کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
رویداد رونمایی از خدمات و محصولات رانوی بعد از ظهر سهشنبه 27 آذر ماه در کارخانه نوآوری آزادی برگزار شد. رانوی از سه ماه پیش شروع به کار کرده اما در این مراسم به صورت رسمی رونمایی شد. این شرکت در حوزه مشاوره تخصصی برای سرمایهگذاری CVC فعالیت میکند.
رضا سمیعزاده، مدیرعامل هلدینگ فاخر، در ابتدای این مراسم در خصوص ساختار این هلدینگ بیان کرد: «هلدینگ فاخر از نظر سیستمی دو بال دارد؛ یک شبکه شرکتی و یک شبکه نوآوری. درواقع این دو بال یک اکوسیستم را شکل میدهند. در شبکه نوآوری سه شرکت فعال هستند که شامل نونا، دستان و رانوی میشود.»
نونا قدیمیترین شرکت در این شبکه به شمار میرود و یک استودیو نوآوری است که از سال گذشته نوآوریهای لجستیکی هلدینگ فاخر در آنجا اتفاق میافتد. دستان CVC لجستیکی فاخر است و رانوی که در حوزه مشاوره مدیریت و سرمایهگذاری CVC فعالیت میکند.
سمیعزاده مدل هلدینگ فاخر را E2H یا اکوسیستم به انسان تعریف کرد و گفت:«در مقایسه با کشورهای دیگر، در کشور ما سرمایهگذاری زیادی در اکوسیستم نوآوری انجام نمیشود.مفاهیمی مانند قرارداد هوشمند، اینترنت اشیا و… در ایران هست اما ابزارهای لازم برای بهکارگیری آن وجود ندارد؛ بنابراین یا باید جذب شوند یا ساخته شوند. این امر با ساخت یک پلتفرم که امکان ایجاد اکوسیستم در آن وجود داشته باشد، ممکن میشود.»
او افزود: «به همین دلیل در هلدینگ فاخر شبکه نوآوری را ایجاد کردیم؛ با این حال جتی شرکتهای ما نیز توانایی سرمایهگذاری روی تمام جوانب را ندارند. درواقع به دنبال ایجاد شرایط اکوسیستمی هستیم تا با مدلهای مختلف مانند کوفاندینگ و سیندیکیت ایجاد کنیم. مدل همکاری ما در رانوی نیز بدین شکل خواهد بود.»
حل مسئله؛ مهمترین مهارت در سرمایهگذاری
در ادامه این مراسم میثم زرگرپور، مدیرعامل رانوی از داستان شروع این شرکت گفت. او بیان کرد: «یکی از مهمترین مهارتها در حوزه سرمایهگذاری حل مسئله است. حاکمیت شرکتی، دانش مالی، مدیریت پروژه و شبکهسازی نیز از دیگر مسائل مهم در این حوزه به شمار میروند.»
زرگرپور با اشاره به این که این روزها همه دارند CVC تأسیس میکنند، اظهار کرد: «هر هلدینگی یک CVC در خود ایجاد کرده است. درواقع با موج گستردهای از راهاندازی CVC در کشور روبهرو هستیم. اگر ما فعالان حوزه حواسمان به جریان سرمایهگذاری نباشد، چند سال دیگر با سیل عظیمی از بیاعتمادی و سرمایهگذاری اشتباه روبهرو میشویم؛ نهتنها از سرمایه درست استفاده نشده بلکه سرمایهگذارها نیز بیاعتماد شدند.»
مدیرعامل رانوی این شکافها را عامل شکلگیری ابتدایی ایده رانوی دانست و گفت: «هدف این است که به CVCها کمک کنیم تا دقیقتر و اصولیتر سرمایهگذاری کنند.»
او در ادامه توضیحاتی در خصوص LP (Limited Partners) و GP(General Partners) ارائه داد: «GP as a service یا GPasS در ایران وجود نداشت اما از این پس در رانوی به دو شکل GPasS و کلینیک کسبوکار ارائه میشود. در GPasS سه سرویس مهم عرضه میکنیم. خدمات جذب سرمایهپذیر که شامل منبعیابی، ارزیابی، مدارک و مذاکرات میشود. خدمات پس از سرمایهگذاری که شامل منتورینگ، استقرار و حاکمیت شرکتی میشود. سایر خدمات نیز شامل آموزش پرسنل، جذب و آنبوردینگ میشود.»
مدیرعامل رانوی در خصوص کلینیک کسبوکار نیز توضیح داد: «وقتی در قالب GP وقتی با یک CVC همکاری میکنیم باید به عارضهیابی کسبوکار، جذب همسرمایهگذار و ارزیابی و بهینهسازی پورتفولیو نیز توجه کنیم.»
به گفته زرگرپور از سه ماه قبل که فعالیت رانوی شروع شد به دو دستاورد مهم رسیده است. او افزود: «اولین دستاورد ثبت رکورد زمان مراجعه یک استارتاپ به ما و جذب سرمایه است که طی 27 روز کاری رقم خورد. دستاورد بعدی کاهش 67 درصدی نیاز به سرمایه یک استارتاپ با تغییر سادهای در بیزنس مدل بود.»
