کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
در نظرسنجی تحلیلی کارنگ پس مشخص شدن نتایج انتخابات ریاستجمهوری انجام داد، بیش از ۱۵۰ فعال شناختهشده اکوسیستم نوآوری و اقتصاد دیجیتال مهمترین مطالباتشان را از دولت مسعود پزشکیان عنوان کردند و در این میان موضوع اینترنت آزاد و با کیفیت پرتکرارترین مطالبهای بود که اهالی اکوسیستم روی آن تأکید کرده بودند. در این میان گاهی برخی مدعی میشوند که پلتفرمهای داخلی در صورت برداشته شدن فیلترینگ پلتفرمهای مشابه خارجی دچار آسیب میشوند. ادعایی که البته مدیران پلتفرمهای داخلی گویی با آن همراهی ندارند و اخیراً نیز برخی از آنها اذعان کردهاند با فیلترینگ پلتفرمهایی مانند اینستاگرام، یوتیوب، گوگلپلی و… موافق نیستند.
بیستم مردادماه رضا قربانی، مدیرعامل کارخانه نوآوری رسانه راهکار طی نوشتهای در شبکه اجتماعی «ایکس»، بار دیگر موضوع مخالفت اکوسیستم با فیلترینگ را مطرح کرد. او در این توییت نوشت: «خدمت بزرگواری بودم، بحث به فیلترینگ رسید. گفتم اکوسیستم مخالف است. گفت؛ مثلاً آقای شکوری، الان موافق رفع فیلتر یوتیوب است؟ گفتم اکوسیستم همراه فیلترینگ نیست. امروز یادداشت مدیرعامل [کافه]بازار را دیدم که با فیلترینگ گوگلپلی مخالفت کرده است. امیدوارم بقیه هم بگویند.»
مخالفت مدیرعامل کافهبازار با فیلتر گوگلپلی
اشاره رضا قربانی در این نوشته به یادداشت شهاب خدابخش، مدیرعامل کافهبازار در پلتفرم «ویرگول»، بود که طی آن مخالفت خود را با فیلترینگ گوگلپلی که بهنحوی پلتفرم خارجی رقیب کافهبازار به شمار میرود، عنوان کرده بود.
او در بخشی از این یادداشت نوشته است: «همانطور که اشاره شد با آغاز فیلترینگ، ترافیک زیادی از کاربران به پلتفرمهای ایرانی سرازیر شدند و ما نیز در کافهبازار رشدی مقطعی در تعداد کاربران را تجربه کردیم که اصلاً در موردش خوشحال نبودیم؛ چون آن دسته از کاربران از سر علاقه و آزادی در انتخاب، از ما استفاده نمیکردند. پس از گذشت شش الی دوازده ماه، کاربران مانند گذشته راه خود را برای دسترسی به محتوای موردعلاقهشان از کانال انتخابیشان پیدا کردند، اما این بار نه بهصورت آزاد، بلکه با استفاده از فیلترشکنها. فیلترشکنها به جزء جداییناپذیر زندگی مردم عادی تبدیل شدند و درعینحال هزینهای جدید و سنگین به کاربران تحمیل کردند. درحالیکه پیشازاین تنها اقلیتی از جامعه به فیلترشکنها دسترسی داشتند.»
او در ادامه این یادداشت و در بررسی مشکلاتی که فیلترینگ با خود به همراه میآورد، نوشت: «با افزایش هزینه استفاده از اینترنت به طور مستمر: علاوه بر خرید اشتراک اینترنت، بهصورت مستمر خرید اشتراک فیلترشکن نیز به سبد خانوار ایرانی تحمیل شد. بازار سیاه فروش فیلترشکن به یکباره بزرگ شد، سازوکارهای بازار سیاه ساخته شد و بخشی از اقتصاد آسیبپذیر حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات این کشور را به سمت خود چرخاند.»
مخالفت بنیانگذار آپارات با فیلتر یوتیوب
در ادامه محمدجواد شکوری، بنیانگذار آپارات، طی یادداشتی در شبکه اجتماعی ایکس و در واکنش به نوشته رضا قربانی عنوان کرد: «به آنها که باید میگفتم بارها و با استدلال صریحاً گفتهام، ولی برای ثبت در تاریخ اینجا هم مینویسم: فیلترینگ یوتیوب بزرگترین ضربه فرهنگی و اجتماعی به جوانها و خانوادههاست.
