کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسب‌وکارهای نوآور ایرانی، استارتاپ‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و دیگر کسب‌وکارها کوچک و بزرگی که در بخش‌های مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخش‌های اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانه‌ای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
مهدی معرفتی، مدیرعامل شرکت پیمان، در استیج اینوتکس ۲۰۲۵ در ارائه‌ای جامع به بررسی نقش استارتاپ‌های فین‌تک در تحول صنعت بانکداری و معرفی سرویس دایرکت‌دبیت پرداخت. او با اشاره به پیشگامی استارتاپ‌ها در ارائه خدمات نوآورانه اظهار داشت: «استارتاپ‌های داخلی با ارائه محصولات جدید، بانک‌ها را وادار کردند تا خدماتی مانند اینترنت‌بانک و موبایل‌بانک را توسعه دهند. اکنون بانک‌ها از استارتاپ‌ها الهام می‌گیرند تا خدمات جدیدی ارائه کنند.»
معرفتی با تأکید بر اهمیت امور مالی و بانکداری باز به‌عنوان اولین ابزار نوین پرداخت به تاریخچه این تحولات اشاره کرد و گفت: «از اواسط دهه ۸۰، کسب‌وکارهای بزرگ، به‌ویژه در بازار سرمایه، نیازهای جدیدی به بانک‌ها ارائه کردند. برای مثال، راه‌اندازی بازار آتی در بورس کالا نیازمند خدمات بانکی خاصی بود که به ایجاد خطوط کسب‌وکار جدید منجر شد.»
او با اشاره به تجربه بانک Citizens در آمریکا گفت: «این بانک در سال ۲۰۲۵ اعلام کرده که پس از راه‌اندازی API بانکداری باز، ۹۵ درصد از استفاده از روش‌های ناامن Screen Scraping کاهش پیدا کرده است.»
معرفتی افزود بانک‌هایی مانند سامان در معاملات آتی بورس کالا و بانک ملت در معاملات آنلاین سهام، با ورود سریع به این حوزه‌ها، توانستند بخش عمده‌ای از گردش مالی را به خود اختصاص دهند. این روند، چرخه‌ای از به‌روزرسانی محصولات بانکی را آغاز کرد که از اواسط دهه ۹۰ با ظهور فناوری‌های جدید مانند دایرکت‌دبیت شتاب گرفت.
او در ادامه سرویس دایرکت‌دبیت را تحولی در ارائه خدمات بانکی توصیف کرد که از سال‌های ۹۸ و ۹۹ با ایجاد زیرساخت‌های لازم، کسب‌وکارها را متحول کرده است. معرفتی نمونه‌ای از تأثیر این سرویس را در صنعت بیمه ذکر کرد: «قبل از دایرکت‌دبیت، فروش اقساطی روزانه بیمه‌نامه وجود نداشت، اما حالا شرکت‌های بیمه این امکان را فراهم کرده‌اند.»
مدیرعامل پیمان در ادامه افزود این سرویس با ارائه APIهای بانکی، به اپلیکیشن‌ها اجازه می‌دهد خدمات متنوعی مانند پرداخت مستقیم ارائه کنند که تجربه کاربری مشتریان را بهبود بخشیده و کسب‌وکارها را به خلق محصولات جدید ترغیب کرده است.
معرفتی با اشاره به چالش‌های اولیه بانکداری باز در ایران، مانند دسترسی غیرایمن PFMها به داده‌های مشتریان از طریق پیامک یا فایل اکسل، اظهار داشت: «با استانداردسازی سرویس‌ها و افزایش امنیت، دایرکت‌دبیت امکان دسترسی امن به داده‌ها را بر اساس مجوزهای مشخص فراهم کرد.»
او به نمونه‌های خارجی بانکداری باز اشاره کرد که با اشتراک‌گذاری امن داده‌ها، تحولی مشابه ایجاد کرده‌اند. به گفته وی، دایرکت‌دبیت نه‌تنها امنیت را افزایش داده، بلکه با خودکارسازی پرداخت‌ها، تجربه کاربری مشتریان را بهبود بخشیده و کسب‌وکارها را به ایجاد خطوط جدید مانند سرمایه‌گذاری خودکار در بازارهایی چون رمزارز، طلا و سهام سوق داده است.
