کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
سکوی پرتاب هوش مصنوعی بهعنوان نخستین رویداد تخصصی سرمایهگذاری روی استارتاپها و شرکتهای دانشبنیان فعال در حوزه هوش مصنوعی، یکشنبه (هفتم شهریورماه) برگزار شد.
رویداد تخصصی سکوی پرتاب هوش مصنوعی به همت صندوق سرمایهگذاری جسورانه پارتیان و مجموعه ۱۰۰ استارتاپ برگزار شد و در این رویداد شرکت شناسا (شرکت امین سرمایه پاسارگاد)، شرکت سرمایهگذاری آفرینش، شرکت سرمایهگذاری جسورانه هدهد و شرکت صندوق غیردولتی پژوهش و فناوری استان اصفهان بهعنوان سرمایهگذار حضور داشتند، همچنین شرکت پردازش اطلاعات مالی و مشاور سرمایهگذاری، مرکز تحقیقات هوش مصنوعی پارت، شتابدهنده تخصصی هوش مصنوعی همتک، صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی استان خراسان رضوی و شتابدهنده تریگآپ از جمله حامیان سکوی پرتاب هوش مصنوعی بودند.
رقابت ۱۰ استارتاپ هوش مصنوعی
رویداد سکوی پرتاب هوش مصنوعی که از ساعت هشت صبح روز یکشنبه آغاز شد و تا ساعات ابتدایی شب ادامه داشت، شامل بخشهای مختلفی از جمله سه مرحله ارائه و داوری و یک پنل تخصصی در مورد هوش مصنوعی و فرصتهای آن بود.
درمجموع ۸۰ گروه برای رقابت در سکوی پرتاب هوش مصنوعی درخواست داده بودند و از بین آنها ۱۰ گروه با نامهای «مهدا»، «شناختی شریف»، «دیدبانو»، «ناوگانو»، «آسنا»، «کندل»، «ایراپرداز»، «ایبگو»، «آرکپچا» و «ویراویراست» برای حضور در مرحله نهایی انتخاب شدند.
ویراویراست در واقع یک سامانه هوشمند تایپ و ویراستاری آنلاین متن فارسی بود. ایبگو هم در راستای ارائه بیمه خودرو، دریافت حق بیمه متناسب با ریسک بروز تصادف فعالیت معرفی شد. آسنا هم یک اپلیکیشن پایش سراسری و پیوسته کیفیت هوا در کل کشور است. مهدا نیز با استفاده از سیستم تماماً خودکار، در کنار روش آماری برای رسیدن به سود پایدار در بازارهای مالی، برنامههای هوشمندی دارد. ایراپرداز، یک پلتفرم جمعسپاری برای انجام کارهای ساده، ولی با حجم یا تکرار زیاد توسط کاربران است.
کندل نیز یک اپلیکیشن هوشمند تحلیل بازارهای مالی، با امکان استفاده از ابزارهای تحلیلی پیشرفته است. ناوگانو هم در راستای بهینهسازی و مدیریت شرکتهای پخش و توزیع کشور به وسیله هوش مصنوعی طراحی شده است. دیدبانو، پردازش تصویرهای دوربینهای مداربسته و کاهش هزینه و بهبود ضبط و استفاده از تصاویر دوربینها به وسیله هوش مصنوعی را بهعنوان مأموریت خود معرفی کرد. ایده آرکپچا هم این است که سرویس محافظ بات از وبسایتها و کسبوکارهای آنلاین ارائه دهد. پیشگامان پردازش شناختی شریف هم ارائه داشبورد اختصاصی به صفحات فروش از طریق تحلیل اطلاعات و معرفی فروشگاههای فعال و معتبر کالای مورد نظر به مشتریان را بهعنوان ایده هوش مصنوعی خود عرضه کرد.
«ویراویراست»؛ در سکوی اول
در بخشی از این گردهمایی، مهندس سجاد بیگدللو درباره دستاوردهای مرکز تحقیقات هوش مصنوعی پارت، به ارائه توضیحاتی پرداخت و عرفان عزیزپور بهعنوان مدیر اجرایی ۱۰۰ استارتاپ سخنرانی کوتاهی انجام داد.
همچنین در این مراسم از دکتر محمد میلانی، مدیر صندوق جسورانه پارتیان و محمدرضا علمیفرد، مدیر سرمایهگذاری صندوق جسورانه پارتیان و علی رسولزاده، مدیرعامل شرکت پردازش اطلاعات مالی پارت تقدیر شد.
