کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
هنگامی که به نمایشگاه اکسپند نورثاستار رفتم در بخش فینتکی نمایشگاه از کنار غرفه پرایسلس (Priceless) که به نحوی باشگاه مشتریان دارندگان کارتهای مسترکارت محسوب میشود رد شدم. یک بنر در کنار این غرفه توجهم را جلب کرد که به نظر بسیار جالب بود. روی آن نوشته بود: «به شبکه کشاورزها کمک میکنیم تا خروجی بهتری داشته باشند».
برای من جالب بود که چرا جایی مثل مسترکارت و باشگاه مشتریان آن یعنی پرایسلس روی این موضوع کار کند. در نمایشگاه اطلاعات اندکی دریافت کردم و وقتی در مورد این موضوع روی اینترنت جستوجو کردم، دیدم که این طرح تا چه حد توانسته به شبکهای قابل توجه از کشاورزها در کشورهای مختلف کمک کند.
مسترکارت در طول سالها و مطالعاتی که انجام داده متوجه شده که عدد خریداریشده محصولات کشاورزی از کشاورزان تا مبلغ فروش به مصرفکننده بسیار زیاد است و در این بین بیشتر ضرر و آسیب در این چرخه را کشاورزانی میبینند که به سختی حتی میدانند محصولشان با چه قیمتی در اختیار مصرفکننده قرار میگیرد.
طی تحقیقاتی که مسترکارت در هند انجام داده حدود ۸۶ درصد اقتصاد کشاورزی هند را کشاورزانی تشکیل میدهد که در ابعاد کوچک فعالیت میکنند و برای دستیابی به خریدار به واسطهها وابسته هستند و موجب کاهش درآمدهای آنها شده است.
اما مسترکارت فناوری جدیدی را در اختیار این کشاورزان قرار داده تا بتوانند قیمتگذاری بهتری روی محصولات خود داشته باشند و در درآمدشان تغییر ایجاد شود.
پلتفرم Farm Pass Mastercard در سال ۲۰۱۵ برای اولینبار در کنیا بهصورت آزمایشی شروع به کار کرد و در آن زمان رفتهرفته به کشورهای دیگری همچون اوگاندا، تانزانیا و اکنون هند گسترش یافته است.
این محصول تلاش میکند خریدار و فروشنده را بیواسطه رودرروی هم قرار دهد تا از جوامع کشاورزی حمایت صورت گیرد.
این پروژه همچنین کمک میکند کشاورزان مستقیم با خریدار واقعی آشنا شوند تا بهترین قیمت را به بازار عرضه کنند. لازم به ذکر است که این کشاورزها پیشتر کمتر دسترسی به کود و سمپاشها برای جلوگیری از آفتهای کشاورزی داشتند، اما با این پروژه در عمل این اتفاق برطرف شده است. این پلتفرم علاوه بر پیشبینی آبوهوا برای کشاورزان، به آنها کمک میکند بتوانند هشدارها و توصیههای مقابله با آفت را نیز دریافت کنند. لازم به ذکر است که بستر خرید و فروش بهصورت مستقیم و بیواسطه را برای کشاورزان ایجاد کرده است.
هنگامی که این کشاورزها برای خود تاریخچه تراکنش ایجاد میکنند یک سابقه مالی از خود بر جای میگذارند و از آن طریق میتوانند اعتبار و تسهیلات برای توسعه کسبوکار خود دریافت کنند.
واقعیت آن است که فناوری اطلاعات در حال حاضر کشاورزی را در بسیاری از نقاط جهان متحول کرده و به ایجاد محصولات سالمتر و بازدهی بهتر کمک کرده است. برنامه مسترکارت حسگرهایی طراحی کرده تا از راه دور این کمک را در اختیار کشاورزان قرار دهد و بر میزان کود، آب و آفتاب محصولات نظارت کنند.
در حال حاضر این پروژه موفق شده در آفریقا نزدیک به دو میلیون کشاورز خرد در کشورهای مختلف این قاره را جذب کند. از طرفی به آنها کمک کرده با اعتبارسنجی اعتبار خوبی به کشاورزان ارائه شود.
این پروژه در هند در سال ۲۰۲۱ آغاز شد و در همان ابتدای کار یک میلیون نفر را به خود جذب کرد و طی سالهای اخیر شتاب آن افزایش یافته است.
کشاورزان با اجراییسازی این برنامه توانستهاند با خریداری آفتکشهای بهروز و افزایش توانمندی در کشاورزی خروجی قابل توجهی داشته باشند.
گفتنی است برخی از کشاورزان در طول این سالها به حدی گردش مالی ایجاد کردند که توانستند با دریافت وام، گاوهایی را خریداری کنند و جریان درآمدی جدیدی برای خود خلق کنند.
کشاورزان بخصوص در هند هنگامی که در اوج همهگیری کرونا نمیتوانستند به بازارهای محلی دسترسی پیدا کنند از طریق برنامه Farm Pass محصولات خود را در معرض فروش قرار دادند و حدود ۲۵ تا ۵۰ درصد بالاتر از مبالغی که در بازار محلی دریافت میکردند را گرفتند و این موضوع به ادامه کسبوکارشان کمک کرد.
مسترکارت با وجود ایجاد لاین درآمدی جدید برای خود معتقد است که این به نحوی مسئولیت اجتماعی این شرکت محسوب میشود.
حالا در ایران نیز به جای خرید تضمینی بسیاری از اقلام کشاورزی، میتوان پلتفرمی شبیه Farm pass برای بالا بردن راندمان کشاورزی طراحی کرد و نکته دیگر اینکه بهراحتی میتوان فینتک را در خدمت سنتیترین بخش صنعت درآورد و از آن خروجی بهتری دریافت کرد. از طرفی دیگر جایی مثل مسترکارت به جای بزرگنمایی در محصولات خود، راهکاری مشخص برای یک چالش سنتی کسبوکاری در بزرگترین نمایشگاه فناوری جهان ارائه میدهد.