کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
ستار هاشمی: فیلترینگ و فیلترشکنها به حملات سایبری منجر شدهاند
مشروح صحبتهای ستار هاشمی در دفاع از برنامههای خود برای تصدی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در صحن مجلس
ستار هاشمی، وزیر پیشنهادی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در بیان دفاعیاتش در صحن علنی مجلس، فیلترینگ و اجبار استفاده از فیلترشکنها را دلیلی برای افزایش هزینه سبد خانوار ایرانی معرفی کرد. دیروز ۲۸ مردادماه، ستار هاشمی در صحن علنی مجلس شورای اسلامی از صلاحیت خود برای این مقام دفاع کرد که در ادامه مشروح صحبتهای او را میخوانید.
هاشمی همچنین از برنامههای آتی خود برای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت؛ برنامههایی که از گسترش دولت هوشمند و هوش مصنوعی تا توسعه شبکه ملی اطلاعات را در بر میگیرد.
او به سیاست فیلترینگ و موضوع فیلترشکنها نیز اشاره کرد؛ موضوعی که رفع آن از مطالبات چندباره جامعه است. پیش از این مسعود پزشکیان نیز در برنامههای انتخاباتی خود بارها به موضوع رفع فیلترینگ اشاره کرده بود.
دیروز نمایندگان مجلس بعد از پایان بررسی کلیات برنامه دولت چهاردهم وارد بررسی صلاحیت ۱۹ وزیر پیشنهادی به ترتیب حروف الفبا شدند. ستار هاشمی بعد از پایان دفاع علیرضا کاظمی، وزیر پیشنهادی آموزشوپرورش به بیان دفاعیات خود پرداخت.
توسعه سهم صادرات محصولات دانشبنیان
هاشمی در ابتدای سخنانش درباره تحصیلاتش گفت و بیان کرد که تجربه تحصیل در دانشگاه اصفهان و علموصنعت و دانشگاه استرالیا او را مطمئن کرده که آینده دنیا بر فناوری اطلاعات و هوش مصنوعی و بهرهگیری از فضای سایبری متکی خواهد بود.
او همچنین به سابقه تدریس خود در دانشگاه شیراز و سابقه فعالیت مدیریتیاش در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات در سطوح ملی و استانی اشاره کرد و افزود که تمام تجربیات کاری و تحصیلیاش او را بر آن داشته تا نگاهی عدالتمحور به تمام استانها و شهرهای کشور داشته باشد.
وزیر پیشنهادی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: «من در طول زمان فعالیتم، چه در دانشگاه و چه در قوای مجریه و قضائیه، در سطوح استانی تا ملی رویه و دیدگاه تعامل و جامعسازی و مفاهمه با ذینفعان برای حداکثرسازی منافع ملی را داشتهام و با ایده وفاق ملی خو گرفتهام و عمیقاً باور دارم دانایی مقدمه توانایی و قدرت است. علم و قدرت در همسایگی هم قرار دارند و بنا دارم از همراهی صاحبان علم و اندیشه استفاده کنم.»
هاشمی گفت: «نمایندگان عزیز، اگر ما به دنبال حکمرانی قدرتمند بر فضای مجازی و رسیدن به جایگاه شایسته در دنیا هستیم، راهکار آن رسیدن به مرزهای دانش است و یکی از وزارتخانههایی که میتواند در این راستا پیشرفت کشور را تأمین کند، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است.»
به گفته او، وزارت ارتباطات پیشران بسیاری از صنایع مختلف در کشور خواهد بود، این صنایع شامل حوزه کشاورزی، بهداشت، صنعت هوایی، خودرو و همه صنایع است که عملاً با این حوزه در ارتباطات هستند. در علوم انسانی و علوم حوزوی بدون استفاده از ظرفیتهای اثرگذاری در فضای مجازی نمیتوان بر دنیای پیرامون اثر گذاشت.
