پنجمین هلثی‌پنل سلامت دیجیتال برگزار شد. در این پنل که موضوع آن نوآوری در زیست‌فناوری بود، تلاش شد با پرداختن به چالش‌های موجود در بخش‌های مختلف سلامت دیجیتال، گفت‌وگویی چند نفره به همراه افراد تأثیرگذار در اکوسیستم سلامت و استارتاپی صورت گیرد. رضا جمیلی، سردبیر هفته‌نامه کارنگ؛ بهروز حاجیان تهرانی، مدیرعامل پیشتاز طب زمان؛ امیرحسین کارآگاه، مدیرعامل پرسیس ژن و آرش برجی‌خانی مدیرعامل هلثیو از افراد حاضر در این پنل بودند.
توجه به بخش اقتصادی زیست‌فناوری
مدیرعامل پرسیس ژن در این پنل و در خصوص اهمیت زیست‌فناوری گفت: «اگر بخواهیم بگوییم چرا زیست‌فناوری مهم است، دلیل آن پیچیدگی دانش فنی است که باعث شده شرکت‌های محدودی وارد این عرصه شوند و اهمیت آن در اقتصاد سلامت پررنگ شده است. کرونا یکی از نشانه‌ها بود، چراکه همه کشورها با یک زمان برابر به واکسن نرسیدند. آنهایی که خودشان صاحب دانش فنی بودند، سریع‌تر مردم را واکسینه کردند. خودمان هم فوتی‌های روزی 700 نفر را تجربه کردیم. یعنی امنیت و اقتصاد سلامت مهم‌ترین مسئله است. در مرحله بعد ملزومات زیست‌فناوری آن را مهم کرده است.»
وی در خصوص روندهای آینده در بازار زیست‌فناوری گفت: «مقاله‌ای هست که نشان می‌دهد از 2008 تا امروز در درمان بیماری‌ها چه روندی را طی کرده‌ایم و می‌گوید سهم زیست‌فناوری به بالای 50 درصد رسیده که تا 2030 به 75 درصد خواهد رسید. هرچه دارورسانی جلو می‌رود، باید تخصصی‌تر اقدام کنیم و درمان‌هایمان شبیه‌تر به سازوکار بدن‌مان باشد. در نتیجه الان در سرطان، دیابت و خودایمنی‌ها داروهای زیست‌فناوری بسیار اهمیت دارد. واکسن‌های نوترکیب به‌شدت عوارض کمتری دارند. برای عوارض کمتر و اثربخشی بیشتر، باید به سراغ زیست‌فناوری رفت.»
دشواری ورود به بازار
کارآگاه در خصوص پیچیدگی حوزه زیست‌فناوری گفت: «ما باید درباره دو مدل پیچیدگی صحبت کنیم؛ ذات دانش و جدید بودن برای بازار. ما در حوزه سلامت مستقیم با مردم در ارتباط نیستیم، بلکه باید پزشک متقاعد شود تا دارویی را بنویسد. دانش نفهته‌ای باید در یک کشور باشد که سریع مقیاس را برای تولید بزرگ، بالا ببرد. این قسمت خیلی پیچیده است.
مثلاً به کیت‌های ساخت سیناپس مجوز نمی‌دادند و از کره وارد می‌کردند. تحقیق و توسعه بخش سختی است، اما سخت‌ترین بخش نیست. بازارسازی و وارد شدن به بازار و روال آن است که کار را دشوار می‌کند. تیم‌ها به واسطه ورود از بستر دانشگاه، با بسیاری از این مسائل آشنا نیستند و به همین خاطر سرخورده می‌شوند.
ذائقه پزشک یا بیمه سلامت را نمی‌دانند و برخی تخصص‌های متنوع ندارند و همه بیوتک خوانده‌اند. در مجموع بازار سلامت، بازار خشنی است.» بهروز حاجیان تهرانی، مدیرعامل پیشتاز طب زمان هم به مشکلات بخش‌خصوصی اشاره کرد و گفت: «همیشه این نگاه بوده که بخش خصوصی درگیر لایه‌های مختلف مثل مجوز بوده و در کرونا مشخص شد بخش خصوصی قدرتمند چقدر کمک‌کننده است.
