ کارکنان به کار گیرند. در مقابل، برخی هزینه‌های غیرضروری، مانند خرید تجهیزات غیرحیاتی، می‌تواند به تعویق بیفتد. بانک‌ها نیز در زمینه تسهیلات و وام‌ها حمایت‌هایی ارائه کرده‌اند که می‌توان از آن‌ها بهره برد.
اما هرگونه کاهش هزینه که به منابع انسانی یا تداوم کسب‌وکار آسیب بزند، باید با دقت و حساسیت انجام شود. به نظر من، شرکت‌ها باید با احتیاط هزینه‌های خود را مدیریت کنند و از هر اقدامی که به پایداری کسب‌وکار یا نیروی انسانی لطمه بزند، اجتناب کنند.
کارنگ: کسبوکارها تا چه حد می‌توانند روی حمایت‌های دولتی در این شرایط حساب کنند؟
این سؤال همیشه یکی از موضوعات کلیدی در گفت‌وگوهای کسب‌وکارهاست. در حوزه سخت‌افزار مهم‌ترین نیاز مدیریت بازار ارز است تا شرکت‌ها بتوانند تجهیزات موردنیاز خود را تأمین کنند، به‌ویژه در شرایطی که نیاز به زیرساخت‌ها افزایش یافته است. در حوزه نرم‌افزار دولت می‌تواند با ارائه معافیت‌های مالیاتی و بیمه‌ای از شرکت‌ها حمایت کند.
خوشبختانه، اخیراً برخی اقدامات در این زمینه به‌موقع انجام شده است. علاوه بر این شرکت‌هایی که با کسب‌وکارهای نرم‌افزاری همکاری می‌کنند باید با پرداخت به‌موقع و حفظ سرویس‌ها از آن‌ها حمایت کنند. اما حمایت‌های مادی مستقیم مانند کمک از صندوق‌های دولتی، کمتر مشاهده شده و بعید است شرکت‌ها در شرایط کنونی انتظار چنین حمایت‌هایی داشته باشند. به نظر من، حمایت‌های دولتی باید در قالب مدیریت بازار و ارائه تسهیلات مالیاتی و بیمه‌ای باشد تا شرکت‌ها بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند.
کارنگ: در صورت تداوم شرایط کنونی، کدام کسبوکارها یا حوزه‌ها زودتر به تعدیل نیرو روی خواهند آورد؟
به نظر من شرکت‌های فعال در حوزه خدمات به‌ویژه در بخش لجستیک و استارتاپ‌های بزرگ مانند اسنپ و دیجی‌کالا که خدمات مستقیم به مردم ارائه می‌دهند زودتر با چالش مواجه خواهند شد. این شرکت‌ها به دلیل وابستگی به وام‌های خرد و کاهش قدرت خرید مردم، با اختلال در بازپرداخت‌ها و کاهش تقاضا روبه‌رو می‌شوند. همچنین، شرکت‌هایی که با دولت همکاری دارند و روی پروژه‌های توسعه‌ای متمرکزند، آسیب‌پذیرتر خواهند بود.
در شرایط بحرانی، دولت‌ها معمولاً توسعه را از اولویت خارج کرده و بر حفظ شرایط موجود تمرکز می‌کنند. این امر باعث می‌شود شرکت‌های وابسته به پروژه‌های دولتی و کسب‌وکارهای خرد مردمی، مانند آن‌هایی که خدمات خرد ارائه می‌دهند با آسیب جدی‌تری مواجه شوند.
نکته: این مصاحبه پیش از اعلام آتش‌بس انجام شده است.
