کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
طیبه محمد دکترای ارتباطات دارد و تجربه سالها فعالیت در عرصه تولید برنامههای تلویزیونی. او که با دغدغه کار فرهنگی وارد دنیای صنعت نمایشگاهی شده، مدتهاست روی حوزه میراث فرهنگی تمرکز کرده است. سرو بنیان ادبی کسبوکاری فرهنگی است که حالا مجری نمایشگاههای بینالمللی ایران در حوزه گردشگری، صنایع دستی و میراث فرهنگی شده است.
شرکتی که این روزها شدیدا درگیر اکسپوی دبی است و برنامههای متنوعی هم برای معرفی کسبوکارهای نوآور این حوزه در این نمایشگاه دارد. این شرکت که در مزایده برگزارشده توسط شرکت مادر – تخصصی ایرانگردی و جهانگردی (وابسته به وزارت میراث فرهنگی) به عنوان مجری برگزاری نمایشگاههای این حوزه در خارج کشور تا سال 1401 انتخاب شده، حالا برنامههای متنوعی از جمله سه جشنواره استارتاپی را در اکسپوی 2020 دبی تعریف کرده است.
سروبنیان چطور وارد حوزه نمایشگاههای گردشگری شده است؟
در سالهای گذشته گروهی داشتیم با نام سفیران صلح و دوستی که برنامههای فرهنگی زیادی را بهخصوص در حوزه کودکان و در کشورهای مختلف برگزار میکرد. آن هم با رویکرد تمرکز بر ادبیات کهن و پربار ایران. همچنین نشستهایی را با هدف شناساندن مفاخر معاصر کشورمان در کشور برگزار میکردیم.
نوروز 96 بود که طرح لباس سیندخت را رونمایی كردیم. لباسی كه آماده کردیم محصول چند کشور حوزه تمدنی ایران بود. پارچه آن را بانوان پاكستانی بافته بودند، سوزندوزیها و گلدوزیهای آن را بانوان افغانستان انجام داده بودند، رنگآمیزی لباس کار بانوان تاجیک بود و دوخت لباس را بانوان ایرانی به انجام رسانده بودند. روزی هم كه از این لباس رونمایی كردیم، همه این خانمها را دعوت كردیم و هر كدام از آنها به نمایندگی از چند نفر دیگر روی صحنه آمدند.
ما این لباس را به عنوان نماد صلح به كشورهای دیگر فرستادیم. سال 98 قصد داشتیم تور – كنسرتی را به مناسبت روز جهانی زن به آلمان ببریم كه در آن تور – كنسرت از آقای چكناواریان و آقای شهرام ناظری دعوت شده بود. اما به ما گفتند نمایشگاهی به نام گردشگری ITB كه تا الان سازمان میراث فرهنگی آن را برگزار میکرده، قرار است امسال پرمحتواتر تعریف شود. این شد که به ما پیشنهاد دادند مجری و برگزارکننده پاویون ایران در نمایشگاه گردشگری ITB برلین باشیم. چون میدانستم كه این نمایشگاه در دنیا اهمیت دارد، قبول كردم. میخواستیم یک شب ایرانی بگیریم و اكثر مقامات را دعوت كنیم. به خانم مركل هم به عنوان بانوی اول آلمان نامه زدیم.
به ایشان گفتیم كه چنین لباسی (سیندخت) داریم و تا الان این كار را انجام دادیم و در این كشورها بودیم و میخواهیم این لباس را شما هم بپوشید و پیام صلحتان را در دنیا منتشر كنید. ایشان هم پذیرفتند. اما کرونا آمد و نمایشگاه کنسل شد.
چقدر این نمایشگاهها و رویدادها میتواند به کسبوکارهای نوآور ایرانی در حوزه گردشگری کمک کنند؟ بخشهای مختلف کسبوکارهای گردشگری چطور باید از این فرصت استفاده کنند؟
در نظرسنجیای كه انجام شده، ایران چهارمین یا پنجمین مقصدِ گردشگری پس از كروناست. یعنی مردم دنیا مایلند ایران را ببینند. حال ما چطور میتوانیم ایران را به نمایش بگذاریم و توریستهای راغب و بالقوه را جذب كنیم؟ یکی از كارهایی كه میکنیم این است كه ایران مدرن را نشان بدهیم! ایرانی كه اینترنت و فناوری دارد، دیجیتال را میشناسد و استفاده از فضای مجازی برایش مهم است. نه ایرانی كه اگر به آنجا بروید، نمیتوانید با اینترنت با جایی در تماس باشید. این را معرفی میکنیم و در كنار آن ایران باستان را هم میشناسانیم. در معرفی توأمان این دو ایران، میخواهیم بگوییم كه اگر شما به عنوان یک گردشگر ابنیه تاریخی میآیید، ما آنچه را میخواهید داریم. اگر به عنوان گردشگر طبیعت میآیید، ما این طبیعت را داریم. اگر به عنوان گردشگر اقتصادی میآیید، این فضاهای اقتصادی و همكاری وجود دارد. اگر به عنوان گردشگر ورزشی میخواهید وارد ایران شوید، فضاهای گردشگری در ورزش را داریم و اگر به عنوان گردشگر سلامت میآیید، این امکانات موجود است. حتی بخشی را به عنوان گردشگری مذهبی دیدیم. چون برای خیلی از كشورهای دیگر دیدن مراسم مذهبی ما جذاب است. هیئتهایمان برایشان جذاب است، اماكن مذهبیمان هم همینطور و سنتهای مذهبیمان. مسائل آیینی ما برایشان جذابیت دارد. بنابراین ما این حوزههای متنوع گردشگری را تفكیک كردیم تا كسی كه میخواهد به ایران بیاید، راحتتر تصمیم بگیرد.