البته این مدل جهانی است که سیاست‌گذار همیشه جلوی توسعه را می‌گیرد، چون توسعه باعث می‌شود آنها از نقاط امن بیرون بیایند. اما اتفاقاً در زمینه زیست‌فناوری در ایران از کشورهای دیگر چندان عقب نیستیم و لیدرهایی سد را شکسته و وارد شده‌اند.»
به دیتا، سیاسی نگاه نکنیم
رضا جمیلی که مدیریت این پنل را برعهده داشت، عنوان کرد: «برخی مقاله‌های جدید نشان می‌دهد که زیست‌فناوری و دیگر حوزه‌ها در آینده به هم تنیده خواهند شد و حتی روی بستر بلاکچین می‌روند. اما ما الان در ایران چه چیزی داریم؟ به شکل سنتی، شرکت‌های دارویی به ذهن ما می‌آیند و دولتی‌ها معتقدند تا دو سال دیگر بازار را می‌گیرند. اما واقعاً کدام بخش را گرفته‌ایم؟»
تهرانی در این رابطه گفت: «به نظرم زیرساخت‌هایی که در حوزه سلامت و دارو ایجاد شده، می‌تواند در دیگر حوزه‌ها به کمک بیاید. زیرساخت‌های مورد نیاز تولیدات ما در دنیا وجود دارد. ما در سه سال 80 محصول دانش‌بنیان داشتیم. اگر گردش مالی آن زیاد نیست، برای این است که مشابه آن با ارز 4200 تومانی در حال ورود به کشور است.»
کارآگاه در پاسخ به این سؤال که رگولاتور حوزه زیست‌فناوری کجاست، گفت: «رگولاتور برای هر بخش تخصصی، نهادها و وزارتخانه‌های مربوطه هستند. البته معاونت علمی و فناوری هم در تلاش است با صندوق نوآوری یا زیست‌فناوری تخصصی‌تر سراغ آن برود.»
تهرانی در ادامه به تفاوت ایران با دیگر کشورها اشاره کرد و گفت: «فرق رگولاتور در ایران با کشورهای دیگر این است که کشورهای دیگر می‌گویند اگر قانونی برای رگوله کردن نداریم، بگذار کارش را انجام دهد و بعد ما قانون خواهیم گذاشت. اما در ایران می‌گویند باید صبر کنی قانون برایش بگذاریم. مثلاً در یک محصول به ما گفته‌اند کیت مرجع را نداریم، بنابراین نمی‌توانیم تأییدیه بدهیم.»
مدیرعامل هلثیو در ادامه پنل به اندازه بازار حوزه زیست‌فناوری اشاره کرد و گفت: «450 میلیارد دلار اندازه بازار زیست‌فناوری است و سهم ما از این بازار تقریباً کمتر از یک درصد است. یادمان باشد درباره بازاری صحبت می‌کنیم که سرمایه‌گذاری در آن به 34 میلیارد دلار رسیده است.»
وی عنوان کرد: «هلثیو تلاش کرده آگاهی ایجاد کند. سلامت در دنیا هم همین است که فضای امن‌تری دارد. قطعاً روند به این سمت است. اتفاق دیگر این است که غیرمتمرکز کردن R&Dها و دیتاگالری اهمیت دارد. مثلاً هومکا خدمات مراقبت و سلامت و آزمایش خون در منزل دارد.
نتایج را هم آنلاین می‌دهد. حساب کنید این مقیاس را به چند ده هزار مورد ببرد، در این صورت دیتاها به کار بسیاری از بخش‌ها می‌آید و حتی در تحلیل سلامت مردم مؤثر است. پنج، شش سال آینده شاید دیگر وزارت بهداشت را نشناسیم و هومکا را بشناسیم که تحلیل می‌کند. قطعاً 10 سال آینده حوزه پزشکی و سلامت به این صورت نخواهد بود.»
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/xc0q
