کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
بازیگران جدید اقتصاد دیجیتال در دبی؛ آیا ایران از رقابت جا مانده است؟
رضا قربانی، نایبرئیس کمیسیون تحول، نوآوری و بهرهوری اتاق بازرگانی تهران و مدیرعامل راهکار، در گفتوگویی با «کافه خبر» خبر آنلاین به بررسی تهدیدات جدیدی که دبی بهعنوان هاب اقتصاد دیجیتال منطقه برای کشورهای سراسر دنیا ایجاد کرده است، پرداخت. قربانی معتقد است که دبی با تبدیل شدن به مرکز اقتصاد دیجیتال منطقه، به یک تهدید جدی برای سایر کشورها تبدیل شده است؛ تهدیدی که فرانسه را وادار به واکنش کرد و منجر به دستگیری مدیرعامل پیامرسان تلگرام شد که دفتر اصلی آن در دبی قرار دارد.
او در این گفتوگو به سندی از اتاق اقتصاد دیجیتال دبی اشاره کرد و اظهار داشت: «این سند نشان میدهد که امارات و بهویژه دبی، به طور جدی در تلاش برای تبدیل شدن به هاب اقتصاد دیجیتال منطقه هستند. دبی با وجود شرایط آبوهوایی نامساعد و محدودیتهای طبیعی، در حال جذب استعدادها و نیروی کار از سراسر جهان است و نه تنها فارسیزبانان، بلکه افراد زیادی از اروپا و آفریقا به این شهر جذب میشوند. این شهر که از نگاه جغرافیایی امکانات طبیعی خاصی ندارد و همه چیز در آن مصنوعی است، اکنون به سمت ایجاد پلتفرمها و راهاندازی کسبوکارهای دیجیتال حرکت میکند.»
قربانی همچنین در واکنش به دستگیری پاول دوروف، مدیرعامل تلگرام، در یکی از شهرهای فرانسه هنگام پیاده شدن از هواپیما گفت: «دفتر اصلی تلگرام در دبی قرار دارد و بسیاری از کسبوکارهای بزرگ دنیا که دفاتری در شهرهای مهمی مانند لندن یا نیویورک دارند، اکنون یک دفتر اصلی در دبی نیز ایجاد کردهاند و بخش زیادی از کارکنان خود را به این شهر منتقل میکنند.»
خروجیهای ما ورودیها دبی میشوند
بنابر گفته رضا قربانی، دبی پروژهای را برای جذب صد هزار برنامهنویس راه انداخته است؛ او گفت:« در بخشی از برنامه هفتم توسعه کشور آورده شده است که باید ۵۰۰ هزار فعال اقتصاد دیجیتال در کشور آموزش داده شود و میتوان دید که به مرور زمان خروجیهای ما ورودی آنها میشود. همانطور که دانشگاههای ما در طول سالهای گذشته نیروهای متخصصی را آموزش دادهاند که پس از طی کردن دورههای آموزشی، جذب کسب و کارهای بزرگ در سراسر دنیا شدهاند.»
پیشرفت ترسناک عربستان سعودی در اقتصاد دیجیتال
نایبرئیس کمیسیون تحول، نوآوری و بهرهوری اتاق بازرگانی تهران در ادامه خاطرنشان کرد که دبی در ساختار ذهنی دولتمردان ما خیلی حائز اهمیت نیست و همچنان نگاه سنتی بندرگاه به آن میشود؛ او افزود:« این نگاه باید اصلاح شود. عربستان نیز از منظر پیشرفتهایی که در بحث اقتصاد دیجیتال کرده است، خیلی ترسناک شده است اما ما با دبی به شکلهای مختلف رفتوآمد داریم و اقتصاد دیجیتال در دبی مسیر جدیدی را طی میکند و در حال تبدیل شدن به شهری برای زندگی است.»
او در ادامه با ابراز ناراحتی از مهاجرت آزادکاران و کسبوکارهای کشور به دبی، گفت:« خیلی از فعالان حوزه اقتصاد دیجیتال در این کشور به این نتیجه رسیدهاند که باید بروند و در دبی به ادامه فعالیت خود بپردازند، حتی از نظر رفتوآمد نیز، دبی بسیار شهر مناسبی و یک روزه میتوان از ایران به این شهر رفتوآمد کرد.»
پیشرفتهای دبی ادعای پوشالی نیست
او در ادامه به موضوع افزایش سهم اقتصاد دیجیتال در دبی اشاره کرد و تأکید کرد که این موضوع تنها یک ادعای پوچ نیست.؛ او در این خصوص گفت:« بهعنوان مثال در حال حاضر دبی وزارت هوش مصنوعی دارد و اولین کشوری بود که چنین وزارتخانهای داشت. درست است که دبی خیلی اهل بزرگنمایی است، اما تغییری که در سیستم بانکی و حمل و نقل این کشور در حال رخ دادن است، نشان دهنده این پیشرفت است. برخلاف ما که در تجارت الکترونیک تنها یک جهش سریع داشتیم، دبی با حرکتی آهسته و گام به گام، تمام ابعاد زندگی را در حال تغییر دادن است. بهعنوان مثال، در روزهای اخیر دبی رمزارزها را بهعنوان ابزار پرداخت رسمی پذیرفته است. این امر نه یک اتفاق ناگهانی، بلکه نتیجه چندین سال تنظیمگری و تلاش مداوم است. به همین دلیل است که کسبوکارهای بزرگی در حوزه رمزارز، مانند بایننس، دفاتر خود را در دبی تأسیس کردهاند.»