مدیرعامل پیمان مزایای دایرکت‌دبیت را برای کسب‌وکارها و مشتریان تشریح کرد: «کسب‌وکارها با این سرویس شاهد افزایش وفاداری مشتری، کاهش هزینه‌های پیگیری مطالبات و موفقیت بیشتر در پرداخت‌ها هستند. مشتریان نیز از پرداخت ساده‌تر، صرفه‌جویی در زمان و امنیت بالاتر بهره‌مند می‌شوند.» معرفتی افزود: «برای مثال، در اپلیکیشن‌هایی مانند اسنپ، با فعال‌سازی دایرکت‌دبیت، پرداخت‌ها خودکار انجام می‌شود و مشتریان دیگر نگران اتمام شارژ یا واردکردن اطلاعات کارت در مکان‌های عمومی نیستند.» او همچنین به کاهش فراموشی پرداخت قبوض و بهبود رتبه اعتباری مشتریان به‌عنوان دیگر مزایای این سرویس اشاره کرد.
معرفتی با اشاره به چالش‌های موجود، مانند عدم کفایت موجودی حساب در ۳۰ تا ۴۰ درصد پرداخت‌های دایرکت، از برنامه‌های آینده خبر داد و گفت: «به‌زودی خدمتی ارائه خواهیم داد که حتی در صورت کمبود موجودی، مشتریان بتوانند با شرایط خاصی از خدمات استفاده کنند.» او افزود این نوآوری به کسب‌وکارها امکان ارائه تخفیف‌های بیشتر و افزایش ماندگاری مشتریان را می‌دهد. معرفتی به آماری از نماوا اشاره کرد که نشان می‌دهد نرخ ماندگاری مشتریان با دایرکت‌دبیت از یک ماه به هشت ماه افزایش‌یافته است.
معرفتی در ادامه، با استناد به پیمایش اخیر پیمان که پرتکرارترین تراکنش‌های آنلاین ایرانیان را بررسی کرده بود اظهار داشت که خریدهای آنلاین، سفارش غذا، پرداخت قبوض و هزینه‌های حمل‌ونقل از پرطرف‌دارترین خدمات آنلاین هستند و دایرکت‌دبیت پتانسیل بالایی برای گسترش در این حوزه‌ها دارد. او با تأکید بر استقبال مشتریان، گفت: «مشتریان ما حتی درخواست دارند که دایرکت‌دبیت در اپلیکیشن‌های بیشتری فعال شود. این نشان‌دهنده تأثیر عمیق این سرویس بر تجربه کاربری است.»
در بخش دیگری از ارائه، معرفتی دایرکت‌دبیت را زیرساخت پنهان رشد کیف پول‌های الکترونیکی نامید. او توضیح داد که با خودکارسازی شارژ کیف پول‌ها، کاربران دیگر نگران کمبود موجودی نیستند و تجربه پرداختی بدون وقفه دارند. این راحتی نه‌تنها برای کاربران جذاب است، بلکه برای کسب‌وکارها نیز هزینه‌های عملیاتی را کاهش می‌دهد و نقدینگی را افزایش می‌دهد. این سرویس در اپلیکیشن‌هایی مانند ایرانسل من و اوانو پیاده‌سازی شده و نشان داده که می‌تواند رشد کیف پول‌های دیجیتال را به طور قابل‌توجهی تسریع کند.
کاربرد دایرکت‌دبیت در صرافی‌های رمزارزی نیز از دیگر محورهای ارائه معرفتی بود. او توضیح داد که یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های کاربران صرافی‌های رمزارزی، محدودیت‌های واریز و زمان‌بر بودن تراکنش‌هاست. دایرکت‌دبیت با خودکارسازی تراکنش‌ها، این محدودیت‌ها را برطرف می‌کند و امکان واریزهای سریع‌تر و بدون مرز را فراهم می‌آورد. علاوه بر این، پردازش خودکار تراکنش‌ها هزینه‌های کارمزدی را کاهش می‌دهد و با رمزنگاری تراکنش‌ها، امنیت را به طور قابل‌توجهی افزایش می‌دهد. معرفتی افزود که این ویژگی‌ها سرعت تراکنش‌ها را بهبود می‌بخشند و تجربه کاربری مطلوب‌تری ایجاد می‌کنند، به‌طوری که صرافی‌های رمزارزی می‌توانند با بهره‌گیری از دایرکت‌دبیت به پلتفرم‌هایی کارآمدتر تبدیل شوند.
او در پایان، با اشاره به سختی‌های اولیه توسعه دایرکت‌دبیت، آن را «پرداختی لذت‌بخش» توصیف کرد که بازی برد – بردی برای مشتریان و کسب‌وکارها ایجاد می‌کند. او از کسب‌وکارها دعوت کرد تا از این سرویس استفاده کنند و افزود: «ما به کیف پول‌های مختلف این خدمت را ارائه می‌دهیم و مشتریان ما که بیش از سه سال از دایرکت‌دبیت استفاده کرده‌اند، از تأثیر آن رضایت دارند.»
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/ujbd
منبع
راه پرداخت