اینکه تقریباً اکثر مردم و بهخصوص جوانان برای دیدن یک محتوای آموزشی مجبور به استفاده از بزرگترین دشمن امنیت اطلاعات مردم یعنی فیلترشکنها شوند و از این مسیر به سایتهای غیراخلاقی که در بسیاری از کشورها کنترلشده یا ممنوعاند، دسترسی پیدا کنند، علاوه بر یک ظلم عمومی، یک تصمیم ضد فرهنگی است.
یک روزی در ١۴ سال پیش خلأیی در بازار شناسایی کردیم و سرویس آپارات را توسعه دادیم و بابت آن سالها در دادگاههای کشور چرخیدهایم و میچرخیم و حکم ۱۰ سال زندان هم دیدهام. پس لطفاً ما را چماق تصمیمات غلط و شعارهای بهظاهر مدافع فرهنگی خود نکنید.
من همینجا از هر بزرگواری که وزیر ارتباطات دولت جدید میشود، خواهش میکنم اولین کارش رفع فیلتر باشد. ساترا و دیگر نهادهای ممیزی کشور هم که خودشان را به خواب زدهاند، شاید یک روز از خواب بیدار شدند.»
معاون بازاریابی روبیکا: هیچوقت با فیلترینگ موافق نبودهایم
روبیکا از جمله دیگر پلتفرمهای داخلی است که عموماً گمان میرود موافق فیلترینگ باشد. این در حالی است که امیرعلی نجفی، معاون بازاریابی روبیکا در گفتوگوی اخیر خود با کارنگ مخالفت این پلتفرم را درباره تداوم فیلترینگ اعلام کرده است.
نجفی در بخشی از صحبتهای خود به کارنگ گفته است که: «ما یک هدف و رسالتی داریم برای اینکه در کشور خودمان، برای مردم خودمان با تکنولوژی بومی فضایی مناسب ایجاد کنیم و سعی داریم این کار را به بهترین نحو ممکن انجام دهیم. حتماً مسائلی علیه ما وجود دارد؛ ولی این بازی رقابت است و ما باید آماده باشیم. جاهایی مسائل کشور به ما کمک و جاهایی به رقبا کمک میکند. این رقابت همیشه وجود دارد. ما هیچوقت موافق فیلترینگ نبودیم؛ چون معتقدیم اگر فیلترینگ اتفاق نمیافتاد روبیکا قطعاً مسیر بهتری را میرفت و اتفاق بهتری برای روبیکا میافتاد. ولی در کلیت امر به نظر من اینطور نیست که اگر فیلترینگ اینستاگرام و تلگرام برداشته شود کاربر روزانه روبیکا کاهش عجیبوغریبی پیدا کند. چون در این فضا زندگی دیجیتالی اتفاق افتاده است که کاربر درگیر آن شده است و عوضکردن پلتفرم کار بسیار سختی است. از طرفی روبیکای ۱۴۰۳ یا ۱۴۰۴ با روبیکای ۱۴۰۱ که صرفاً شبکه اجتماعی و پیامرسان بوده و رقابت مستقیمی با شبکههای اجتماعی دیگر داشته، فرق خواهد داشت.»
اینجا بخوانید: اگر فیلترینگ نبود، روبیکا وضعیت و مسیر بهتری داشت
رفع فیلترینگ؛ یک مطالبه صنفی
مخالفت با فیلترینگ هیچگاه صدای واحد امروز خود را نداشته است. درست است که از زمان آغاز این پدیده تقریباً تمام اکوسیستم اقتصاد دیجیتال و دیگر اکوسیستمهای فناوری و شهروندان با این روند مخالف بودهاند، اما از زمان نامزدی مسعود پزشکیان برای ریاستجمهوری کشور و قول و قرارهای او برای رفع فیلتر پلتفرمها، گویی صدای این اعتراض جان تازهای گرفته است. این روزها حتی در میان دولتمردان هم جریانی وجود دارد که به شکست سیاست فیلترینگ اذعان میکند.