در ادامه برنامه خانم مهندس محمدی از «همتک»؛ میثم علیزاده، همبنیانگذار «متودیتا»؛ مهندس محمدمهدی سالاری، مدیر سرمایهگذاری «شرکت پیشگامان امین» (سرمایه پاسارگاد)؛ میترا معصومی، مدیر سرمایهگذاری «شرکت آفرینش»؛ مهندس سیدعلی میرخاندوزی، مدیر توسعه کسبوکار «هلدینگ گسترش الکترونیک تدبیر ایران» و محمد بشیر صدیقی، مدیر سرمایهگذاری «نوآفرین» بهعنوان داوران این رویداد مورد تقدیر قرار گرفتند.
رویداد تخصصی سکوی پرتاب هوش مصنوعی توانست چهار میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان سرمایه جذب کند و بر اساس نظرات کارشناسی داوران، مبلغ معینی با توجه به نیاز استارتاپهای برگزیده، به آنها اختصاص داده شد.
در معرفی برگزیدهها، گروه «ویراویراست» بهعنوان رتبه برتر این رویداد معرفی شد و توانست یکونیم میلیارد تومان سرمایه از صندوق جسورانه پارتیان، شناسا، اجوتک و ۱۰۰ استارتاپ جذب کند.
گروههای برگزیده و سرمایههای جذبشده
دیگر گروههای برتر این رویداد که هر کدام توانستند به بخشی از سرمایه مورد نیاز خود دست یابند، به شرح زیر معرفی شدند:
- «مهدا»: جذب یک میلیارد و ۵۵۰ میلیون تومان سرمایه از ۱۰۰ استارتاپ، صندوق جسورانه پارتیان و مؤسسه دانشبنیان برکت؛
- «دیدبانو»: جذب یک میلیارد تومان سرمایه از صندوق جسورانه پارتیان و مؤسسه دانشبنیان برکت؛
- «ایبگو»: جذب ۴۵۰ میلیون تومان سرمایه از مدیریت ثروت ستارگان؛
- «آیکپچا»: جذب ۳۰۰ میلیون تومان سرمایه از صندوق جسورانه پارتیان، مؤسسه دانشبنیان برکت و مدیریت ثروت ستارگان.
همچنین سه گروه «کندل»، «ناوگانو» و «شناختی شریف» به جلسات بررسی موشکافانه دعوت شدند تا در صورت کسب امتیاز لازم به میزان مشخصی از سرمایه دست یابند.
علی رسولیزاده، مدیرعامل شرکت پردازش اطلاعات مالی پارت ضمن تبریک به برندگان این رویداد تأکید کرد که مجموعه پارت در کنار این گروهها خواهد بود و به آنها کمک میکند.
هفت میلیارد سرمایه برای رشد هوش مصنوعی
در جریان رویداد سکوی پرتاب هوش مصنوعی با عرفان عزیزپور بهعنوان مدیر اجرایی ۱۰۰ استارتاپ گفتوگویی داشتیم. او با بیان اینکه سه ماه برای برگزاری دقیق سکوی پرتاب هوش مصنوعی وقت صرف شده، به راه پرداخت گفت: «از بین ۸۰ متقاضی که در زمینه هوش مصنوعی درخواست حضور داده بودند، ۱۰ گروه را انتخاب کردیم و حدود هفت میلیارد سرمایه برای حمایت از این گروهها موجود است، اما متناسب با ظرفیت گروهها به آنها مبلغی اختصاص داده میشود که شاید کمتر یا بیشتر از میزان سرمایه موجود باشد.»
او ادامه داد: «در این مدت جلسات کارگاهی گوناگونی داشتیم، گروهها را هدایتگری کردیم، همچنین مشاورههایی پیرامون شکل کسبوکاری این افراد به آنها عرضه شد تا بتوانند پروژه نهایی را بهبود بدهند و در کنار این اقدامات افراد گروه با سرمایهگذاران هم جلساتی داشتند.»
به گفته عزیزپور وقت بسیاری روی این رویداد و گروههای حاضر در آن گذاشته شده و بینش و کسبوکار این ۱۰ گروه قابلیت رشد زیادی دارد. او در این مورد گفت: «کسبوکارهایی که در مرحله پرورش ایده هستند، برای رشد خود نیاز جدی به سرمایه دارند، به این دلیل که هنوز درآمد خاصی ندارند و لازم است هرچه زودتر توسعه پیدا کنند. این یکی از خلأهای همیشگی اکوسیستم ما بوده که عدم دسترسی سریع به سرمایههای جسورانه، احساس شده و میشود. ۱۰۰ استارتاپ با این رویدادها ارتباط بین سرمایهگذاران و گروهها را تقویت می کند.»