اجرای قانون جهش تولید راحت نیست
در قسمت بعدی این رویداد پنل «چالشهای سرمایهگذاری خطرپذیر در هلدینگها» به راهبری مریم نجفی، مدیر بخش بینالملل شرکت توسن، سولماز صادقنیا، مدیرعامل گلرنگ ونچرز، علی موسوی، مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری ایران و فرانسه، محمدرضا نظری، مدیرعامل آیریا و حسین اسلامی، مدیرعامل رمیس برگزار شد.
مریم نجفی با اشاره به این که 22 درصد از سرمایهگذاریهای جسورانه در دنیا را CVCها انجام دادهاند، اظهار کرد: «80 درصد از سرمایهگذاریهای موفق نیز به دست 20 درصد VCها صورت گرفته است.»
صادقنیا در ابتدای این پنل هدف گلرنگ ونچرز را توسعه زنجیره ارزش دانست و بیان کرد: «اجرای قانون جهش تولید به همین راحتی نیست؛ دو شکاف در این میان وجود دارد: «کسبوکارها از لحاظ فناوری به شدت پایش میشود. به عبارت دیگر گام دیگری به ارزیابیها اضافه میکند که این مرحله توسط معاونت علمی انجام میشود.»
او افزود: «از سوی دیگر فرایند ارزیابی و تخصیص سرمایه به شدت زمانبر میشود. کسبوکار پس از ارزیابی ما وارد فرایند ارزیابی معاونت علمی میشود که حداقل سه ماه طول میکشد. اگر بخواهیم از قانون اعتبار مالیاتی استفاده کنیم باید موافقت اصولی ابلاغ شود که حدود یک سال طول میکشد. تا زمانی که موافقت اصولی انجام نشود، سرمایهگذاری انجام نمیشود.»
مدیرعامل گلرنگ ونچرز بیان کرد: «تاکنون دو یا سه مورد در کشور سرمایهگذاری پس از ابلاغ موافقت اصولی انجام شده است. درواقع این چرخه هنوز نچرخیده است. در سال گذشته 400 میلیارد تومان سرمایه اختصاص داده شده که ۲۰۰ میلیارد تومانش برای توسعه اکوسیستم بود. باید از این قانون صیانت شود اما باگهای آن نیز باید رفع شود.»
علی موسوی در ادامه این پنل با بیان این که زبان مشترک پیدا کردن میان استارتاپ و هلدینگها مشکل است، عنوان کرد: «هر شرکتی ضوابط خاصی دارد. هلدینگها باید بپذیرند که لایه جدایی از خود ایجاد کنند تا به صورت واسط کارها و چالشهای تیم استارتاپی را انجام دهد.»
او افزود: «در صورتی که استراتژی تدوین شود، مدیر CVC تکلیف خود را میداند، گامهای بعدی را برنامهریزی میکند و مجموعههای خود را مدیریت میکند. نگاه مجموعه بالاسر CVC باید پورتفولیویی باشد. در رانوی ترکیب پورتفولیو چیدن را پیادهسازی میکنیم؛ این که چقدر از پورتفو در کجا سرمایهگذاری شود. پورتفولیو نیز باید سودآور و جسورانه باشد و به زنجیره ارزش هلدینگ کمک کند.»
هایتک مساوی با هایریسک است
در ادامه این پنل، محمدرضا نظری اظهار کرد: «وقتی یک هلدینگ میپذیرد که CVC راهاندازی کند باید بپذیرد که وارد سرمایهگذاری خطرپذیر شده است. هایتک برابر با هایریسک است. بنابراین نباید نظام بانکی را وارد سرمایهگذاری خطرپذیر کرد. زیرا بانکها کمریسک است؛ مگر این که بخشی از خود را جدا کند تا وارد این حوزه شود.»
او افزود: «هر شخصی در هر صنعتی که فعال است به سراغ فناوریهایی برود که رزولوشن صنعت و کارش را بالا میبرد. فناوری تسهیلگر است. عرضه و تقاضا برای بازارهای سنتی بود، در حال حاضر فناوری همه چیز را تغییر داده و به عُرضه و تقاضا تبدیل کرده است. هر چه عُرضه بیشتری داشته باشید، بیشتر هم دیده میشود.»
به گفته نظری، CVCها باید قبل از پول، استراتژی، امید، اراده و انگیزه داشته باشند.
حسین اسلامی در ادامه این پنل به چالش نیروی انسانی پرداخت و گفت: «این امر پیچیدگیهای متفاوتی دارد و در حال حاضر همه کسبوکارها از سنتی گرفته تا مدرن درگیر آن هستند. این موضوع دیگر چالش نیست، به بحران تبدیل شده است. کسی میتواند این بحران را مدیریت کند که جسارت آن را داشته باشد.»
او افزود: «در هلدینگها نمیتوان افراد را از هم جدا کرد و تفکیک کرد. مهمترین نکته درباره سرمایه انسانی، انتخاب آن است.»
به گفته مدیرعامل رمیس، در شرایط فعلی اگر سرمایهگذاری از چارچوب خطرپذیری عبور کند و از حالت عاقلانه درآید، به شبه قماربازانه تبدیل میشود.
اسلامی در پایان خاطرنشان کرد: «در صورتی موفق میشویم که زودتر شکست را بپذیریم. سعی نکنید شکست را جبران کنید یا تبدیل به موفقیت کنید.»