شماره ۱۷۰ هفتهنامه کارنگ منتشر شد و در این شماره به بررسی موضوعات کلیدی در حوزه اقتصاد دیجیتال، فینتک، لجستیک و چالشهای نظارتی در ایران پرداختهایم. داستان اصلی این شماره به گفتوگو با هومن پشنگیان، مدیرعامل هلدینگ دکا، اختصاص دارد که نگاهی عمیق به تحولات اکوسیستم لجستیک ایران ارائه میدهد. این شماره همچنین گزارشی جامع از عملکرد شرکتهای بزرگ، مسائل کسبوکارهای کوچک و مقایسههای جهانی و نوآوریهای بینالمللی ارائه میکند.
در این شماره، به گزارش سالانه اسنپ در سال ۱۴۰۳ پرداختهایم که نشاندهنده تسلط ۸۸.۷ درصدی این شرکت بر بازار تاکسیهای اینترنتی ایران و درآمد ۱۴ تریلیون تومانی از ۱.۵ میلیارد سفر است. همچنین رشد ۴۱ درصدی اسنپ تریپ، فروش ۴۰ میلیون واحد نان توسط اسنپ فود و افزایش ۱۳۲ درصدی فروش اسنپ شاپ در «جمعه سیاه» از دیگر نکات برجسته این گزارش است که نقش اسنپ را بهعنوان یک سوپراپ با ۸۱ میلیون کاربر ثبتشده نشان میدهد.

چالشهای نظارتی رمزارزها در ایران
در حوزه رمزارزها، به چالشهای نظارتی در ایران پرداختهایم. باقر انصاری، وکیل و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، در پنلی تخصصی در ۳ مرداد ۱۴۰۴، بر ضرورت تغییر رویکرد نظارتی از نهادمحور به فعالیتمحور تأکید کرد. این گزارش به خلأ قانونی ناشی از تضاد بین اسناد بانک مرکزی و مرکز ملی فضای مجازی و نیاز به تقسیم منطقی مسئولیتها اشاره دارد.
تحول لجستیک ایران با هلدینگ دکا
داستان اصلی این شماره، گفتوگو با هومن پشنگیان، مدیرعامل هلدینگ دکا، است که اعلام کرد این شرکت با سرمایهگذاری ۲.۵ تریلیون تومانی و ایجاد ۱,۷۰۰ فرصت شغلی، در حوزههای گردشگری، قطعات خودروهای سنگین و خدمات بندری گسترش یافته است. پشنگیان بر نیاز شدید به ناوگان اشتراکی و بازارهای حملونقل، بهویژه برای کامیونهای بینشهری و خدمات آخرین مایل، تأکید و از کمبود استارتاپها در این حوزهها انتقاد کرد. دکا در سه استارتاپ، از جمله بازار حمل بار و پلتفرمهای تجارت الکترونیک قطعات سنگین و خدمات لجستیک، سرمایهگذاری کرده و تخصصهایی مانند تحلیل داده، هوش مصنوعی و لجستیک پایدار را ضروری دانست. او مشکل اصلی اکوسیستم لجستیک ایران را فعالیت منزوی شرکتها و نبود نهاد حاکمیتی واحد عنوان کرد که هماهنگی را دشوار میکند.
مقایسه درآمد والمارت با تولید ناخالص داخلی ایران نیز از دیگر موضوعات این شماره است که نشان میدهد درآمد ۶۸۱ میلیارد دلاری والمارت در سال ۲۰۲۵، ۵۵ درصد بیشتر از کل اقتصاد ایران است. در این گزارش، به نقش والمارت بهعنوان یک غول فینتک و موانع رشد فینتک در ایران به دلیل تحریمها و مقررات پیچیده پرداختهایم.
داستان نوآوری یوبار، برند پروتئین بار که از آشپزخانهای خانگی به همکاری با غولهایی مانند والمارت و آمازون رسید، در این شماره بررسی شده است. این گزارش نشان میدهد چگونه مفهوم “Build-A-Bar” و ترکیب هنر آشپزی با علم تغذیه، یوبار را به پیشگام «رونق بزرگ پروتئین» تبدیل کرد.
حقوق یک دلاری مدیران بزرگ
درباره درآمد مدیران ارشد فناوری نیز گزارشی ارائه دادهایم. این گزارش به بررسی درآمد و استراتژیهای مالی مدیران عامل شرکتهای بزرگ پرداخته است و نشان میدهد که حقوق رسمی این مدیران تنها بخش کوچکی از درآمد کلی آنها است. در حالی که برخی مدیران مانند جنس هوانگ (انویدیا) یا تیم کوک (اپل) حقوقهای چند ده میلیون دلاری دریافت میکنند، برخی دیگر مانند ایلان ماسک و مارک زاکربرگ حقوق نمادین یک دلار یا صفر دارند و ثروت اصلی خود را از طریق سهام و مزایای غیرنقدی کسب میکنند. این روشها به دلیل ساختارهای مالیاتی و تأثیر آن بر میزان مالیات بر حقوق، باعث میشود مدیران به جای حقوق نقدی، روی سهام و سود سهام تمرکز کنند تا بار مالیاتی کمتر و انگیزه بیشتری برای موفقیت شرکت داشته باشند. همچنین این موضوع به بحثهای نابرابری درآمدی و تمرکز ثروت در دست عدهای محدود دامن زده است. در نهایت، گزارش تأکید میکند که ساختارهای جبران خدمات مدیران عامل بسیار پیچیده است و ترکیبی از حقوق، سهام، مزایا و استراتژیهای مالی است که باید با توجه به این تنوع، سیاستهای مالیاتی و جبران خدمات بازنگری شود.
موضوع اصلی بحث درباره تنوع و پیچیدگی درآمدهای مدیران ارشد شرکتهای بزرگ و استراتژیهای مالی آنها برای افزایش ثروت و مدیریت مالیات است.
همچنین در گزارشی به چالشها و مشکلات کسبوکارهای کوچک و نوپا در اکوسیستم استارتاپی ایران پرداخته شده است که صدای آنها کمتر شنیده میشود و احساس کنار گذاشته شدن دارند. با اشاره به نامه حمایتی تعدادی از مدیران و بنیانگذاران استارتاپهای بزرگ به رئیسجمهور، گزارش به واکنشهایی مثل پست انتقادی مجید کیانپور بنیانگذار شاپرک آبی و یادداشت علی آموزگار مدیرعامل تینزآپ میپردازد که هر دو از نبود حمایت و پذیرش کسبوکارهای کوچک و نسل جوان در فضای رسمی اکوسیستم گلایه دارند. این گزارش نشان میدهد که در حالیکه بازیگران بزرگ و شناختهشده از حمایت دولت میگویند، کسبوکارهای کوچکتر و نوظهور با مشکلاتی چون فیلترینگ، عدم دسترسی به امکانات اکوسیستم، هزینههای بالا و بیتوجهی مواجهاند و صدای آنها در جریانهای اصلی بهندرت شنیده میشود.