اما این روزها حالوروز گردشگری زیاد مساعد نیست و شرایط برای حضور در این نمایشگاهها بهخصوص برای کسب وکارهای آسیبدیده سخت است…
ما بحث مسئولیت اجتماعی را یکی از مبناهای اصلی قرار دادهایم. در ایران بنگاههای اقتصادی زیادی داریم، از جمله شركتها و كارخانجات تولیدیای كه سودهای آنچنانی دارند. با آنها مذاكره میکنیم كه حامیان صنعت گردشگری در ایران بشوند. با توجه به اینكه دو سال است واقعا آژانسهای ما دچار مشكل هستند.
هتلهایمان و مراكز بومگردیمان بهشدت ضربه خوردهاند و در صنایع دستی هم وقتی توریست نمیآید، نمیتوانیم فروش داشته باشیم. در مجموع اینکه صنایع وابسته به حضور توریست در كشورمان به خاطر كرونا خیلی آسیب دیده است. ما با این بنگاههای اقتصادی بزرگ صحبت میکنیم كه آنها در قالب مسئولیت اجتماعی حامی این صنعت بشوند و خود این باعث میشود بتوانیم نمایندهای خوب برای شعار نمایشگاه، یعنی پیوند افكار و ساخت آینده باشیم.
مثلا كارخانه فولاد ما اسپانسر پنج هتل شده تا به اکسپو بیایند و خودشان را پرزنت كنند. اسپانسر 10 آژانس و پنج استان هم شده است؛ شاید از نظر ریالی مبلغش برای آن كارخانه خرج یک بیلبورد سه ماههاش باشد، اما آن بیلبورد فقط در داخل دیده میشود اما شما به عنوان یک كارخانه میتوانید در بین حدود ۲۰۰ كشور به عنوان حامی گردشگری كشورتان دیده شوید. در كنار آن چرخ اقتصاد گردشگری را هم به چرخش درآوردهاید.
گردشگری دیجیتال یکی از ترندهای روز دنیاست. برای معرفی ظرفیتهای گردشگری ایران چه زیرساختهای دیجیتالی را در نظر گرفتهاید؟
از دو سال پیش یعنی سال 98 كه قرار شد اكسپوی دبی را برگزار كنیم، یک اپلیکیشن طراحی كردیم که ایران واقعی و كارهایی كه میشود در ایران انجام داد را با تمام ویژگیهای خاص خودش به نمایش میگذارد. کار این اپلیکیشن به این صورت است که هر كسی وارد پاویون ایران میشود، یک اساماس نصب برایش میرود یا یک کد را اسکن میکند و این اپلیکیشن روی موبایلش بالا میآید.
در این اپ میخواهیم در مورد شركتها، چه آنها كه حامی گردشگریاند و چه آنها كه وابسته به گردشگری هستند، صحبت کنیم. با توجه به اینكه میگویند اکسپوی دبی بیش از 25 میلیون بازدیدكننده خواهد داشت، فرصت خوبی به دست آمده تا بتوانیم سهم بازار قابل قبولی را از توریست و گردشگر برای كشورمان مهیا كنیم. با مناطق آزاد گفتوگو كردهایم كه بتوانیم تورهای تركیبی داشته باشیم، یعنی حتی كسی كه به اكسپو میآید، اگر تقاضا داشت كه به ایران بیاید، بتوانیم او را فوری به مناطق آزاد بیاوریم.
چه مزیتهایی برای بازیگران مختلف صنعت گردشگری در اکسپو ۲۰۲۰ دبی وجود دارد؟
اتفاق خوبی كه الان در اكسپو دبی افتاده، این است كه با ویزای اکسپو، اجازه كار میدهند. یعنی اگر دوستان ما در صنایع دستی بیایند، میتوانند آنجا كار كنند و محصولشان را برای فروش نمایش دهند. اگر بتوانیم این اتفاق را رقم بزنیم و هرچه بیشتر محصولاتمان را عرضه كنیم، میتوانیم سودآوری خوبی برای كشور داشته باشیم.
برنامه حضور استارتاپهای گردشگری در اکسپوی دبی به چه شکل است؟
ماهیت استارتاپها در دنیا اقتصادی است و سازندگی دنیای آینده در دست استارتاپهاست. اكسپو از این اتفاق نهایت استفاده را كرده و به تمام شركتكنندگان كشورها گفته كه میتوانید استارتاپهایتان را بیاورید و پرزنت كنید.
ما هم این را در قالب جشنواره دیدیم كه استارتاپهایی كه در حوزه گردشگری كار میکنند یا به نوعی مرتبط با گردشگری و صنایع دستی هستند دعوت شوند تا در این جشنواره حضور داشته باشند. این را هم باید بگویم كه در ژانویه 2022، 500 شركت سرمایهگذاری خطرپذیر برای شناسایی استارتاپها به دبی میآیند و قرار است هزار استارتاپ را برای حمایت و سرمایهگذاری انتخاب كنند.
تمام تلاش ما به عنوان مجری پاویون این است كه بیشترین استارتاپهای حوزه گردشگری را به آنجا ببریم تا آنها خودشان را پرزنت كنند و در كتابچهای كه قرار است تهیه شود، ما هم سهمی داشته باشیم. امیدوارم با این تمهیدات استارتاپهای ما بتوانند سهمی از بازار سرمایهگذاری اکسپو را به خود اختصاص دهند. البته دو جشنواره دیگرمان هم که یکی در حوزه اقامت (هتلها و بومگردیها) و دیگری در حوزه آژانسهاست نیز با رویکرد استارتاپی و نوآوری برگزار میشوند.