کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
بر خلاف انتظار بسیاری از کاربران که بهدنبال پاسخی کوتاه برای این سؤال هستند، لازم است که این موضوع را از جنبههای مختلف بررسی کنیم. اگر از کاربران باسابقه در کریپتو هستید، لابد میدانید که ترون در ابتدا توکن شبکه اتریوم بود و پس از مدتی که توانست بلاکچین اختصاصی خودش را راهاندازی کند، به سمت کوینبودن حرکت کرد و در حال حاضر، یک کوین به حساب میآید.
البته بلاکچین ترون این قابلیت را دارد که افراد مختلف بتوانند در بستر آن، اسمارت کانترکت یا DApp و ارز دیجیتال اختصاصی از نوع توکن، ایجاد و راهاندازی کنند. اگر منظور ما این ترون باشد که داخل صرافیهای بزرگ و معتبر داخلی و خارجی خریدوفروش میشود، باید گفت که این ترون به هیچعنوان کلاهبرداری نیست!
اما همانطور که گفته شد، پروژه ترون همانند اتریوم، بستری برای راهاندازی اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (Dapps)و قراردادهای هوشمند است و توسعهدهندگان مختلف میتوانند اپلیکیشن مورد نظر خود را روی آن راهاندازی کنند، اما کلاهبرداریهای اخیر که در فضای وب فارسی رواج پیدا کرده از طریق همین اپلیکیشنهای ایجادشده روی ترون بوده است؛ بنابراین هیچ تضمینی وجود ندارد که قراردادهای هوشمند و اپلیکیشنهای غیرمتمرکز روی شبکه ترون، معتبر و مطمئن باشند.
برای تشخیص پروژههای پانزی باید به ادعای تیمهای توسعهدهنده درباره اعتبار پروژههای ایجادشده بر بستر شبکه ترون، شک کرد! چراکه با توجه به معاملات و محبوبیت بسیار ترون، ممکن است صرفاً از اعتبار ترون برای جلب توجه کاربران استفاده شده است.
مثالی برای درک بهتر کلاهبرداریها بر بستر شبکه ترون
برای درک بهتر این موضوع، به این مثال توجه کنید! در ایران پلتفرمهای معتبر آگهی همچون دیوار و شیپور وجود دارد که در این سایتها، افراد مختلفی میتوانند آگهیهای خود را ثبت کنند. در بین این آگهیها هم ممکن است افرادی سودجو و کلاهبردار با هدف دزدی، آگهی خود را منتشر کنند.
اگر در این شرایط، کلاهبرداری اتفاق بیفتد، مقصر اصلی را نمیتوان پلتفرمهایی مثل دیوار یا شیپور دانست و در واقع، مقصر اصلی شخص آگهیدهنده است.
همین موضوع در رابطه با پروژه و بلاکچین ترون نیز صدق میکند. ترون با حجم بازار (مارکتکپ) حدود شش میلیارد دلار، یکی از رمزارزهای محبوب صرافیهاست؛ ولی این موضوع به هیچعنوان دلیلی بر اعتبار تمام اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (Dapps) و قراردادهای هوشمند ایجادشده بر بستر این بلاکچین نیست. حتی اگر در سایت dapp.com نیز برنامههای روی بلاکچین ترون را بررسی کنید، بسیاری از برنامهها با ریسک بالا در سرمایهگذاری مشخص شدهاند.
فریب درصدهای روزانه را نخورید
در برخی پروژهها بر بستر ترون یا بلاکچینهای دیگر، چندین طرح سرمایهگذاری روزانه وجود دارد که دارای یک بازه زمانی (۱۸ یا ۲۰ روز و…) هستند. در این پروژه از شما درخواست میشود که پولی را سرمایهگذاری کنید و سپس در آن بازه زمانی به شما هر روز سود داده میشود.
این فرایند چند روز ادامه پیدا میکند تا شما به آن اعتماد کرده و زیرمجموعههای خود را افزایش دهید، اما پس از مدتی، بدون هیچ اطلاعی، تمام اطلاعات پروژه از دسترس خارج شده و دارایی کاربران، دزدیده میشود.
شبکه بلاکچین ترون، چاقوی دولبه برای سرمایهگذاری
با توجه به مواردی که گفته شد، ممکن است که یک توکن که بر بستر شبکه ترون راهاندازی شده، با استفاده از اعتبار این پروژه، در تلاش برای جلب اعتماد کاربران باشد. معیار قرار دادن بستر اصلی قراردادهای هوشمند و اپلیکیشنهای غیرمتمرکز، برای سرمایهگذاری و ریسککردن کافی نیست و باید وایتپیپر، تیم پروژه و موارد دیگر را بررسی کنید.
روش دیگر کلاهبرداری در شبکه ترون، ممکن است استفاده از کیف پولهای رسمی که ترون را پشتیبانی میکنند، باشد.
به این شکل که شما نسخه جدید این کیف پولها را از منبعی نامعتبر دریافت، نصب و عبارت ۱۲ کلمهای را وارد کنید و در ادامه مورد حمله فیشینگ قرار بگیرید و هیچکسی، حتی تیم توسعهدهنده ترون نتواند این خسارت را جبران کند. اتفاقی که ممکن است در شبکههای اجتماعی و پیامرسانها برای شما رخ دهد و با پیامهای فریبنده نصب نرمافزار اختصاصی ترون و… روبهرو شوید.
طعمهای برای کلاهبرداری
اعتبار شبکه ترون در سالهای اخیر، طعمهای جذاب برای کلاهبرداران بوده است. همیشه تبلیغات بر اساس آرزوی یکشبه پولدار شدن بسیاری از کاربران، یکی از روشهای رایج در جلب توجه است. همین موضوع باعث شده که پروژههای ایجادشده بر بستر ترون، با استفاده از اعتبار این شبکه در تلاش برای سرقت دارایی کاربران عجول بهمنظور ثروتمند شدن باشند.
اما در پاسخ به سؤالی که در ابتدای گزارش مطرح شد؛ اینکه آیا ترون کلاهبرداری است یا خیر؟ اگر منظورمان کوین ترون با نماد اختصاری TRX باشد، باید گفت که این پروژه بلاکچین، یکی از شبکهها و توکنهای محبوب بین کاربران حرفهای ارزهای دیجیتال است، اما اگر مقصود ما در این پرسش، قراردادهای هوشمند و اپلیکیشنهای غیرمتمرکز باشد، باید گفت که ممکن است این برنامهها با هدف کلاهبرداری ایجاد شده باشند.
پروژههایی مثل سایت «نیو سنتری ترون»، «بانک آف ترون»، «ویکینگ ترون» و «ترونر» نمونههایی از اپلیکیشنهای غیرمتمرکز با هدف کلاهبرداری با اعتبار شبکه ترون هستند.
در بازار پرابهام و پرریسک، باید در انتخاب پروژهها برای سرمایهگذاری چند معیار مهم را در نظر گرفت؛ معیارهایی همچون هدف پروژه و میزان اعتبار پروژهها جدای از شبکههای میزبان. بازار ارزهای دیجیتال، با توجه به محبوبیت بالا، طعمههای جذابی برای کلاهبرداران است و نباید بهسادگی به این تبلیغات اعتماد کرد.