کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانه‌ای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبه‌ها منتشر می‌شود و وب‌سایت و شبکههای اجتماعی‌اش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش می‌دهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپ‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و دیگر کسب‌وکارها کوچک و بزرگی که در بخش‌های مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخش‌های اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانه‌ای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
شانزدهمین همایش روابط عمومی الکترونیک امروز 28 بهمن‌ماه در محل هتل المپیک تهران برگزار شد. این دوره از همایش روابط عمومی الکترونیک با عنوان «هوش مصنوعی؛ کاربردها، تکنولوژی و فلسفه» بر فناوری نوین هوش مصنوعی تمرکز داشت و به مسائل پیرامون این فناوری در حوزه روابط عمومی پرداخت.
در همایش اخیر همچنین میزگردی با عنوان «هوش مصنوعی و آینده انسانی» با حضور معصومه تقی‌زادگان، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی؛ مینا والی، هم‌بنیان‌گذار کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار؛ محمد رهبری، پژوهشگر شبکههای اجتماعی و علی ورامینی، دبیر گروه سردبیر ماهنامه مدیریت ارتباطات برگزار شد.
مینا والی در ارائه خود تأثیر هوش مصنوعی بر زندگی امروز انسان را مورد بررسی قرار داد. ترس و بیمی که در خصوص جایگزین شدن هوش مصنوعی به جای مشاغل امروزی ازجمله روزنامه‌نگاری وجود دارد غیر قابل انکار است. مینا والی در ارائه خود به تبیین این موضوع پرداخت.
محمد رهبری، پژوهشگر شبکههای اجتماعی با اشاره به مقاله «پایان عصر شبکههای اجتماعی» که به تازگی در هفته‌نامه اکونومیست منتشر شده، تأثیرات هوش مصنوعی بر شبکههای اجتماعی را مورد بررسی قرار داد. در مقاله اخیر بررسی شده است که شبکههای اجتماعی برخلاف ماهیت‌شان دیگر مانند گذشته اجتماعی نیستند. به گفته رهبری، یکی از موارد نفوذ ناموزون هوش مصنوعی به شبکههای اجتماعی همین موضوع اخیر است.
تقی‌زادگان نیز در ارائه خود به مؤلفه تکنو بادی اشاره کرد. او انسان سایبورگ را در این مؤلفه تعریف کرد و توضیح داد که اکنون ما انسان‌های امروزی در واقع سایبورگ‌های موقت هستیم. تقی‌زادگان در توضیح این موضوع بیان کرد به دلیل وجود ابزارهای الکترونیک که زندگی روزمره ما با آنها گره خورده در واقع اکنون تبدیل به سایبورگ‌ها شده‌ایم. همچنین او در ارائه خود به مفهوم تکنوکالچر اشاره کرد. تکنوکالچر یا فرهنگ تکنولوژی در هر زمان مطابق با فناوری روز بر انسان‌ها و هویت اجتماعی و هویت شغلی آنها تأثیر می‌گذارد.
در آخر علی ورامینی با اشاره به محصولات فرهنگی ازجمله فیلم‌های سینمایی، به روی تاریک‌تر هوش مصنوعی اشاره کرد. به گفته او اکنون با وجود هوش مصنوعی انسان‌ها باید به دنبال ساختن هویت تازه‌ای برای خود باشند. به گفته ورامینی نمی‌توان تنها به جنبه‌های مثبت هوش مصنوعی نگاه کرد و باید نکات منفی آن را نیز در نظر بگیریم.
هوش مصنوعی نمی‌تواند جای روزنامه‌نگاران را بگیرد
مینا والی، هم‌بنیان‌گذار کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار در ابتدای ارائه خود با عنوان «هوش مصنوعی و آینده رسانه» گفت: «هر کدام از ما درباره چیستی هوش مصنوعی و نحوه و میزان اثرگذاری آن دیدگاه متفاوتی داریم؛ به‌خصوص درباره تأثیرگذاری هوش مصنوعی در رسانه برداشت‌های متفاوتی وجود دارد. برخی اعتقاد دارند هوش مصنوعی یک فناوری برهم‌زننده ساختار است. برخی دیگر می‌گویند هوش مصنوعی امنیت شغلی آنها را بر هم می‌زند و بعضی دیگر هم این فناوری را آخرالزمانی یا راه‌کاری برای تمام مشکلات می‌دانند.»
او در ادامه توضیح داد که هوش مصنوعی فناوری همه‌جانبه قرن ماست. همان‌طور که الکتریسیته در زمان کشف و به‌کارگیری‌اش و نیروی بخار در زمان خودش زندگی افراد را تحت تأثیر قرار داد، هوش مصنوعی نیز بر جوانب زندگی ما تأثیرگذار است.
