ضرورت همراهی بانک‌ها با انقلاب صنعتی چهارم

یادداشتی از آرش بابایی، مدیرعامل ارتباط فردا\ انقلاب به معنای دگرگونی‌های بزرگ است. بی‌راه نیست که تغییرات اساسی در صنعت را که در بازه زمانی سال‌های ۱۷۵۰ تا ۱۸۵۰ میلادی رخ داد، انقلاب صنعتی اول نامیده‌اند. انقلاب صنعتی اول که نماد آن ماشین بخار بود، تولید مکانیزه را گسترش داد. انقلاب صنعتی دوم را با به‌کارگیری نیروی الکتریسیته می‌شناسند و در این دوره که تا اواسط قرن بیستم ادامه یافت، کاربرد ماشین‌آلات، تولید انبوه، خطوط مونتاژ و استفاده از نیروی الکتریکی رواج یافت. سومین انقلاب صنعتی با ورود کامپیوتر و اتوماسیون آغاز شد و تا اوایل قرن بیست‌ویکم ادامه داشت، اما امروزه در انقلاب چهارم صنعتی قرار داریم؛ جایی که با ورود فناوری اطلاعات و فناوری‌های دیجیتال در همه عرصه‌های زندگی و صنعت، انقلابی بزرگ آغاز شده و ادامه دارد. با کاربرد روزافزون فناوری‌ اطلاعات، مرز بین دنیای فیزیکی، دیجیتال و بیولوژیک در حال از بین رفتن است و این انقلاب، دربرگیرنده تغییرات اساسی اجتماعی و اقتصادی است که درک ما از دنیای اطراف‌مان را نیز تغییر می‌دهد.

در این مسیر ما نیز در حیطه کاری خودمان باید همپای دیگران و روبه‌جلو حرکت کنیم. در چند سال اخیر زیست‌بوم مالی و بانکی نیز با ورود فناوری اطلاعات و انقلاب صنعتی چهارم تغییرات شگرفی را به خود دیده است. امروزه فین‌تک، یا کاربست فناوری و نوآوری در بخش مالی، به میدان بازیِ جدیدی تبدیل شده که تازه‌واردان نیز می‌توانند مجوز ورود به آن را دریافت کرده و با استفاده از فناوری و اطلاعات مشتریان، خدمات و محصولات گوناگونی را در حیطه‌های مالی، بانکی‌، پرداخت، بیمه، بورس و… ارائه دهند.

در این فضا، ممکن است مؤسسات مالی و بانک‌های سنتی از مداخله‌ سایر بازیگران و تازه‌واردان واهمه داشته باشند، اما ورود به عصر فناوری اطلاعات در حوزه مالی ناگزیر است و اگر مؤسسات مالی و بانک‌ها در فضای جدید، سستی از خود نشان دهند، ابتدا مدیریت تجربه‌ مشتری و در نهایت کنترل خود را بر داده‌های ارزشمند تراکنش‌های مشتریان از دست خواهند داد. بنابراین بهترین تصمیم برای مؤسسات مالی و بانک‌ها آن است که تلاش کنند در شکل‌دهی و ایجاد زیست‌بوم جدید نقش پیشتاز ایفا کنند تا همچنان بازیگری کلیدی باقی بمانند.

شواهد نشان می‌دهد که در صورت برخورد فعال، مؤسسات مالی و بانک‌ها می‌توانند به کارکرد خود به‌عنوان کانال‌ ارتباط با مشتری ادامه دهند و کنترل خود را بر تولید و توزیع محصولات و تجربه مشتری حفظ کنند. با توجه به اینکه در زیست‌بوم جدید ایجاد شراکت و همکاری به رویه‌ای معمول تبدیل خواهد شد، این فرصت برای مؤسسات مالی و بانک‌ها ایجاد می‌شود که محصولات و خدمات سطح بالا و باکیفیتی را تولید و توزیع کنند. شاید خلق این تغییرات زمان زیادی را به خود اختصاص دهد، اما آنچه مسلم است فناوری اطلاعات در بخش مالی، زمین بازی را برای بازیگران جدید و با ابزارهای جدید ایجاد کرده تا محصولات و خدمات جدیدی را برای مشتریان خلق کنند که فراتر از تجربه‌های قدیمی مشتریان از خدماتی نظیر پرداخت الکترونیک و بانکداری است. با این تحولات و با پیشرانه فناوری اطلاعات، رنسانس نظام مالی و بانکی فراروی ماست و نقش تک‌تک ما در شکل‌گیری زیست‌بوم جدید حیاتی و جدی است.