او در ادامه به چالشهایی که در حوزه فناوری اطلاعات باید بهصورت جدی توجه شود اشاره و عنوان کرد: «حکمرانی در فضای سایبری، مسائل مرتبط با دسترسی عادلانه عموم ملت به اینترنت پرسرعت، ارتقای سهم صادرات محصولات دانشبنیان و بحث مربوط به مخاطرات سایبری و نقض حریم خصوصی مردم و سرمایهگذاری در بحثهای زیرساختی خواهد بود.»
برنامه ستار هاشمی برای مقام وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
هاشمی در ادامه برنامههای خود را را ذیل شش محور بیان کرد. برنامههایی که برخی مانند تجدید نظر در سیاست فیلترینگ خواسته مستقیم مردم و بخش خصوصی بود و برخی مانند شبکه ملی اطلاعات خواسته اکثریت دولتی.
او در توضیح محور اول گفت: «محور اول، بحث توسعه ارتباطات و شبکه ملی اطلاعات است. یکی از موضوعاتی که بهجد در برنامههای ما در صورت اعتماد نمایندگان به ما وجود دارد بحث توسعه زیرساختهای ثابت است.»
هاشمی در ادامه افزود: «اگرچه با استفاده از ظرفیت پهنباند همراه توسعه داشتهایم، اما این ناترازی در بحث توسعه زیرساخت همراه و ثابت باید جبران شود. این مهم کمک میکند تا شاهد عدالت ارتباطی در کشور باشیم. توسعه زیرساختهای ارتباطی به روستاها یکی از موضوعاتی است که به شکل ویژه بر خودم تکلیف میدانم آن را دنبال کنم. زیرا از مناطق محروم آمدهام و باور دارم که که این وظیفه را باید با جدیت بیشتری دنبال کرد.»
او محور دوم برنامههای پیشنهادیاش را اینطور بیان کرد: «محور دوم دولت هوشمند و کاربردیسازی هوش مصنوعی در صنایع مختلف است. اگر زیرساختهای ارتباطی را در کشور توسعه دادیم، بحثهای مختلف با خدمات را نیز باید در نظر داشته باشیم.»
هاشمی معتقد است: «ما در بحث توسعه دولت الکترونیک دستاوردهای خوبی داشتیم، اما این مهم در زندگی مردم احساس نشده است. تلاش ما این خواهد بود که همه رفتوآمدهای غیرضروری را از زندگی مردم کنار بگذاریم. همچنین بحث انسداد بسترهای فسادزا را با تمام وجود دنبال خواهیم کرد؛ همانطور که تجربه این کار را در قوای مختلف داریم.»
توسعه دولت هوشمند
وزیر پیشنهادی وزارت ارتباطات در ادامه درباره هوش مصنوعی گفت: «بحث هوش مصنوعی در دنیا در حال تغییر زندگی مردم است. آنچه در دنیا با محوریت هوش مصنوعی در حال رقمخوردن است، این است که هوش مصنوعی قادر است خلق کند و خلاق است؛ به این معنی که میتواند شعری بسراید که قابل تفکیک از سراینده نیست یا تصویری خلق کند که امکان تشخیص آن از واقعیت ممکن نیست. همچنین میتواند اشتغال را بهصورت جدی تحت تأثیر قرار دهد. برخورد ما با هوش مصنوعی در صنایع برخورد فعال خواهد بود. تراز اشتغال هوش مصنوعی البته مثبت است، اما نگاه فعال و مؤثر به هوش مصنوعی یکی از محورهایی است که بهزودی در کشور به شکل جدی دنبال خواهیم کرد.»