به گفته هم‌بنیان‌گذار کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار، همه افراد تا به امروز تجربه استفاده از هوش مصنوعی را داشته‌اند؛ تجربه‌هایی مانند احراز هویت، تبدیل صوت به متن یا استفاده از دستگاه‌هایی همچون الکسا یا قابلیت سیری در گوشی‌های آیفون. در نتیجه از هوش مصنوعی در زندگی جاری و ساری خود بهره می‌بریم.
او افزود: «بسیاری از افراد هم هستند که هوش مصنوعی را تهدیدی برای شغل‌شان می‌دانند. صنعت رسانه یکی از مشاغلی است که هوش مصنوعی را تهدید تلقی می‌کند. حتی برخی هستند که با وجود هوش مصنوعی احساس پوچی می‌کنند زیرا به اعتقاد این افراد آینده آنها به دست ماشین خواهد بود.»
والی در ادامه توضیحات خود گفت: «بر اساس آمار، بازار هوش مصنوعی تا سال 2030 به ارزشی در حدود 3800 هزار دلار می‌رسد و فعالان رسانه می‌توانند بازار این فناوری را برای خود تبدیل به فرصت کنند. کمااینکه رسانه‌ها اکنون نیز در فعالیت‌هایی همچون تبدیل صوت به متن و بسیاری از فعالیت‌های دیگر از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند.»
گروه دیگری که به گفته والی از حضور قدرتمند هوش مصنوعی احساس خطر کردند، تولیدکنندگان محتوای تصویری هستند. اکنون با وجود محصولی مانند سورا (sora) احساس خطر برای این گروه چندان هم بی‌منطق به نظر نمی‌رسد. تا چندی پیش برای ساخت یک انیمیشن ساعت‌ها وقت گذاشته می‌شد اما اکنون تنها با صرف مدتی چندساعته، می‌توان محتوای مشابهی را از طریق سورا دریافت کرد.
همان‌طور که گفته شد یکی از موارد نگرانی از سوی مشاغل درباره جایگزینی ماشین با آنها در حوزه رسانه بود. به گفته والی، تایمز نخستین رسانه‌ای است که علیه سرویس‌های تولید محتوای هوش مصنوعی شکایت کرد.
ماجرا از این قرار است که تایمز با وجود سرویس‌های هوش مصنوعی بازدید کمتری داشته و در نتیجه درآمد کمتری هم کسب کرده است. تایمز مدعی است بسیاری از این سرویس‌های هوش مصنوعی از هزاران محتوای این رسانه برای بانک اطلاعات خود استفاده کرده‌اند و اکنون تبدیل به رقیبی سرسخت برای خود این رسانه شده‌اند. درحالی‌که به گفته تایمز این رسانه سال‌های طولانی را صرف تولید محتوایی کرده که اکنون با کمترین زمان ممکن در اختیار سرویس‌های هوش مصنوعی قرار گرفته است.
همچنین یکی از دلایل شکایت این رسانه از عملکرد ناقص هوش مصنوعی در ارائه درست مطالب در برخی از موارد است. به گفته تایمز این نقص برای خود این رسانه نیز آسیب‌زا خواهد بود.
هم‌بنیان‌گذار کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار در ادامه توضیح داد: «سرویس‌های هوش مصنوعی موجود دانش گسترده‌ای ندارند و نمی‌توانند در خصوص موضوعات گوناگون دارای درک و شعور باشند زیرا آنها تنها برای انجام یک وظیفه طراحی شده‌اند و در نتیجه این احتمال که هوش مصنوعی جایگزین روزنامه‌نگاران شود دور از ذهن است.»
اما موضوع دیگری که والی به آن پرداخت، عدم توجه کافی به فناوری هوش مصنوعی در میان رسانه‌های کشور بود. به اعتقاد او رسانه‌ها آنقدر که باید به موضوع هوش مصنوعی نمی‌پردازند، درحالی که فناوری هوش مصنوعی از مهم‌ترین موضوعات در حال حاضر در بیشتر کشورهاست.
شبکههای اجتماعی به خاطر هوش مصنوعی دیگر اجتماعی نیستند
محمد رهبری دومین سخنران میزگرد «هوش مصنوعی و آینده انسانی»، در سخنرانی خود با عنوان آینده شبکههای اجتماعی در دوران تسلط هوش مصنوعی بیان کرد که اکنون برنامه‌نویسان خود گرفتار چیزی شده‌اند که خلق کرده‌اند؛ چراکه هوش مصنوعی اکنون می‌تواند وظایف آنها را نیز انجام دهد.
به گفته رهبری، آینده شبکههای اجتماعی در دنیای هوش مصنوعی در 10 سال آینده بسیار تغییر خواهد کرد. او در توضیحات خود خاطرنشان کرد که شبکههای اجتماعی و هوش مصنوعی در یک رابطه دووجهی با یکدیگر قرار دارند. به این صورت که اگر شبکههای اجتماعی نبودند ویژگی‌های هوش مصنوعی با سرعت کنونی دیده و شناخته نمی‌شد. از سوی دیگر شبکههای اجتماعی نیز از فناوری هوش مصنوعی برای توسعه اهداف خود استفاده می‌کنند.
