کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
هفته گذشته هفتهنامه «کارنگ» در کلابهاوس برنامهای با محور «آینده استارتاپهای حوزه گردشگری» برگزار کرد. در این برنامه، فعالان نوآور حوزه گردشگری و چند تن از سرمایهگذاران خطرپذیر درباره مشکلات و اتفاقات این بخش با هم به تبادل نظر پرداختند.
رضا زرنوخی، مدیرعامل صندوق مالی توسعه تکنولوژی ایران که به سبب سرمایهگذاری صورتگرفته، بخشی از سهام «علیبابا» به این صندوق اختصاص دارد، در این اتاق درباره آینده اکوسیستم استارتاپی صحبتهایی کرد که به صورت مستقل میتواند حائزاهمیت باشد.
زرنوخی درباره اکوسیستم استارتاپی پس از شیوع بیماری کرونا گفت: «بعد از زمستان سال 98 که همهچیز بهیکباره تحتتأثیر این بیماری قرار گرفت و بسیاری از برنامهها کنسل شد و کسبوکارهای گردشگری با ریزش مشتری مواجه شدند، شوک بزرگی به این کسبوکارها وارد شد. در آن دوره عملا پلتفرمهای واسط مجبور شدند تعدیل نیرو کنند و هزینههایشان را کاهش دهند.
تقریباً از خرداد 99 شرایط کمی بهتر شد و در این سال توانستیم افت درآمدی آن چند ماه را جبران کنیم. البته مطمئنا بخشی از این جبران به دلیل افزایش قیمتها اتفاق افتاد. حتی بهتازگی توانستیم رکورد فروش روزانه چهار سال اخیر خود را بزنیم و به نظر میرسد بازار بلیت قطار، هواپیما، تورهای داخلی و در کل گردشگری داخلی در پلتفرمها در حال احیاست.»
در ادامه، گفتوگوهایی در خصوص رونق دوباره سرمایهگذاری خطرپذیر در کل اکوسیستم نوآوری رد و بدل شد. اینکه آیا این اتفاقات محدود به چند سرمایهگذار خاص میشود یا فضایی ایجاد شده که تمامی سرمایهگذاران در حال رصد فضای کسبوکارهای نوآور و شناسایی بیزینسهای آیندهدار هستند؟
زرنوخی در اینباره گفت: «پیشبینی میکنم که امسال، فارغ از دولتی که پس از انتخابات بر سر کار میآید و تغییرات اینچنینی، سرمایهگذاری روی استارتاپها و کسبوکارهای نوآور رشد خواهد کرد.»
او دلایل خود را چنین برشمرد: «ورود کسبوکارهای نوآور به بورس حدود یک سال قفل بود، زیرا دولت روی اقتصاد دیجیتال مانور میداد و کسانی که مخالف عملکرد این دولت بودند، نمیخواستند ورود کسبوکارهای این حوزه به بورس دستاورد دولت آقای روحانی باشد. بنابراین تغییر دولت، عملا باعث باز شدن این قفل خواهد شد. حتی همین الان هم تاحدودی این اتفاق افتاده و از طریق دوستانم در بورس متوجه شدم پروندههای دو، سه شرکت جلو افتاده است. قاعدتا روند اجرایی آن ممکن است یکی دوماه طول بکشد.»
زرنوخی ادامه داد: «اگر موانع از میان برداشته و آیپیاو انجام شود، رشد استارتاپها اتفاق خواهد افتاد. این را هم بگویم که هیچ سرمایهگذار موفقی تا الان تجربه خوبی از خروج و بیرون کشیدن پولش نداشته است. در عرصه بینالمللی هم همینطور است. در رابطه با عددهای بزرگ سرمایهگذاری هیچ راهی به غیر از بورس وجود ندارد.
بنابراین پیشبینی من این است که اگر اولین یا دومین اگزیت (خروج سرمایهگذار از استارتاپ) انجام شود، شاید بیش از چهار برابر سرمایهای که در دوره قبل وجود داشته، یکمرتبه از سمت سرمایهگذارهای سنتی وارد اکوسیستم شود. این منطق بازار است. قرار نیست بازار سرمایه نگاه استارتاپی داشته باشد.
آنها پول را میفهمند و در صورت امکان بازگشت سرمایهشان، آیپیاو انجام میدهند. در کل پیشبینی من این است که از طریق آیپیاو حداقل چهار برابر سرمایههای قبلی که وارد اکوسیستم شده است، یکمرتبه وارد آن میشود.
به این ترتیب همه به فضای آیپیاو جذب میشوند تا بتوانند در اکوسیستم استارتاپی نقشی داشته باشند. به علاوه نهادهای حقوقی هم توانستهاند از بازار بورس، سودهای خوبی به دست بیاورند. براساس شنیدهها، مجوزها در حدود 500 میلیارد تومان است.»
زرنوخی در پایان به این نکته اشاره کرد که سرمایهگذارهای تازهنفسی به این اکوسیستم خواهند پیوست که پیش از این تجربه سرمایهگذاری خطرپذیر نداشتهاند. مجموعه این اتفاقات در نهایت باعث رشد سرمایهگذاری در اکوسیستم نوآوری نسبت به سالهای گذشته میشود.