اقتصاد دیجیتال میتواند روند مهاجرت را معکوس کند
هاشمی در ادامه درباره اقتصاد دیجیتال گفت: «اقتصاد دیجیتال از دیگر موضوعاتی است که بهطور جدی دنبال خواهیم کرد. ما در دهه گذشته شاهد شکلگیری اقتصاد دیجیتال و رشد و نمو شرکتهای دانشبنیان بودیم. به گواهی متخصصان، شتاب این رشد کم شده و یکی از دلایلش چالشهایی است که در سرمایهگذاری و ورود بخش خصوصی وجود دارد. باور ما این است که اقتصاد دیجیتال را با استفاده از ظرفیتهای مختلف در قالب تأمین سرمایه، ورود به بورس و ایجاد زیرساخت بورسهای تخصصی در کشور بزرگتر کنیم. این کار میتواند به معکوس کردن روند مهاجرت نخبگان که یکی از دغدغههای جدی کشور است، کمک کند.»
حمایت از توسعه محتوا و خدمات در فضای مجازی
وزیر پیشنهادی پزشکیان برای وزارت ارتباطات در برنامههایش مبحث محتوا در فضای مجازی را نیز در نظر دارد. او در اینباره به نمایندگان مجلس توضیح داد: «بحث حمایت از توسعه محتوا و خدمات در فضای مجازی از دیگر برنامههای ماست. بحث الگوهای اقتصادی برای توسعه محتوا و کمک به شکلگیری اپراتورهایی در این حوزه، بحث محتوای بومی و محتوای فاخر متناسب با فرهنگ ایرانی – اسلامی و ارائه این محتوا و ایجاد محیطی امن برای کودک و خانواده با استفاده از علوم دانشبنیان و تأمین زیرساختهای فناورانه خط و زبان فارسی در فضای مجازی از موضوعات مهم است.»
استفاده از ظرفیتهای بخش خصوصی برای ایجاد اقتصاد فضایی
ستار هاشمی همچنین توجه به صنعت فضایی را از دیگر برنامههای آیندهاش توصیف کرد و گفت: «صنعت فضایی از دیگر محورهایی است که بهصورت ویژه دنبال خواهیم کرد. در چند سال اخیر دستاوردهایی داشتهایم و حتماً این رویکرد را با نگاه به تثبیت این جایگاه در مدار لئو و دسترسی به مدار ژئو با جدیت دنبال خواهیم کرد و از ظرفیت بخش خصوصی برای ایجاد اقتصاد فضایی استفاده خواهیم کرد.»
بهبود خدمات پست با استفاده از هوش مصنوعی
ستار هاشمی پست را از دیگر موضوعات مدنظرش دانست و گفت: «پست هوشمند از دیگر موضوعاتی است که ما در برنامههایمان قرار دادهایم. بحث رضایتمندی مردم از خدمات پست با محوریت استفاده از هوش مصنوعی و بهینهسازی فرایندها و رفع گلوگاههای چالشی در برنامههای ماست.»
هاشمی با اشاره به بخش خصوصی گفت: «امیدواریم ارائه خدمات با استفاده از خدمات سکویی با مشارکت بخش خصوصی، ایجاد هاب پستی منطقه با تقویت شبکه ترانزیت و تعامل با شرکتهای بینالمللی پستی و حملونقل به کمک بخش خصوصی توسعه یابد.»
فضای مجازی بدون فیلترینگ، اما قاعدهمند
وزیر پیشنهادی مسعود پزشکیان در ادامه بیان محورها و برنامههای آینده خود برای وزارت ارتباطات به موضوع فیلترینگ نیز اشاره کرد؛ موضوعی که بخش خصوصی و شهروندان بارها برای حلوفصل آن مطالبهگریهای بسیاری داشتهاند.
هاشمی در این راستا گفت: «چیزی که خیلی از مردم مطالبه میکنند و در مناظرههای انتخابات ریاستجمهوری هم مطرح شد این بود که آیا شیوههای کنونی مدیریت دسترسی به فضای مجازی کارآمد است و آیا لازم نیست شیوه مدیریت فضای مجازی اصلاح شود؟ نکته این است که استفاده از فیلترشکنها در فضای مجازی آسیبهایی جدی به همراه داشته که بخشی از آنها را بیان میکنم.»
