دانه‌درشت‌های شرکت‌های برتر

کار جالب سازمان مدیریت صنعتی در همایش 1400، تقسیم‌بندی شرکت‌های برتر در قاب‌های مختلفی اعم از ارزش افزوده، حجم دارایی، میزان صادرات، اشتغال‌زایی، سودآوری و ارزش بازار است که وضعیت بازیگران بزرگ و اثر آنها بر اقتصاد ملی را نمایان می‌کند.

برای نمونه مجموع فروش 10 شرکت برتر این فهرست حدود 850 هزار میلیارد تومان بوده که با احتساب نرخ دلار در سال 1399 فروشی معادل 43 میلیارد دلار است. در عین حال از منظر ارزش افزوده، 10 شرکت برتر بیش از 360 هزار میلیارد تومان طی سال 1399 ارزش افزوده در اقتصاد ایران ایجاد کرده‌اند. عددی که با احتساب نرخ میانگین دلار در این سال بالغ بر 18 میلیارد دلار بوده است.

از نکات جالب درباره فهرست 100 شرکت برتر، 10 شرکت اول از منظر دارایی است که رقمش به حدود چهار میلیون میلیارد تومان می‌رسد. نکته جالب دیگر جایگاه بنگاه‌های بزرگ در اشتغال‌زایی است. شواهد گزارش سازمان مدیریت صنعتی نشان می‌دهد دو خودروساز بزرگ کشور در کنار بانک‌های ‌ملت و صادرات و شرکت فولاد مبارکه برای بیش از 160 هزار نفر شغل مستقیم ایجاد کرده‌اند.

با اینکه این رقم اشتغال‌زایی از جنبه اقتصادی – اجتماعی خوشایند است اما نشان می‌دهد نیروهای سربار در شرکت‌های ایرانی به‌ویژه در صنعت خودرو یک واقعیت تاریخی است. اما درباره شرکت‌های سودآور باید یادآور شد پنج شرکت برتر بیش از 213 هزار میلیارد تومان طی سال 1399 سود کرده‌اند که رقم قابل اعتنایی بوده که از 10 میلیارد دلار می‌گذرد.

همچنین پنج بنگاه برتر کشور در زمینه صادرات بیش از 2/6 میلیارد دلار صادرات داشته‌اند که حدود یک‌ششم کل صادرات غیرنفتی ایران در سال 1399 بوده است. جالب‌تر اینکه از منظر ارزش بازار، وضعیت پنج شرکت برتر حیرت‌انگیز بوده، به طوری که جمع ارزش بازار پتروشیمی خلیج فارس، فولاد مبارکه، شرکت صنایع ملی مس، گل‌گهر و هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه بالغ بر 11 میلیون میلیارد تومان بوده است.