اما کارخانه نوآوری رسانه راهکار در همان ساعات اولیه پیروزی مسعود پزشکیان، اقدام به جمعآوری مطالبات اکوسیستم نوآوری ایران از رئیسجمهور منتخب کرد. راهکار در جمعبندی خواستههای اکوسیستم، رفع فیلترینگ را یکی از اصلیترین خواستههای فعالان اکوسیستم اعلام کرد.
اکثر فعالان اکوسیستم نوآوری یکصدا خواستار رفع فیلترینگ شدند. به باور فعالان اکوسیستم فیلترینگ نهتنها یک سیاست شکستخورده است، بلکه مانعی است برای رشد اقتصاد دیجیتال در کشور.
مازیار نوربخش، عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران و رئیس هیئتمدیره هوگر در گفتوگو با کارنگ بیان کرده بود که: «میخواهم به چند موضوع اشاره کنم که آقای پزشکیان باید به آنها توجه کنند: یکی بحث کیفیت اینترنت از منظر سرعت آن است. همچنین لزوم کاهش اختلالها و کاهش یا حذف فیلترینگهایی که انجام شده است. موضوع بعدی که بسیار مهم است، بهویژه برای شرکتهای فناوری اطلاعات محور، چالشهای مربوط به تأمین اجتماعی است که باید حل شوند.»
افشین کلاهی، عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران نیز عنوان کرد: «وفای به عهد و اجرای وعدههای انتخاباتی، اولویتدادن به منافع ملی بالاتر از هر چیز دیگری در تصمیمگیریها، توجه به مطالبات بخشی از جامعه که در انتخابات شرکت نکردند (اکثریت خاموش)، شجاعت در بیان و ارائه نظرات کارشناسی تصمیمساز باهدف اصلاح سیاستهای قبلی اقتصادی و اجتماعی، ارزیابی نتایج سیاستهای قبلی و ارائه گزارش هزینه/فایده تحریمها، فیلترینگ، تولید باهدف جایگزینی واردات، ارز چندنرخی و سیاستهایی ازایندست، قاطعیت، صداقت و پشتیبانی از منافع ملی و خواست مردم و توجه به زیرساختها و بخش خصوصی و دخالت حداقلی در اقتصاد و فضای کسبوکار از مهمترین مطالبات ما از دولت آینده است.»
حمید محمدی، همبنیانگذار دیجیکالا نیز در مطالبات خود از دولت جدید مطرح کرد: «در حوزه وزارت ارتباطات، مهمترین موضوع اینترنت است. مباحثی مثل پهنای باند، ضریب نفوذ، فیلترینگ، آزادشدن پلتفرمهای بزرگ و مهم خارجی مثل اینستاگرام و تلگرام ازجمله خواستههای ما و اکثر مردم است.»
پویا پیرحسینلو، مدیرعامل آروان کلاد نیز دراینخصوص میگوید: «خواسته ما، تکرار خواسته صنفیای است که انجمن تجارت الکترونیک مطرح کرده است: تلاش فعالانه و گزارش شفاف به مردم برای مقابله با فیلترینگ، تحریم، انحصار و در نهایت توسعه پر سرعت اینترنت آزاد بهعنوان ریشه اقتصاد دیجیتال.»
به همین ترتیب میتوان نام و مطالبات بسیاری از اعضای اکوسیستم نوآوری را مطرح کرد که در گفتوگوهای خود با کارخانه نوآوری رسانه راهکار خواستار رفع سیاست شکستخورده فیلترینگ شدند.
همچنین در این میان اتاق بازرگانی ایران نیز با برگزاری نشستی با حضور خبرنگاران و اعضای اتاق و صاحبان کسبوکارها، اولین مطالبه بخش خصوصی از دولت را رفع فیلتر گوگلپلی و یوتیوب مطرح کرد.
اینجا بخوانید: رفع فیلتر گوگلپلی و یوتیوب خواسته کوتاه مدت فعالان اقتصاد دیجیتال از دولت
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/1xwr