تسلا؛ بازنده بزرگ سال ۲۰۲۲

ثریا حقی / ماه دسامبر همه شاد و خوشحال هستند، موسیقی تعطیلات پخش می‌شود و شهرهای اروپایی و آمریکایی، حال‌وهوای خوبی دارند. تسلا، برند پیشرو تولید خودروهای الکتریکی جهان نیز معمولاً هر سال با این شادمانی‌ها همراه می‌شود.

این شرکت خودروسازی میلیاردر معروف، ایلان ماسک با اینکه سال‌های قبل را با شادکامی و دست پر به پایان رسانده،‌ نتوانست این روند را در سال ۲۰۲۲ ادامه دهد و یکی از بازنده‌های بزرگ شاخص اس‌اندپی ۵۰۰ سال جاری است.

ایلان ماسک فدرال‌‌رزرو را دلیل کاهش ارزش تسلا دانسته و ادعا کرده که علت پایین آمدن ارزش بازار این شرکت در سال جاری، آن هم ۶۰۰ میلیارد دلار ناقابل، فدرال‌رزرو بوده است. ماسک سهام شکست‌خورده تسلا را یک معامله بالقوه برای خرید عنوان کرده و هشدار داده که با توجه به اینکه قیمت‌ها در حال کاهش است، فدرال‌رزرو نرخ‌های بهره را بیش از حد بالا برده است.

او طبق روال معمولش برای اظهار نظر، در توییتی نوشته بود: «من مدام می‌گویم که نرخ فدرال‌رزرو دیوانه‌کننده است؛ چراکه داده‌هایی که می‌بینم، نشان می‌دهند ما در حال حاضر دچار کاهش قیمت شده‌ایم.»

تورم در ماه ژوئن به بالاترین میزان خود طی ۴۰ سال گذشته رسیده؛ یعنی ۹.۱ درصد افزایش یافته و با توجه به آخرین آمار هفت‌درصدی در شمال، این نرخ بسیار بالاتر از هدف‌گذاری دودرصدی فدرال‌رزرو بوده است.

بانک مرکزی آمریکا اخیراً تلاش کرده با بالا بردن نرخ بهره‌ها، تورم رکورددار ایالات متحده آمریکا را تا حدودی سامان ببخشد؛ تورم بی‌سابقه‌ای که بر اساس تحلیل‌ها، چالش‌های جهانی اعم از همه‌گیری ویروس کووید ۱۹، جنگ اوکراین و روسیه و بحران انرژی در اروپا در آن بی‌تأثیر نبوده‌اند.

ایده این است که این نرخ‌های بالاتر به بازده‌های بزرگتری از حساب‌های پس‌انداز و اوراق قرضه دولتی سرازیر شوند که باعث می‌شود سرمایه‌گذاری‌های با ریسک بالاتر نظیر سهام، در مقایسه با آن جذابیت کمتری داشته باشند.

رویکردی که باعث شده ایلان ماسک با «مخرب‌ترین استراتژی مالی دولت آمریکا» خطاب کردن آن، بانک مرکزی را به خاطرش مسئول از دست رفتن سهام تسلا بداند.

ماسک معتقد است قیمت‌ها، حتی قبل از اقدامات فدرال‌رزرو هم شروع به کاهش کرده بودند که همین موضوع، نیاز فدرال‌رزرو به بالا نگه داشتن نرخ‌ها را از بین می‌برد.

او در همین راستا در توییتی نوشت: «به عبارت ساده، با نزدیک شدن نرخ‌های سود حساب‌های پس‌انداز بانکی که تضمین‌شده است، به بازدهی بازار سهام که تضمین‌شده نیست، مردم به طور فزاینده‌ای پول خود را از سهام خارج کرده و به پول نقد تبدیل می‌کنند و در نتیجه باعث سقوط سهام می‌شوند.»

به گفته گری بلک، سرمایه‌گذار تسلا و مدیر صندوق آینده، اگرچه ماسک اشتباه نمی‌کند که تقاضا برای سهام کاهش یافته، اما همچنان یک نقص به استدلال او وارد است.

او نوشت «ایلان… شما نمی‌توانید دوره بسیار کوتاه‌مدت بانک را با سهام بلندمدت تسلا مقایسه کنید… از وقتی که (قرارداد) توییتر را بسته‌اید، سهام تسلا ۳۵- درصد سقوط کرده، در حالی‌ که نزدک ۱۰۰، تنها ۱- درصد کاهش داشته است. اگر همه‌ چیز (تقصیر) نرخ‌ بهره‌ها بود، نزدک هم باید به میزان مشابهی کاهش می‌یافت.»

به عبارت دیگر، اگرچه نرخ‌های بهره بالای فدرال‌رزرو، بدون شک روی کاهش ارزش سهام تأثیرگذار است، اما نمی‌تواند زیان‌های هنگفت و عجیب و غریب تسلا از زمان پیوستن ماسک به توییتر را توجیه کند.

اگرچه سال ۲۰۲۲، سال بسیار سختی برای تسلا، ایلان ماسک و هم‌قطارانش بوده، اما این نکته را نیز نباید فراموش کرد که ۲۰۲۲، با دیگر شرکت‌ها و غول‌های فناوری هم چندان مهربان نبوده است. اپل، مایکروسافت، آلفابت، آمازون و بتا غول‌های بزرگی هستند که امسال، چیزی حدود ۳.۶۵ تریلیون دلار از ارزش بازار فناوری را از دست داده‌اند.