او آسیبهای استفاده از فیلترشکن را برشمرد و گفت: «استفاده از فیلترشکنها در سبد هزینههای خانوار هزینههای زیادی وارد کرده است. از زاویه اهمیت سایبری و بهعنوان یک متخصص امنیت به شما عرض میکنم ما شاهدیم که بسیاری از حملات سایبری به سامانههای داخلی متأسفانه از داخل کشور و بهوسیله همین فیلترشکنهای غیرمجاز ساماندهی شده است.»
هاشمی در ادامه بیان کرد: «دسترسی کودکان به محتواهای غیراخلاقی و خشونتآمیز در فضای موجود تسهیل شده است؛ بنابراین باور بنده بر این است که ما نتوانستهایم با ابزارهای موجود به دغدغههای رهبر پاسخ دهیم. رهبر فرمودند که فضای مجازی بهاندازه انقلاب اسلامی مهم است و ما این را بر خود تکلیف میدانیم که با استفاده از پیشرفتهترین فناوریها در حوزه فنی و با تعامل با باقی حوزهها ازجمله آموزشی و فرهنگی بتوانیم دغدغههای مردم را رفع کنیم تا بتوانند از فرصتهای فضای مجازی حداکثر استفاده را داشته باشند و آسیبهای این استفاده را هم به حداقل ممکن برسانیم.»
ستار هاشمی در ادامه به لزوم قاعدهمندی در فضای مجازی اذعان کرد و گفت: «قطعاً و یقیناً نگاه ما این است که فضای مجازی باقاعدهای داشته باشیم و دسترسیها را ذیل سیاستهای نظام تبین کنیم. درست است که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مجری سیاستهای شورای عالی فضای مجازی و شورای عالی امنیت ملی است، اما باور داریم که ما بهعنوان بازوی مشورتی باید تحلیلهای کارشناسی داشته باشیم و راهکارهای مناسبی با نگاه به اجماع، اقناعسازی و استفاده از ظرفیت حداکثری مراکز پژوهشی و دانشگاهی ارائه دهیم.»
او ادامه داد: «بنابراین عقیده دارم بنا بر تأکیدات رهبر و وعدههای رئیسجمهور محترم، اکنون باید با ارزیابی روندهای گذشته و جرحوتعدیل روشهای ناکارآمد پیشین برای تحقق اهداف و رفع دغدغههای مشترک قدم برداریم.»
هاشمی درباره مدیریت فضای مجازی گفت: «هماکنون اصلاح شیوه مدیریت فضای مجازی در چهارچوب قوانین و با توجه به مصالح کشور؛ بهویژه در حوزه امنیت ملی، اقتصاد دیجیتال و موضوعات فرهنگی از طریق اجماع و وفاق ملی و درنظرگرفتن مصوبات شوراها و ساختارهای حاکمیت مسئول ذیل سیاستهای تأکیدشده رهبر ممکن و مقدور است.»
او در آخر تأکید کرد که باید ضمن تسهیل دسترسی عادلانه عموم ملت به فضای مجازی، بر تقویت حکمرانی و مرزبانی جغرافیایی فضای مجازی و حمایت از سکوها و محتواهای داخلی تمرکز کرد.
مخالفان و موافقان ستار هاشمی
در ابتدای جلسه مخالفان و موافقان، احمد راستینه، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس، اعلام کرد که پس از بررسیهای متعدد برنامهها و صلاحیت ستار هاشمی، اعضای این کمیسیون صلاحیت او را تأیید نکردند.
اما برخلاف کمیسیون فرهنگی، زهرا سعیدی، نماینده کمیسیون صنایع و معادن، موافقت این کمیسیون را با برنامههای وزیر پیشنهادی اعلام کرد.
در ادامه جلسه نمایندگان مخالف ستار هاشمی در صحن علنی مجلس سخنرانی کردند. اولین مخالف مسلم صالحی، نماینده اقلید استان فارس، سخنان خود را با اشاره به وعده پزشکیان درباره جلب اعتماد عمومی مربوط به رفع فیلترینگ آغاز کرد.
