کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
شرکت سرمایهگذاری جسورانه گروه مالی پاسارگاد با نام «شبکه نوآوری، ارزشآفرینی و سرمایهگذاری ایرانی» (شناسا) بیانیه جدید خطمشی سرمایهگذاری خود را منتشر و در یک نشست خبری از آن رونمایی کرد.
در ابتدای این نشست حسین نظربلند، مدیرعامل شناسا، خلاصهای از عملکرد دوازده ساله شناسا ارائه داد. او بیان کرد: «ما در این سالها روی بیش از ۱۵۰ استارتاپ سرمایهگذاری کردهایم که ۳۲ استارتاپ در حوزه شتابدهی بوده و ۳۹ استارتاپ در خود شناسا حضور دارند. از این ۱۵۰ سرمایهگذاری ۲۴ پروژه با همسرمایهگذار انجام شده است.»
شناسا از تعدادی زیرمجموعه تشکیل شده است. تریگآپ شتابدهنده عمومی مجموعه، تریگیت شتابدهنده آنلاین، بلیدزآپ شتابدهنده تخصصی حوزه ساختمان و اولین شتابدهنده تخصصی مجموعه شناسا، چینووا استارتاپ استودیوی فناوری بلاکچین، اینوستوران بستر تأمین مالی جمعی کسبوکارها و سینرژی که این نشست در محل آن برگزار شد، بستر هماندیشی و همافزایی فعالان اکوسیستم نوآوری هستند. این زیربرندها از مرحله کشت تا IPO استارتاپها را دربرمیگیرند.
تریگآپ
این شتابدهنده تا سال ۱۴۰۲ از میان ۲۱۰۵ طرح بررسیشده، ۱۵۹ تیم را پیششتابدهی کرده و روی ۶۳ استارتاپ سرمایهگذاری کرده است. ۲۷ تیم در جذب سرمایه موفق بودهاند و سیزده تیم بهعنوان خروجی موفق معرفی شدند.
اینوستوران
به گفته نظربلند، اینوستوران نسبت به باقی پلتفرمهای تأمین مالی جوانتر است؛ ولی در همین زمان کوتاه، اواخر سال ۱۴۰۲ تا به الان، برای هفده طرح از سمت ۲۱۰۰ سرمایهگذار ۱۶۷ میلیارد تومان تأمین مالی جمعی شده است. هدفگذاری این پلتفرم برای سال ۱۴۰۳ تأمین هشتصد میلیارد تومان سرمایه برای طرحهای مختلف است.
چینووا
چینووا بهعنوان استارتاپ استودیوی حوزه بلاکچین روی مسائلی کار میکند که از سمت صنعت مطرح شده باشد. چینووا با بررسی ۲۱۰ مسئله و شصت ایده برای حل آنها، پنج استارتاپ را در این حوزه حمایت میکند.
چهارده هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری تا پایان سال ۱۴۰۷
در ادامه جلسه سید حمیدرضا علوی، از اعضای کمیته سرمایهگذاری، درباره انگیزه برگزاری این جلسه و انتشار بیانیه صحبت کرد. او معتقد است در این فضا به شفافیت در آمار و ارقام نیاز داریم و انتشار بیانیه خطمشی سرمایهگذاری شرکت شناسا را حرکتی برای شروع این شفافسازی خواند. در این بیانیه رویکردهای جدید سرمایهگذاری شرکت شناسا آمده است.
رشد و گسترش زیربرندهای اعلامشده جزو رویکرد جدید توسعه نهادی این شرکت هستند. رویکرد دوم سرمایهگذاری جسورانه است. به گفته علوی، شناسا قصد دارد از مبلغ پنج میلیارد تومان تا یک میلیون دلار در این حوزه سرمایهگذاری کند.
علوی در بحث رویکرد نوآور جسورانه بیان کرد: «ما کسبوکارهایی را شکل میدهیم که بازار به آنها نیاز دارد یا مسئلهای از مسائل کشور را رفع میکند. در این حوزه از ایدهپردازی تا مدیریت این کسبوکارها داخل خود مجموعه است.»
او در ادامه با اشاره به تابلوی نوآفرین، بخشی از فرابورس که با هدف تأمین مالی بازار سرمایه راهاندازی شده است، خلأ کمک به کسبوکارها برای رسیدن به این تابلو را انگیزه ایجاد سرویس سرمایهگذاری قبل از IPO اعلام کرد. هدف شناسا در این بخش سرمایهگذاری تا سه میلیون دلار روی کسبوکارهای مختلف است.
حوزههای جذاب سرمایهگذاری برای شناسا
این شرکت شش حوزه جذاب برای سرمایهگذاری گزینش کرده که عبارت است از: فناوری اطلاعات و ارتباطات، فینتک، معدن، سلامت، امنیت غذایی و انرژی. برای جذب این سرمایهگذاری، کسبوکارها باید در شاخص IRL نمره شش به بالا داشته باشند؛ به این معنی که از مراحل عرضه اولیه، فروش و فیدبک گذر کرده و آماده سرعتگیری باشند. ایرانیالاصل بودن مؤسسان و هسته اصلی کسبوکار و شفافیت مالی همسرمایهگذاران نیز از شروط دیگر پذیرش تیمهاست.