عزیزپور معتقد است تفاوت رویدادهای ۱۰۰ استارتاپ با فعالیتهای مشابه در این است که با سرمایهگذاری قطعی رویداد را به اتمام میرسانند. او توضیح داد: «در رویدادهایی که ما برگزار میکنیم، هیچ گروه قوی که بتواند نظر داوران را جلب کند، دست خالی بیرون نمیرود و قطعاً سرمایه کسب میکند.»
سرمایه وعده نیست
او افزود: «سرمایه وعده نیست و ارزیابیهای زیادی روی آن انجام شده است. سرمایه به همه گروههای راهیافته و منتخب اختصاص داده میشود، مگر در مورد گروههایی که وارد مرحله ارزیابی موشکافانه میشوند، ولی بههرحال ما کف سرمایهگذاری در این رویدادها را کاملاً مشخص میکنیم و میزان آن بستگی به کیفیت گروهها دارد.»
بر اساس گفته مدیراجرایی ۱۰۰ استارتاپ، بازخورد داوران و سرمایهگذاران نسبت به گروههای حوزه هوش مصنوعی حاضر در رویداد سکوی پرتاب مثبت بوده و شاید بتوان ادعا کرد ۱۰ گروه از بهترینهای فعالان هوش مصنوعی ایران در این رویداد حضور داشتند.
دانشجویان و محققان مهمترین اجزای اکوسیستم نوآوری هستند
علی رسولیزاده، مدیرعامل شرکت پردازش اطلاعات مالی پارت بهعنوان یکی از برگزارکنندگان سکوی پرتاب هوش مصنوعی، با اشاره به اینکه نزدیک به هفت سال است متمرکز بر حوزه فینتک فعالیت میکنند، ارزشافزوده در حوزه تولیدات هوش مصنوعی را یکی از اهداف شرکت پارت توصیف کرد.
او در گفتوگو با راه پرداخت بیان کرد: «ما همواره در تلاش بودیم تا با دانشگاههای گوناگون و حوزههای تحقیقاتی فناوری همکاری کنیم. اتفاقاً با دانشگاههای گوناگون قرارداد همکاری داریم و تا جای ممکن سعی میکنیم از توان دانشگاههای برجسته استفاده کنیم. بهعنوان مثال، با دانشگاه تهران قراردادی در حوزه طراحی و پیادهسازی سیستم دستیار راننده و خودرو هوشمند داریم. دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه علم و صنعت از جمله دیگر دانشگاههایی هستند که ما با آنها همکاری مشترک داریم و قرار است با دانشگاه صنعتی شریف هم چنین همکاریهایی داشته باشیم.»
رسولیزاده یکی از مهمترین اجزای اکوسیستم نوآوری را دانشجویان و محققان دانست و گفت: «گردهماییهایی مانند سکوی پرتاب، تلاش میکنند سرمایهگذاران را در کنار گروهها قرار دهند و با شناسایی ایدههای برتر، نسبت به سرمایهگذاری روی آنها اقدام کنند و طبیعتاً تمام جامعه از خروجی این سرمایهگذاری منتفع میشوند.»
به گفته این مدیر فعال در حوزه فناوری، سکوی پرتاب از اولین رویدادهای حوزه هوش مصنوعی بود و زمان لازم است تا فعالان حوزه استارتاپی به بلوغ خوبی برسند. رسولیزاده تأکید کرد: «با اینکه سکوی پرتاب هوش مصنوعی برای اولینبار در ایران برگزار شد، اما ایدههای جالبی در آن مطرح شد و داوران هم سؤالات تخصصی پرسیدند و گروهها را مورد ارزیابی واقعی قرار دادند و به نظرم رویداد قابل قبول و باکیفیتی بود.»
سرمایه، یکی از ابزارهای تحقق اهداف است
او سرمایه را یکی از نیازهای عملیاتیکردن استارتاپ معرفی کرد و توضیح داد: «به غیر از سرمایه، گزینههای دیگری هم برای رشد استارتاپها وجود دارد. بازاریابی، مشتری، آموزش و… از جمله این موضوعات مهم هستند. درست است که سرمایه یکی از ابزارهای تحقق اهداف است، اما به حمایتهای دیگری نیز نیاز داریم. یکی از این حمایتها زیرساخت است. ما سعی کردیم زیرساختها را برای هوش مصنوعی تأمین کنیم تا استارتاپها دغدغه صرف منابع در آن حوزه را نداشته باشند. در این راستا شرکت ما زیرساختی به اسم «شهاب» را ایجاد کرده تا استارتاپهای هوش مصنوعی بتوانند برای استفاده از توان پردازشی از سامانه شهاب استفاده کنند.»