یکی از آثاری که هوش مصنوعی بر شبکههای اجتماعی داشته، در موضوع الگوریتم‌های شبکههای اجتماعی است. به گفته او الگوریتم‌ها که از جنس هوش مصنوعی هستند می‌خواهند ما را بشناسند و از این طریق به موضوع درگیری مخاطب با شبکه مجازی کمک کنند. هوش مصنوعی در نهایت با توجه به شناختی که از ما پیدا می‌کند، محتوای پیشنهادی را ارائه می‌دهد.
این پژوهشگر شبکههای اجتماعی افزود: «یکی از اشکالاتی که هوش مصنوعی در شبکههای اجتماعی به وجود آورده، غیر اصیل شدن محتوای در حال انتشار است. اکنون بات‌های فراوانی وجود دارند که اخبار و محتوای فیک می‌سازند.»
همچنین او تأکید کرد که به طور کلی تأثیر هوش مصنوعی برای بیزینس‌ها مثبت بوده، اما برای جامعه، منفی.
رهبری در ادامه صحبت‌هایش به مقاله منتشرشده در هفته‌نامه اکونومیست با عنوان «پایان شبکههای مجازی» اشاره کرد و گفت: «یکی از ویژگی‌های جذاب و مفید شبکههای اجتماعی در آغاز کارشان، ایجاد ارتباط جمعی بود. به این معنی که افراد می‌توانستند خارج از دایره نزدیکان‌شان با افراد دیگر ارتباط برقرار کنند. اما امروزه شبکههای اجتماعی دیگر چندان اجتماعی نیستند و بیشتر افراد محتوای افراد غریبه را می‌بینند و محتوای شخصی خود را نیز به گروه‌های بسته انتقال می‌دهند.»
به اعتقاد رهبری این اتفاق در ادامه تلاش هوش مصنوعی برای شناخت مخاطب و ارائه محتوا طبق سلیقه اوست؛ چراکه به مرور محتوا آنقدر بر علاقه‌مندی‌های کاربر تمرکز کرده که دیگر وظیفه برقراری ارتباط و اجتماعی بودن را فراموش کرده است. در نتیجه شبکههای اجتماعی دیگر مانند گذشته اجتماعی نیستند و این به خاطر محتوایی است که هوش مصنوعی به افراد پیشنهاد می‌دهد.
ما سایبورگ هستیم
معصومه تقی‌زادگان، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی سومین سخنران این میزگرد بود که صحبت‌های خود را با عنوان «تکنوبدن و آینده انسان» با توضیح درباره تکنوکالچر یا فرهنگ تکنولوژی آغاز کرد. به گفته او تحولات فناوری در دهه 70 میلادی، نگرانی‌ها را در خصوص انباشت اطلاعات برانگیخت. این جنس نگرانی درباره فناوری در دهه 90 میلادی در خصوص تأثیر فناوری بر هویت شغلی و هویت اجتماعی افراد بود. بدن یکی از مؤلفه‌های اجتماعی است. تکنوبادی یا تکنوبدن یکی از مفاهیمی است که در عصر جدید با عنوان سایبورگ‌ها مورد توجه قرار گرفته است. به گفته او سایبورگ‌ها دیگر متعلق به دنیای ادبیات علمی-تخیلی نیستند؛ چراکه اکنون خود ما به دلیل استفاده از وسایل الکترونیکی و وابستگی زیاد به فناوری نوعی سایبورگ محسوب می‌شویم.
در دنیای هوش مصنوعی «داده» جای حکمت را گرفته است
در آخر علی ورامینی، دبیر گروه فرهنگ روزنامه هم‌میهن به ویران‌شهرهایی که در آثار هنرمندان به تصویر کشیده شده‌اند اشاره کرد. ویرانه‌هایی که مسبب آنها هوش مصنوعی است.
ورامینی گفت: «می‌توان وجه سیاه هوش مصنوعی را در سینما مشاهده کرد. یکی از عواملی که می‌تواند جنبه سیاه هوش مصنوعی باشد، سوگیری در نتیجه هوش مصنوعی است. این سوگیری در نتیجه اطلاعات سوگیرانه‌ای است که هوش مصنوعی از آنها استفاده می‌کند.»
یکی از موضوعات قابل تأمل در ارائه علی ورامینی جایگزینی «داده» به جای حکمت است. او اظهار داشت: «انسان با وجود تغییراتی که هوش مصنوعی در دنیا در حال ایجاد آن است، نیازمند یک بازتعریف از هویت خود خواهد بود؛ زیرا پیش از این فناوری‌ها به حوزه انحصاری انسان وارد نشده بودند، اما اکنون هوش مصنوعی حوزه انحصاری انسان‌ها را هدف قرار داده است.»
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/2x0w