بازار صنایع دستی سیاست‌گذاری صحیح می‌خواهد

بازار صنایع دستی هم مانند بسیاری از بازارهای دیگر، پا به عرصه اقتصاد دیجیتال گذاشته است. این روزها وقتی در صفحات گوگل یا شبکه‌های اجتماعی عبارت «صنایع دستی» را جست‌و‌جو می‌کنیم، با شمار بسیاری از نام‌ها و آدرس‌ها مواجه می‌شویم. این البته نشانه بسیار خوبی برای تولید کنندگان و دیگر فعالان این بازار است، چراکه فراوانی و رقابت را توأمان نشان می‌دهد.

یکی از این صفحات هنریاب است. اپلیکیشنی اصفهانی که میزبان تولیدات هنرمندان مختلفی است. هنریاب کار خود را از سال ۹۴ با سرمایه شخصی آغاز کرده و تا سال ۹۸ روند رو به رشد داشته است اما پس از شیوع کرونا مانند بسیاری از کسب‌وکارهای دیگر، به مشکل برمی‌خورد.

آغاز مسیر

علیرضا امیری، بنیان‌گذار و مدیرعامل هنریاب، درباره ایده شکل‌گیری این پلتفرم می‌گوید: «همان‌طور که می‌دانید اصفهان مرکز صنایع دستی ایران است که هم از لحاظ تنوع و هم حجم تولید صنایع دستی، می‌توان بر این ادعا صحه گذاشت. ما هم به دلیل علاقه شخصی و فضایی که این شهر تاریخی دارد، به سمت صنایع دستی رفتیم.»

امیری همچنین بیان می‌کند: «در ابتدا کار خود را با فروش اینترنتی آغاز کردیم اما کم‌کم این ایده به ذهن ما رسید که با ایجاد پلتفرم، بستری را برای هنرمندان بسازیم که بدون واسطه‌گری و دلالی تولیدات خود را به مشتریان برسانند. قصد ما این بود که با ایجاد این پلتفرم کاری کنیم که هم خیال مشتری راحت شود و هم سود تولیدکننده با حذف دلال حفظ شود و البته مشکلات انبارداری و لجستیکی را از روی دوش خود برداریم.»

مدیرعامل هنریاب درباره شیوه انجام مراحل ابتدایی کار می‌گوید اولین کاری که باید انجام می‌‌دادند دسته‌بندی محصولات بود: «پس از تحقیقات فراوان و نظرخواهی‌ از هنرمندان متعدد، متوجه شدیم دسته‌بندی‌ها می‌تواند به دو طریق باشد؛ یکی بر اساس مواد اولیه محصول و دیگری بر اساس کاربرد وسیله.»

بازاریابی چالش دیگری بود که هنریاب در مسیر خود داشت: «با هنرمندانی که در اصفهان بودند رابطه خوبی برقرار کردیم و کم‌کم هنرمندان بیشتری را شناختیم. همچنین در نمایشگاه‌های داخلی که اغلب در تهران برگزار می‌شد، حضور پیدا می‌کردیم که هم خودمان را به دیگر فعالان معرفی کنیم و هم مشتریان بیشتری داشته باشیم.»

بازار صنایع دستی و چالش‌های آن

امیری می‌گوید بزرگ‌ترین چالشی که هنریاب در مسیر فعالیتش با آن مواجه شده، بحث تأمین کالاست: «صنایع دستی به ‌دلیل اینکه تولید انبوه و سریع ندارد و ساخته دست است، معمولا چالش تأمین دارد، یعنی از جایی به بعد تقاضا بیشتر از عرضه می‌شود و این پاشنه آشیل فعالیت ماست. سعی کردیم در تعامل با هنرمندان، این موضوع را حل کنیم.»

چالش دیگری که امیری از آن می‌گوید به نیاز مشتری برمی‌گردد: «پس از مدتی متوجه شدیم مشتریان علاوه ‌بر عکس و اطلاعات کلی کالا، از ما می‌خواهند محصولات را کامل‌تر معرفی کنیم. همین نیاز بازار باعث شد ما بخش «هنرکده» را به سایت اضافه کنیم و تمام اطلاعات لازم را برای آشنایی با کالاها در آن قرار دهیم.»

امیری می‌گوید پس از رفع مشکلات و ادامه دادن فعالیت، هنریاب کم‌کم در نتایج گوگل دیده شد و به همین ترتیب به تعداد مشتریان اضافه شد: «از سال ۹۴ تا ۹۸ روند هنریاب صعودی بود تا اینکه کرونا بساط فعالیت ما را جمع کرد.»

مدیرعامل هنریاب درباره آثار منفی کرونا و سیاست‌های بدتر از آن می‌گوید: «بسیاری از کشورهای همسایه از جمله ترکیه هم به دلیل همه‌گیری به مشکل خوردند، اما با سیاست‌گذاری درست توانستند از این تهدید یک فرصت خلق کنند. صنایع دستی نماد تاریخ و فرهنگی یک کشور است و نباید با سیاست‌های نادرست، هنرمندان این حوزه را با مشکلات معیشتی رها کرد. اتفاقی که در حال حاضر شاهدش هستیم.»