سرمایه را برای گسترش تحقیق‌ و‌ توسعه می‌خواستیم

محمدرضا کبیری، فوق‌لیسانس مهندسی برق از دانشگاه صنعتی شریف دارد و از سال 96 فعالیت کسب‌و‌کار خود را آغاز کرده است، هر چند تا مدتی فقط محصولات را تولید می‌کرده‌اند و نیازی به ثبت شرکت نمی‌دیدند. اما بالاخره در سال 98 توسعه ارتباطات دیجیتال سپهر تأسیس شد. هسته اصلی تیم این شرکت را پنج عضو فنی تشکیل می‌دهند که همگی تحصیلکرده دانشگاه شریف و در رشته مهندسی برق هستند. به‌تازگی حرکت اول روی این کسب‌و‌کار سرمایه‌گذاری کرده است که کبیری می‌گوید قرار است آن را خرج تحقیق و توسعه کنند. فعلا نه حرکت اول و نه کبیری، تصمیم ندارند چیزی از رقم سرمایه‌گذاری و درصد سهمی که متعلق به این شرکت سرمایه‌گذاری می‌شود، حرفی بزنند.
 
درباره کار شرکت توسعه ارتباطات دیجیتال سپهر توضیح می‌دهید؟ نت‌باکس چطور ایجاد شد؟
ما در سال 96 با ایده ساخت یک Streaming device کارمان را شروع کردیم. Streaming device دستگاه‌هایی هستند که از یک طرف به اینترنت متصل می‌شوند و از طرف دیگر به یک نمایشگر بزرگ مثل تلویزیون. این دستگاه به جای اینکه محتوا را از آنتن دریافت کند، از اینترنت می‌گیرد. شرکت‌های بزرگ خارجی سال‌هاست در این زمینه کار می‌کنند. از سال‌های 2007 و 2008  این دستگاه‌ها در آمریکا ساخته شدند و نسبت به دستگاه‌هایی که محتوا را از آنتن دریافت می‌کنند، کاربرد بیشتری دارند. نت‌باکس هم یک Streaming device است که با سیستم‌عامل اندروید به اینترنت متصل می‌شود و محتوا را از اینترنت دریافت می‌کند.

در این نوع دریافت محتوا گفت‌و‌گوی بین کاربر و برنامه‌ساز و ارائه‌دهنده برنامه یک‌طرفه نیست، بلکه دوسویه است. اینجا کاربر است که تعیین می‌کند چه چیزی را ببیند. او می‌تواند به جای تعداد معدودی کانال ارائه‌دهنده محتوا، هزاران اپلیکیشن داشته باشد و محتواهای متفاوتی را دریافت کند. اولین مدل نت‌باکس با عنوان نت‌باکس رایز (Netbox Rise) در سال 98 به بازار عرضه شد. خود ما سخت‌افزارش را اینجا طراحی کردیم و بعد از آن مدل کسب‌و‌کارمان بیشتر به سمت نرم‌افزار رفت. در واقع ما سیستم‌عامل اندروید را طوری تغییر می‌دهیم که برای کاربر تلویزیونی کاملا محتوامحور شود و بتواند با استفاده از نت‌باکس محتوای بیشتری را روی نمایشگر ببیند.

در واقع نت‌باکس تلفیقی از سخت‌افزار و نرم‌افزار است. هر سیستم‌عاملی از اندروید گرفته تا سیستم‌عامل‌های یپیچیده‌تر مثل ویندوز  و IOS نیازمند سرویس نرم‌افزاری است که ما همه نرم‌افزارهای مربوط به سیستم‌عامل را خودمان توسعه می‌دهیم. برای مثال با خودمان فکر کردیم که یک سرویس محتوایی رایگان روی تلویزیون چیز جذابی می‌شود و این ایده را توسعه دادیم و با عنوان فیلم‌لند به سرویس‌های محتوایی‌مان اضافه کردیم.
 
چه محصولات دیگری دارید؟
شرکت ما به صورت رسمی از سال 98  راه‌اندازی شده است، ولی قبل از آن به صورت استارتاپی کارهایی کرده بودیم که وقتی دیدیم نیاز به کارهای بازاریابی داریم شرکت هم ثبت کردیم. در این سال‌ها کار زیاد انجام داده‌ایم که در همین حوزه محتوای آنلاین بوده است؛ چه برای خودمان و چه برای شرکت‌های بزرگ‌تر. مثلا با سازمان صداوسیما برای تحقیق و توسعه دستگاه‌های پخش‌کننده اینترنتی کار کردیم. هدفمان این بوده است که بتوانیم به صورت داخلی روی کسب‌و‌کار خودمان سرمایه‌گذاری کنیم و دیرتر به سمت جذب سرمایه برویم.
 