در پایان رسولیزاده یادآوری کرد که حوزه مهم دیگر برای استارتاپها، دادههای مورد نیاز است و این شرکت سعی کرده دادهها را از سراسر کشور جمعآوری کند و به آنها تگ و لیبل زده است. این کار برای استارتاپها هزینه زیادی به همراه دارد و سرمایه زیادی میطلبد و شرکت پردازش اطلاعات مالی پارت نیاز استارتاپها در این زمینه را تا حدی پوشش داده است.
حرکت چراغخاموش فعالان هوش مصنوعی
محمدرضا علمیفرد، مدیر سرمایهگذاری صندوق جسورانه پارتیان معتقد است با توجه به اینکه حوزه هوش مصنوعی در کشور ما نوپاست، گروههایی که در این زمینه فعالیت میکنند هم نوپا هستند. او در حاشیه برگزاری رویداد سکوی پرتاب هوش مصنوعی، در گفتوگو با راه پرداخت گفت: «گروههای فعال در حوزه هوش مصنوعی چراغخاموش فعالیت میکنند. ما دوست داشتیم با این رویداد اکوسیستم هوش مصنوعی در ایران را رصد کرده و گروههای خلاق را شناسایی کنیم و گروهها هم بدانند بستری وجود دارد که میتوانند به آن مراجعه کرده و سرمایه جذب کنند؛ چراکه سرمایهگذارانی در این رویداد حضور دارند.»
حمایت مادی و معنوی از استارتاپها
او افزود: «۱۰ گروهی که در سکوی پرتاب توانستند طرح ارائه دهند، از فیلترهایی عبور کرده بودند و فکر میکنم توانمندی زیادی دارند. صندوق سرمایهگذاری جسورانه پارتیان با توجه به اینکه بازوی سرمایهگذاری شرکت پارت است و شرکت پارت بهنوعی حوزه هوش مصنوعی کشور را با توجه به میزان نیروی انسانی خود رهبری میکند، میتواند هم به لحاظ مادی، هم معنوی از گروهها حمایت کند.»
علمیفرد حمایت معنوی را اینطور توصیف کرد که مثلاً شرکت پارت دانش فنی و محصولات نرمافزاری و سختافزاری خود را در اختیار گروهها بگذارد.
به گفته مدیر سرمایهگذاری صندوق جسورانه پارتیان، سرمایه از چند بُعد به گروهها کمک میکند. هزینه نیروی انسانی زیاد شده و گروهها باید سرمایه چشمگیری را در آن بخش صرف کنند، از سوی دیگر چون گروههای هوش مصنوعی ناگزیر به پردازش دادهها هستند، پس به زیرساختهای لازم برای پردازش نیاز دارند، مانند پردازش گرافیکی (GPU).
او گفت: «صندوقهای سرمایه میتوانند در راستای تأمین چنین نیازهایی کنار گروهها قرار بگیرند و بهنوعی همافزایی رخ دهد و سرعت کار بالا برود. گروهها اگر بخواهند با هزینه شخصی این نیازها را تأمین کنند، احتمالاً روند کارشان طولانیتر میشود، ولی وقتی کنار یک بازیگر قوی در این عرصه قرار بگیرند، قطعاً با سرعت و کیفیت بیشتری پیش میروند.»
ضعف توان بازاریابی گروههای فنی
آنطور که علمیفرد توضیح داد، گروههای هوش مصنوعی، هم جوان، هم بسیار فنی هستند، از این رو در بحث بازاریابی ضعیف عمل میکنند و در بین اعضای خودشان هم اصولاً کمبود چنین فردی را میتوان دید. اگر مشاور و مربی در کنار افراد این گروهها قرار بگیرد، قطعاً انتقال تجربه رخ میدهد و گروهها بیشتر رشد میکنند.
او در پایان عنوان کرد: «ما در رویداد سکوی پرتاب هوش مصنوعی به یکی از گروهها پیشنهاد دادیم روش درآمدیشان را تغییر بدهند و حس کردیم با این مشاوره مسیر برای آنها هموار میشود و در واقع به چنین نگاهی از بیرون احتیاج داشتند. به نظرم در مراحل اولیه اگر کلیت گروه و پایه آن قوی باشد، راهش پیدا میکند و در نهایت موفق میشود.»