تزریق سی میلیون دلار به اکوسیستم نوآوری
مدیرعامل شناسا خروجی این شرکت در این دوازده سال فعالیت را حدود دویست میلیارد تومان اعلام کرد. او دلیل اصلی نتیجه نگرفتن سرمایهگذاری خطرپذیر در این اکوسیستم را وارد نشدن پول جدید دانست. با این حال نظربلند معتقد است در یک سال گذشته قفلی که روی اکوسیستم بوده، بهویژه به کمک قانون جدید دانشبنیانها برداشته شده و پیشبینی کرد که در یک سال آینده منابع بیشتری وارد اکوسیستم نوآوری شود.
در ادامه سید حمیدرضا علوی بیان کرد که از ابتدای تأسیس شناسا تا به امروز هجده میلیون دلار سرمایهگذاری انجام شده و حجم سرمایهگذاری تا پایان سال ۱۴۰۳ به سی میلیون دلار خواهد رسید.
همچنین در حوزه فینتک فناپ و چینووا بهعنوان بازوان اصلی شناسا فعالیت میکنند و باقی زیربرندها در جایی وارد میشوند که نقش مکمل ایفا کنند. البته نظربلند رقابت بین شرکتها را منطقی دانست اما گفت این رقابت کنترلشده خواهد بود و تمرکز روی همافزایی است. سلامت الکترونیک دیگر حوزهای است که شناسا در آن فعالیت میکند و امسال اتفاقات جدیدی در اکوسیستم رقم خواهد زد.
نابالغ بودن اکوسیستم نوآوری
محمود کریمی، از دیگر اعضای کمیته سرمایهگذاری، نابلدی و نابالغی را یکی از ویژگیهای شکلگیری اکوسیستم نوآوری خواند و این اکوسیستم را پر از اشتباهاتی دانست که امروز ما را به اینجا رسانده است. او گفت: «بنگاههای بزرگ سابقه سرمایهگذاری دارند، اما معاشرت با استارتاپها را بلد نیستند و این باعث افتوخیز در این اکوسیستم میشود.»
او پس از سالها حضور در این حوزه «اصالت دادن به حق غالب بودن مؤسسها» را از واجبات دانست و معتقد است که حق مداخله سرمایهگذار در یک مرز خاص و معین باید به یادگیری درونسازمانی منجر شود.
در یک سال آینده مشکل اکوسیستم، نیروی انسانی است
مدیرعامل شناسا در تحلیل اتفاقات چند سال اخیر فضای نوآوری گفت: «ما الان در دورهای هستیم که باید خودمان نوآوری کنیم و این کار سختی است. هرچه باید از جهان کپی میشده، کپی شده است. پیشبینی من این است که در یک سال آینده اکوسیستم با کمبود پول روبهرو نیست، ولی بهشدت نگران کمبود ایده نوآورانه هستم. اما باز هم از نظر من گلوگاه اکوسیستم تیم است. ایدهها هستند، سرمایه هم موجود است، ولی تیمی که ایدهها را به ثمر برساند نیست.»
رسانه موجب اعتمادسازی در اکوسیستم میشود
کریمی رسانه را یکی از عوامل رشد آینده اکوسیستم معرفی کرد. بهزعم او رسانه با پرسشگری مناسب به ایجاد شفافیت و ارتباط با آحاد مردم و مخاطب هدف کمک میکند.
در ادامه نظربلند نیز در تأیید سخنان کریمی اضافه کرد: «یکی از دلایل انتشار بیانیه این بود که در جهت شفافیت قدم برداریم و اینجاست که رسانه بهعنوان مهمترین ابزار ایجاد شفافیت به ما و تمام بازیگران اکوسیستم کمک میکند به یکدیگر اعتماد کنیم.»
علوی نیز نقش رسانه در اکوسیستم نوآوری را انتقال نیازهای مردم به فعالان این حوزه بیان کرد، زیرا ارتباط شرکتها و فعالان بسیار کمتر از ارتباط رسانه با مردم است.
تثبیت قوانین به جای تغییر قوانین
نظربلند در پایان این نشست بیان کرد: «در بسیاری از مواقع لازم است به جای شروع روند جدید، روند موجود را تقویت کرد و بهتر است به جای تغییر قانون، فضای قانونی را تثبیت کنند. الان در اکوسیستم نوآوری نهادهای مالی زیر ضربات قانونگذارند و قوانین بهسرعت تغییر میکند. هر کسبوکاری در چند سال اول تجربه کسب میکند و این نگرانی وجود دارد که نکند با تثبیت کسبوکار، قوانین تغییر کرده باشد. پس بهتر است در هر قانونی بخش دانشبنیانها را جدا کنیم و نگذاریم روندی که در جریان است متوقف شود.»