۷ هزار و ۵۰۰ شرکت ایرانی به دبی مهاجرت کردند
قربانی معتقد است که اقدامات دبی برای کشور ما خطرناک است. او در این باره بیان کرد: « نزدیک به ۷ هزار و ۵۰۰ شرکت ایرانی به دبی مهاجرت کردند، اما این عدد دقیق نیست؛ خیلی از شرکتهای ایرانی که به دبی مهاجرت میکنند، به اسم شرکت ایرانی این کار را نمیکنند، بلکه با واسطه در دبی ثبت میشوند. طبق آمارها، حدود یک میلیون ایرانی در دبی رفت و آمد هستند. برخی از این شرکتها تنها بر روی کاغذ وجود دارند و هدف اصلی آنها دریافت ویزای بلندمدت است، اما در عین حال، تعدادی از شرکتهای ایرانی با وجود محدودیتهای بیشماری که برای آنها در دبی وجود دارد، به شکل جدی در حال شکلگیری و فعالیت هستند.»
زنگ خطر برای ایرانیان ساکن دبی
او در ادامه با اشاره به وضعیت نگرانکننده ایرانیان ساکن دبی، گفت: «زنگ خطر برای ایرانیان مقیم دبی به صدا درآمده است. بسیاری از ایرانیها در دبی همچنان به تجارت سنتی مشغول هستند و در این حوزه باقی ماندهاند، در حالی که هندیها و پاکستانیها بهطور فعال در بازی اقتصاد دیجیتال که در دبی در حال شکلگیری است، وارد شدهاند.»
باید با پاکستانیها رقابت کنیم
نایبرئیس کمیسیون تحول، نوآوری و بهرهوری اتاق بازرگانی تهران در ادامه افزود: «در دبی میتوان متوجه این موضوع شد که بعضی از کشورهای همسایه نگاه منفی به ما دارند و خواهان رشد شرکتهای ایرانی در دبی نیستند، بنابراین ما مجبور هستیم با هندیها و پاکستانیهایی که دارای جامعه قوی و گستردهای هستند، رقابت داشته باشیم. اشتباه ما این است که فکر میکنیم وقتی به دبی میرویم باید با آمریکاییها و یا اروپاییها رقابت داشته باشیم، در حالی که باید با پاکستانیها رقابت کنیم، زیرا آنها جوامع به شدت قوی دارند و در لایههای مختلف شرکتهای بزرگ حضور دارند. آنها خیلی راحت میتوانند مانع فعالیت شرکتهای ایرانی شوند و نگاه منفی به ما داشته باشند. اکنون زمین بازی برای رقابت در دست پاکستانیها است و اگر ما به این زمین بازی وارد نشویم، بازنده خواهیم شد، چراکه جامعه بسیار قدرتمندی دارند و پشت یکدیگر ایستادهاند، برخلاف ایرانیان که به شدت واگرا هستند. ما نقطه متمرکزی که بتوانیم به آن وصل بشویم را نداریم.»
اقتصاد دبی از نفت جدا شده است
قربانی در ادامه گفت:« جدا شدن از اقتصاد نفتی برای دبی اتفاق افتاده است و در اقتصاد دیجیتال از مصرفکننده به تولیدکننده بدل شده است توامان که اقتصاد نفتی و گردشگری را دارا است و عربستان حتی از آن جلوتر است. دبی دنیا را هدف گرفته است و نه تنها ما ایرانیان، بلکه هدف آن اروپاییها و آمریکاییها نیز هستند.»
خیلی تخت گاز نروید
او در ادامه گفت:« گرفتن پاول دورف در فرانسه، پیامی بود به دوستان روسی و فعالان حوزه کسبوکار که در امارات هستند، که خیلی تخت گاز نروید. گرفتن مدیری در آن سطح بخاطر مسائل مالیاتی، توجیهی ندارد و قابل قبول نیست. فرانسه با این کار پیامی را به امارات منتقل کرد و برای انتقال این پیام نیز به سراغ فردی رفت که روسی است و افکار عمومی نیز در حال حاضر به دلیل جنگ در اوکراین علیه روسیه است؛ پیش از این پاول دورف به شکل پیوسته در اروپا رفت و آمد داشته است و به این شیوه بازداشت کردن وی پیامی داشته است که مخاطب آن نیز اروپاییها بودند، چراکه دبی برای دنیا در حال حاضر تهدیدی جدی است.»