کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
تکنولوژی قلب تحولات صنعتی در دوره پس از پاندمی کروناست. مؤسسه مکنزی گزارش داده که آخرین نظرسنجیشان از مدیران صنایع مختلف نشان میدهد برندهای پیشرو در دهه آینده تکنولوژی را در قلب استراتژی، چشمانداز و فرامین رهبران خود قرار میدهند. اساسا برآوردها نشان میدهد پاندمی دو تأثیر عمده روی اقتصاد جهان داشته است. نخست اینکه حجم و سرعت تجارت را افزایش داده است و دوم اینکه به تکنولوژی اهمیتی دوچندان بخشیده است.
راز صعود تکنولوژی به صدر اولویتهای شرکتها، در توانایی بالایی نهفته که فناوری به مدیران برای کنترل پاندمی و پیروزی بر آن میدهد. همین عامل در کنار خلاقیت، (تخصیص درست) منابع و توانایی رهبری نسبت مستقیمی با رشد در حوزه اقتصاد دارد.
نظرسنجی مکنزی نشان میدهد 89 درصد از کسبوکارها با برآمدن پاندمی در پی تغییر استراتژی هستند. در عین حال فقط 11 درصد از کسبوکارها تصور میکنند تا سال 2023 میتوانند با استراتژی فعلی راه خود را بدون خطر ادامه دهند. نکته جالب این نظرسنجی تأیید 64 درصد از پاسخدهندگان بود که بر اهمیت دیجیتالی کردن کسبوکار و مشاغل تأکید کرد.
این چارچوب نشان میدهد بنگاهها باید مسئله فناوری را در صدر اهداف شرکت قرار دهند و سازمانهای خود را بر مبنای چارچوبی دیجیتالی بازمهندسی کنند. این بین صنعت بهداشت و درمان در کنار بخش تولید کالاهای تندمصرف دو حوزهای است که احتمالا با سرعت و شدت بیشتری به این سمت گام خواهد گذاشت.
نکته مهمی که پاندمی آن را برای همه روشن کرد، امکانپذیری افزایش سریع تغییرات بود. افزایشی چشمگیر که توان خود را در دوره پاندمی ثابت کرد. حالا شرکتها به مدد این رویه میتوانند آسیبپذیری خود را در حوزههایی نظیر استراتژی سود، فرایند فروش و بستهبندی و توزیع یا حتی کل عملکرد بنگاه تغییر دهند یا برای پاندمیهای بعدی بازطراحی کنند.
نظرسنجی از کسبوکارها نشان میدهد باید ریسک و سرمایهگذاری روی بسیاری از فرصتها با دقت بیشتری صورت بگیرد، ضمن اینکه به امکانپذیری تغییر سریع رویهها در آن فکر میشود. چنان که گفته شد، بخش داروسازی، بهداشت و درمان در این زمینه با ریسکهای بیشتری روبروست. یک نکته اساسی که باید همه کسبوکارها در رویکردهای آتی سرمایهگذاری خود لحاظ کنند، این است که مدل تجاری خود را با تکنولوژی همراه کنند تا امکان پاسخگویی سریع به خواستههای جدید همواره فراهم باشد.
این موضوع در حدی مهم است که حتی اگر منابع سایر بخشها کاسته شود و به بخش دیجیتال تزریق شود، احتمالا نتیجه بسیار خوبی در پی خواهد داشت. نتایج نظرسنجی نشان میدهد شرکتهایی که بر دیجیتالی شدن تمرکز دارند، این موضوع را به عنوان استراتژی برتری خود بر سایر رقبا انتخاب کردهاند. انتخابی هوشمندانه و پویا که میتواند در پاسخ به مقتضیات زمان سریعا تغییر کند.
روشی که بلا هم به کار گرفت
تصویری که همه ما از ایران در دهه 60 خورشیدی داریم، جنگ، شهادت، ایثار، بمباران، پیروزی، شکست و دفاع است. روایت علی لشگری، از مدیران باسابقه کفش بلا، از تجربه خلاقانه این شرکت نشان میدهد دهه 60 چیزهای دیگری هم داشته است.
طبق روایت مدیر قدیمی صنعت کفش، بلا پس از آشنایی با روش تولید قراردادی، ساختار سازمانی خود را تغییر داد و برای حدود 343 نمایندگی خود در سرتاسر کشور، محصولاتی را در چهار تا پنج کارخانه خود طراحی و تولید کرد. مسئله مدیران بلا اما مازاد تقاضا بود که همیشه مسئلهساز میشد. تولید قراردادی کمک کرد تا با کمک خطوط تولید سایر شرکتها، نیاز شبکه فروش تامین شود.
وقتی از لشگری میپرسم که چرا دیگر شرکتها از این شیوه استقبال میکردند، بهآرامی پاسخ میدهد: «فروش. فروش که تضمین شود، تولیدکننده دغدغهای ندارد. مطالبات آنها را بدون تأخیر میدادیم و حتی برای خرید تجهیزاتی مثل چرخ خیاطی و… به آنها کمک میکردیم.
نوآوری امروز کفش ملی هم دقیقا همین است که اهداف سرمایهگذاری را از خط تولید به شبکهای از فروشگاههای زنجیرهای تغییر داده و پروسه ساخت محصول را به کارخانجات دارای ظرفیت خالی واگذار کرده است. کار البته ساده نیست و دقت بالا برای بازمهندسی کامل زنجیره تأمین تا استراتژی طراحی، تبلیغات و فروش را میطلبد.»