یعنی در ابتدا همه‌چیز را با سرمایه شخصی و سود کسب‌و‌کارتان پیش بردید؟ جذب سرمایه اخیرتان از سوی «حرکت اول» چقدر بوده است؟ قرار است با این سرمایه چه کاری انجام بدهید؟
ما با سرمایه شخصی شروع کردیم. فکر می‌کنم در ابتدا حدود صد میلیون تومان داشتیم. سرمایه‌گذاری داخلی دیگر هم در حدود 400 میلیون تومان بود. برای اینکه همان‌طور که گفتم، می‌خواستیم دیرتر به سراغ سرمایه‌‌گذار برویم. این اولین راند سرمایه‌گذاری ما از جایی به غیر از شرکت خودمان، یعنی «توسعه ارتباطات دیجیتال سپهر» بوده است. در مورد مبلغ سرمایه‌گذاری نمی‌‌توانم صحبت کنم. حرکت اول به ما این اجازه را نداده است، ولی خودش در صورت نیاز جزئیات را منتشر خواهد کرد. این سرمایه قرار است به سرمایه در گردش ما اضافه شود و برای واردات قطعات و دستگاه‌ها و موارد این‌چنینی که در کار تحقیق و توسعه به آن نیاز داریم، مصرف شود. در حال حاضر نیاز به تحقیق و توسعه در همه زمینه‌ها از جمله محتواهای آنلاین داریم که زمانبر است و این جذب سرمایه برای همین منظور بوده است.
 
رقیب‌های شما چه محصولاتی هستند؟ سهم بازار شما چقدر است؟
در حال حاضر دستگاه‌های پخش‌کننده خانگی زیادی وجود دارد. شرکت‌های بزرگی هم در این زمینه کار می‌کنند. روش کار آن‌ها به این صورت است که سخت‌افزاری را وارد می‌کنند، برچسبی روی آن می‌زنند و می‌فروشند. مثلا شرکتی مثل تسکو دستگاه پخش‌کننده خانگی را به صورت کامل وارد می‌کند و فروش خوبی هم دارد، ولی اصل قضیه دستگاه پخش‌کننده خانگی سیستم‌عامل و محتوای آن است. بنابراین ما رقیب داخلی نداریم که روی سیستم‌عامل و محتوا کار کند. در دنیا شرکت‌های بزرگی مثل گوگل یا اپل به این سیستم‌عامل مجهزند، ولی در ایران شرکتی را سراغ ندارم که به سیستم‌عامل و ساخت پلتفرمی فکر کند که محتوا از طریق آن عرضه شود و توسط کاربران مصرف شود. حال اگر قرار است پرداختی روی آن انجام شود، این سیستم‌عامل می‌تواند آن را هم مدیریت کند. اگر صرفا از نظر سخت‌افزاری به این محصول نگاه کنید، سهم بازار ما کمتر از 20 درصد است، ولی از نظر سیستم‌عامل باید بگویم نت‌باکس سهم بازاری حدود 50 درصد دارد و رقیب ما اندروید تی‌وی است. فروش محصول ما تقریبا مساوی است با فروش دستگاه شیائومی در ایران.
 
آیا این محصول کاملا در داخل ایران تولید می‌شود؟
در حال حاضر بخش مهمی از دستگاه به صورت سخت‌افزاری وارد می‌شود و طراحی سخت‌افزاری آن در ایران اتفاق می‌افتد. ساخت سخت‌افزار در چین است و اصولا تولید آن کار پیچیده‌ای نیست ولی در کشور ما هم کار به‌صرفه‌ای نیست و در چین با هزینه کمتری ساخته می‌شود. طراحی سخت‌افزار و نرم‌افزای‌های روی آن و سیستم‌عاملش در ایران انجام می‌شود.
 
چه تعداد از این محصول را فروخته‌اید؟
اگر اجازه بدهید درمورد محصولات فروخته‌شده صحبت نکنم. فقط در این حد بگویم که تعداد کاربرهای یکی از سرویس‌های محتوایی ما بیش از سه هزار کاربر در ماه است.
 
چه چشم‌اندازی را  برای محصولات خود متصور هستید؟
چشم‌انداز ما این است که جایگزین مدل سنتی مصرف محتوا و استفاده از تلویزیون شویم. وقتی سراغ نت‌‌باکس می‌آیید، محتواهای زیادی را می‌توانید دریافت کنید. امیدواریم طی پنج سال به بیش از یک میلیون خانوار سرویس بدهیم.