موضوعات دیگری که صالحی به آنها اشاره کرد عبارتاند از: ملزومات رفع فیلترینگ و زمان اجرایی شدن آن، برنامه این وزارتخانه برای حمایت از کسبوکارهای اینترنتی و شبکههای اجتماعی، مدیریت فروش فیلترشکنها، پوشش اینترنت پرسرعت مبتنی بر فیبر نوری، تکمیل شبکه ملی اطلاعات و چگونگی رساندن سهم اقتصاد دیجیتال به ۱۰ درصد GDP. او درنهایت گفت: «هاشمی جوانترین عضو کابینه است اما آیا تجربه و اشراف کافی بر این وزارتخانه کلیدی دارد؟»
ولیاله داداشی، نماینده آستارا، مخالف دیگری بود که صحبت کرد. او در ابتدای سخنانش به نحوه آنتندهی در روستاها و دسترسی نداشتن این مردم به مدیران و گلایه از این وضعیت اشاره کرد. داداشی مراکز گردشگری را نیز متأثر از این مشکل دانست.
سؤال بعدی او درباره برنامه ستار هاشمی برای تکمیل صددرصدی شبکه ملی اطلاعات و اینترنت پرسرعت طبق برنامه هفتم بود و به قطعی سامانهها نیز اشاره کرد. او درنهایت از هزینهای که فیلترشکنها بر مردم تحمیل کردهاند گله کرد و خواستار مقابله با مافیای فروش فیلترشکن شد.
حمید رسایی، نماینده مردم تهران، از مخالفان جدی بود. او از برنامههای عملیاتی هاشمی برای تقویت شبکههای اجتماعی داخلی، افزایش پهنای باند و مقابله با فضای حاکم بر سکوهای خارجی پرسید. رسایی در سخنانش اشاره کرد: «وزیر پیشنهادی هیچ راهکاری برای اجرای وظایف قانونی خود ارائه نداده است. بگذارید بپرسم که وزیر اصلی و واقعی شما هستید یا افراد دیگر؟» درنهایت او با جدیت خواستار مقابله هاشمی با فروش فیلترشکنها شد.
در ادامه احمد فاطمی، نماینده بابل؛ مجتبی ذوالنوری، نماینده قم؛ محمدرضا رضایی، نماینده جهرم و کمال حسینپور، نماینده سردشت بهعنوان موافقان وزارت ستار هاشمی در صحن علنی مجلس سخن گفتند.
فاطمی معتقد بود ستار هاشمی میتواند دو بخش دولتی حاکمیتی و خصوصی را به یکدیگر پیوند دهد و ارتباط کاملی میان دانشگاه، بخش دولتی و بخش خصوصی برقرار کند. او در ادامه بیان کرد که مشکلات بزرگ و کوچکی پیش روی هاشمی است؛ ازجمله توسعه کمی و کیفی خطوط ارتباطی کشور بهویژه فیبر نوری، پیدا کردن راهحل برای چالشهای مرتبط با هوش مصنوعی، حل مسئله فرار نخبگان و مسائل مربوط به حوزه رگولاتوری.
ذوالنوری نیز از جوانگرایی پزشکیان و انتصاب یک وزیر جوان برای این وزارتخانه تشکر کرد و با اشاره به پیشینه علمی هاشمی ایشان را گزینه مناسبی دانست.
حسینپور به پیشینه علمی و تأثیرات مثبت هاشمی در چند سال اخیر اشاره کرد و تجربه او را برای این وزارت کافی دانست.
رضایی نیز انتخاب ستار هاشمی را باعث خوشحالی و اراده بیشتر در بدنه این وزارتخانه خواند و بیان کرد که هاشمی بهتر از هر کسی چالشهای این وزارتخانه را میشناسد و راهحلها را میداند.
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/7ds9
