کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
پیشتر به روندهای تکنولوژی، پدیده موسوم به انقلاب صنعتی چهارم و عواقب آنها بر آینده مشاغل پرداختهایم. از جمله مشاغلی که پیشبینی میشود در آینده توسط هوش مصنوعی و فراگیری ماشینی از میان برداشته شوند. اما در عین حال، فارغ از میزان پیشرفت این فناوریها و قدرت پردازش آنها، توانایی بالا در شناسایی الگوریتمی و الگویی این فناوریهاست که منجر به موفقیت آنها در تصاحب مشاغل مختلف شده است. این بدین معناست که بسیاری دیگر از مشاغل که نیاز به مهارتهای غیرالگویی، توانایی ارتباط احساساتی یا معنوی، مدیریت، مذاکره، تفکر استراتژیک، رهبری و… دارند، بسیار سختتر جایگزین خواهند شد. برخی از محققان حتی امکان جایگزینی آنها را به طور کل زیر سؤال میبرند. لازم به ذکر است که عدم جایگزینی این این مشاغل با فناوریهای مدرن به منزله جاودان بودن آنها نیست و ممکن است در آینده برخی از آنها به علت تکامل بشر در عرصههایی به غیر از فناوری، دیگر مورد نیاز نباشند.
نویسندگان
نویسندگی یکی از حوزههایی که فناوری با رباتهای الگوشناس خود سعی داشته به آن ورود کند، هر چند تلاشها ناموفق بوده است. در اینترنت نیز سامانههای دارای هوش مصنوعی وجود دارند که با یک سری کلمات خاص از پیش تعیینشده قادر به خلق سناریوهای مختلفی هستند. اما حتی با بهکارگیری پیشرفتهترین ماشینها نیز واضح است که رباتها و هوش مصنوعی هرگز توان درک احساسات و انگیزههای انسانی و بازسازی آنها را در قالبهای مختلف نوشتاری نخواهند داشت.
وکلا
بسیاری این تصور اشتباه را دارند که لازمه اصلی وکالت، حفظ بودن قوانین مورد نظر است. در حالی که اگر اینگونه بود، شاید چند سال پیش وکلا شغل خود را در اختیار هوش مصنوعی ميدیدند. وکیل نیاز به سطح بالایی از هوش احساسی، توانایی چانهزنی، توانایی در تغییر سناریوی جاری و خم کردن قوانین دارد. از سوی دیگر رباتها در آینده نزدیک توانایی مذاکره و حل و فصل مشکلات احتمالی با انسانها را نخواهند داشت. با این وجود جای هوش مصنوعی در دادگاه خالی نیست و رباتها در روند بررسی مدارک در آینده نقشی اساسی خواهند داشت.
مدیران
مدیران هر عرصه نیاز دارند تا به چندین فرایند با ماهیتهای مختلف به طور همزمان نظارت کنند. همچنین مدیران باید به انگیزه و احساسات افراد زیردست خود نیز توجه داشته باشند تا حداکثر کار مفید را از آنها دریافت کنند. مدیریت عرصهای است که هیچ دستورالعمل و فرمول خاصی برای موفقیت در آن وجود ندارد و موفقیت تا حد زیادی به مهارتهای مدیریتی عموما ذاتی باز میگردد. الگوریتمها و فراگیری ماشینی در این حوزه کاملا بیمصرف هستند.
روحانیون
بسیار واضح است که چرا هوش مصنوعی هرگز نمیتواند جایگزین روحانیون ادیان مختلف شود. ادیان دارای مفاهیمی هستند که حتی در میان انسانها در درک آنها اختلاف وجود دارد و ربات سطحیترین آنها را نمیتواند درک کند. گذشته از این، نقش یک روحانی در اجتماع نیاز به ایمان بالا و درک احساسی خاصی دارد که ملزومه تماس با شاگردان و دیگر افراد متدین است. همه اینها عرصههایی هستند که یا در آنها هوش مصنوعی بسیار ضعیف است یا به طور کلی احتمال پیشرفت در آنها برای هوش مصنوعی در نظر گرفته نشده است.
طراحان نرمافزار
طراحی نرمافزار یکی از زمینههایی است که سقف مهارت بسیار بالایی دارد و حتی ماهرترین کارکنان این بخش نیز هرگز کار سادهای ندارند و جدای از این، هر سفارشدهنده نیازهای خاص و مشخصی دارد که نیاز به پردازش و درک انسانی برای پیادهسازی آن مشخص است. در عین حال طراحان نرمافزار خود تا حد زیادی از منابع اولیه تحقیق و توسعه در حوزه هوش مصنوعی هستند. واضح است که مخلوق نمیتواند جایگزین خالق شود.
طراحان گرافیک
طراحان گرافیک در دو زمینه مهارتهایی را لازم دارند که هوش مصنوعی و رباتها کماکان در آن ناکام هستند. اولی خلاقیت لازم برای طراحی است و دومی تکنیک مورد نیاز برای پیادهسازی. مانند نویسندگی و دیگر حوزههای هنری، طراحی گرافیک نیز یک هنر است و مانند هنرهای دیگر، خلاقیت هنری فعلا در انحصار انسانهاست.