کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانه‌ای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبه‌ها منتشر می‌شود و وب‌سایت و شبکه‌های اجتماعی‌اش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش می‌دهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسب‌وکارهای نوآور ایرانی، استارتاپ‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و دیگر کسب‌وکارها کوچک و بزرگی که در بخش‌های مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخش‌های اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانه‌ای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
حوزه تولید باوجود شعارهایی که همیشه در راستای حمایت از آن داده می‌شود با چالش‌های زیادی مواجه است که بخش عمده‌ای از آن به واسطه رگولاتوری و تصمیم‌هایی است که توسط دستگاه‌های دولتی گرفته می‌شود. یکی از مهم‌ترین مسائل تولیدکنندگان عدم ثبات در قوانین و مقررات است. جمال جعفری، مدیرعامل توسن سیستم شرق تسکو در گفت‌وگو با کارنگ از مشکلاتی مثل تخصیص ارز ناعادلانه، تغییرات زیاد و ناگهانی در قوانین و تعرفه‌ها و قوانین کاری که از چهل سال پیش تاکنون تغییر نکرده‌اند، به‌عنوان چالش‌های مهم پیش روی یک تولیدکننده حوزه سخت‌افزار سخن می‌گوید؛ در ادامه مشروح این گفت‌وگو را می‌خوانید.
تخصیص ارز؛ چالش اصلی حوزه سخت‌افزار
جعفری در ابتدای سخنان خود به چالشی اشاره می‌کند که در تمام مصاحبه‌ها به اشکال مختلف به آن اشاره شده است. به عقیده جمال جعفری تخصیص ارز به ضرر تولیدکننده و مصرف‌کننده است. او عنوان می‌کند: «موضوع اصلی‌ای که در صنعت تأمین سخت‌افزار و کالا به وجود آمده است موضوع تخصیص ارز نیمایی است. اگر ارز نیمایی حذف شود و با نرخ مصوب آزاد یا حداکثر ۵ درصد پایین‌تر پخش شود ما دیگر مشکل بی‌عدالتی در تخصیص‌ها و عدم برنامه‌ریزی‌ها را نخواهیم داشت و می‌توانیم خط تولیدهایمان را پایدار روشن نگه داریم.»
تصمیمات ضربتی و گاهی منفعت‌طلبانه وزارت صمت در تعرفه‌ها و قوانین کالاها دومین چالشی است که به عقیده جعفری مشکلات زیادی را ایجاد کرده است. او توضیح می‌دهد: «یک سری آدم‌ها لابی می‌کنند و صبح که از خواب بیدار می‌شوی، می‌بینی ناگهان تعرفه عوض شده است. صرفاً به این دلیل که فردی قطعاتی را وارد کند، کارخانه‌ای زده است و در آن کار مونتاژ را انجام می‌دهد. این فرد تعرفه را دوبرابر کرده است و ارز نیمایی هم می‌گیرد. این اتفاقات بلایی سر اقتصاد و صنعت می‌آورد که صرفاً به نفع گروهی خاص است.»
چالش قوانین قدیمی کار
مدیرعامل تسکو با اشاره به قوانین کار اشتباه در حوزه تولید، خواستار تغییر این قوانین شد. بر اساس این قوانین هر کارگر بدون قراردادی کارگر دائم محسوب می‌شود که این قانون باعث ایجاد حجم عظیمی از قراردادهای کاری غیرضروری شده است. جعفری تشریح می‌کند: «قوانین کار مال چهل سال گذشته است و بازنگری نشده است. این قوانین روابط کاری بین کارگر و کارفرما را به جنگ یکدیگر انداخته است و نه به نفع کارفرماست و نه به نفع کارگر. این قوانین باعث شده که با همه کارگرها قراردادهای سه‌ماهه سه‌ماهه بسته شود درحالی‌که یک کارگر در یک شرکت ده سال کار کرده است. یا اینکه اگر کارگری در بین قرارداد اخراج شود، کارفرما باید حقوق زمان باقی‌مانده از قرارداد را با او تسویه کند. ولی از طرفی اگر کارگری وسط قرارداد ترک کار کند هیچ ضمانتی برای کارفرما وجود ندارد. قراردادها یک‌طرفه است و هیچ منفعتی برای کارفرما در آن دیده نشده است.»
بیمه تأمین اجتماعی اجباری
بخش بعدی سخنان جمال جعفری درباره مشکلاتی است که بیمه برای تولیدکنندگان ایجاد کرده است. او اجباری بودن بیمه تأمین اجتماعی را یکی از مهم‌ترین مشکلات این بخش خواند و بیان می‌کند: «هیچ‌کدام از پرسنل ما بیمه تأمین اجتماعی را دوست ندارند. قانون‌گذار باید این قانون را عوض کند که افراد بتوانند بیمه درمانی خود را انتخاب کنند. برای بازنشستگی هم باید این حق انتخاب را برای افراد قائل شوند که هرکسی نخواهد که تحت پوشش تأمین اجتماعی باشد می‌تواند خدمات درمانی را با شرکت دیگری قرارداد ببندد.»
حمایت دولت از تولیدکنندگان کافی است؛ مشکل جای دیگری است
جعفری به‌عنوان تولیدکننده حوزه سخت‌افزار حمایت‌های دولت از این بخش را کافی می‌داند و بیان می‌کند: «اگر مشکلی هم در این حمایت وجود دارد به علت جهل وزارت‌خانه است نه عدم حمایت از تولیدکننده. مشکل همان ارز نیمایی است نه حمایت دولت؛ وگرنه حمایت دولت کافی است. تعرفه تولیدی چهار درصد و تعرفه غیرتولیدی پانزده درصد است. مشکل اصلی همان تخصیص ارز و عدم ثبات قوانین است.»
ارزش‌افزوده، فشاری افزوده بر تولیدکننده
او در بخش آخر سخنان خود از مشکلات تولیدکننده‌ها در توزیع صحبت می‌کند. به گفته جمال جعفری سامانه‌های انبارها برای مشتریان نیست و بسیاری از مشتریان از این سامانه استفاده نمی‌کنند. بسیاری از مصرف‌کنندگان نیز دولتی هستند و انبار ندارند. او توضیح می‌دهد: «ما به دلایل مختلفی برای بسیاری از مشتریان خود نمی‌توانیم خروج از انبار را بزنیم. از طرفی ارزش‌افزوده برای ما اجباری است برای مغازه‌دار اجباری نیست و ما اگر بخواهیم این هزینه را از واسطه بگیریم واسطه‌ها زیر بار نمی‌روند. ارزش‌افزوده برای گروه‌های مالیاتی پایین رده اجباری نیست؛ ولی برای بالادستی اجباری است و وقتی از آنها فاکتور رسمی می‌خواهیم ترجیح می‌دهند از جای دیگری خرید خود را انجام دهند.»
درنهایت جمال جعفری از برگزاری رویدادهایی که باعث بیان دغدغه‌ها و چالش‌های حوزه سخت‌افزار می‌شود تشکر می‌کند و وجود این‌گونه رویدادها را ضروری می‌داند.
رویداد زیرساخت دیجیتال، با مهیا کردن فضایی برای ارتقای دانش و تعاملات صنعتی، فرصتی بی‌نظیر برای همه فعالان و علاقه‌مندان به این حوزه خواهد بود. این رویداد در ۲۱ آبان‌ماه، از ساعت ۱۴ تا ۲۰ در سالن همایش‌های کتابخانه ملی ایران برگزار می‌شود.
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/uljp
