کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
صنعت پرداخت به لطف فناوریهای جدید و شیوههای نوآورانه، دیگر تحت سلطه سیستمهای پرداخت سنتی مانند پول نقد، کارتهای اعتباری و نقلوانتقالات بانکی نیست و در عوض یک بازار همیشه در حال تحول است که روی آسانسازی، جهانیسازی، نوآوریهای فناوری و امنیت تمرکز دارد. بازیگران جدید با سرعت خیرهکنندهای وارد بازار میشوند و شرکتهای فینتک و بزرگ فناوری مانند اپل، گوگل، آمازون و فیسبوک برای تسلط بر این بازار رقابت میکنند.
دادهها (Data)
مردم بهطور فزایندهای به دادهها بهصورت روزانه متکی هستند. نهفقط در بخش پرداخت یا حتی در صنعت خدمات مالی، بلکه تقریباً در تمام جنبههای زندگی آنها دادهها اهمیت دارند؛ از گوشدادن به موسیقی گرفته تا خرید آنلاین.
در واقع در پنج سال گذشته، دادههای بیشتری نسبت به ۳۰ سال گذشته تولید شده و تخمین زده میشود تا سال ۲۰۲۵ تولید دادههای جهانی به حدود ۱۸۱ زتابایت خواهد رسید که دو برابر سال ۲۰۲۱ است. البته رویکردهای مبتنی بر داده در بخش پرداختها جدید نیستند، زیرا بازاریابی، تبلیغات و بهینهسازی SEO مشتریان را تشویق میکند از سایتهای تجارت الکترونیک در سراسر وب بازدید کنند؛ اما این تازه شروع چیزی بهمراتب بزرگتر است.
دهه آینده شاهد ورود 5G و 6G و تسریع در اتصال بین دستگاهها در سراسر جهان خواهیم بود. این اتفاق به طرز چشمگیری نحوه تعامل افراد با یکدیگر را تغییر خواهد داد؛ در نتیجه کوانتومی که از دادهها تولید میشود، عظیم خواهد بود و این فرصتهای بزرگی را برای بخش پرداخت به وجود میآورد.
شناسههای دیجیتال (Digital IDs)
هنگام پرداخت، غیرعادی نیست که از مصرفکنندگان درخواست احراز هویت شود. در آینده مصرفکنندگان شناسههای دیجیتالی خواهند داشت. شناسههای دیجیتالی ویژگیها و اعتبارهای دیجیتالی قابل اعتمادی هستند که بهطور خاص برای دنیای دیجیتال ایجاد شدهاند. شناسههای دیجیتال شامل فناوریهای نوآورانه و همکاری عمیقتر بین دولتها و بخش خصوصی خواهند بود.
علاوه بر این، این سیستم برای افزایش انعطافپذیری به اقدامات صدور گواهینامه نیاز دارد و به مصرفکنندگان این امکان را میدهد به دستگاههایی که به آنها اعتماد دارند، متصل شوند. این حرکت شامل احراز هویت دیجیتال بهتر، شناسایی بیومتریک و محافظت از رمز عبور و نام کاربری قوی خواهد بود.
بازارهای نوظهور (Emerging markets)
همهگیری، ظهور نوآوریهای فناوری در صنعت پرداخت را تسریع و اهمیت آنها را برجسته کرده، اما در بهچالشکشیدن بازارهای نوظهور بهطور کامل موفق نشده است. بهعنوان مثال، روزبهروز بر شدت رقابت میان شرکتهای مالی غربی و استارتاپهای نوآور آسیا افزوده میشود. برخی از این استارتاپها در مبارزه برای تسلط بر بازار از مؤسسات مالی سنتی جلوتر هستند و محصولات و خدمات پرداختی را مطابق با آخرین فناوریها و خواستههای مصرفکننده ارائه میدهند.
چنین بازارهایی بهشدت پذیرای نوآوریهای فناورانه هستند، زیرا جوامعی که از سیستمهای پرداخت قدیمی استفاده میکنند، بسیار مشتاقاند فناوریهای جدیدی را که با نیازهای اقتصادی روزانه آنها سازگارتر است، اتخاذ کنند. برای مثال پیشبینی میشود تعداد دارندگان کارت بدهی و اعتباری ۸/۵ درصد در این کشورها افزایش یابد.
صنعت پرداخت از لحاظ تاریخی در ایالات متحده متمرکز بوده، اما با توجه بیشتر به بازارهای آسیایی، بهویژه چین که جهش خود را به سمت پرداختهای موبایلی سرعت میبخشد، این رویه در حال تغییر است.
سوپر اپلیکیشنها (Super-apps)
کل اکوسیستم پرداخت در سالهای اخیر تحت تأثیر ظهور سوپر اپلیکیشنهای قرار گرفته است. این سیستم برای راحتی کاربران طراحی شده و تجربه یکپارچه را برای ابزارهای مالی ارائه میدهد. این برنامهها سیستمهای پرداخت امن و بدون تماس را از طریق تلفن همراه ارائه میدهند. اپلپی در ایالات متحده و علیپی در چین دو نمونه بزرگ هستند که فعالیتهای معاملاتی روزانه مصرفکنندگان را متحول میسازند.
همهگیری، ظهور نوآوریهای فناوری در صنعت پرداخت را تسریع و اهمیت آنها را برجسته کرده، اما در بهچالشکشیدن بازارهای نوظهور بهطور کامل موفق نشده است
سوپر اپها بهعنوان یک بازار یکپارچه از خدمات و پیشنهادها، با استفاده از فناوری داخلی و ادغامهای شخص ثالث ایفای نقش میکنند که به یک تجربه فوقالعاده راحت برای تجار و مصرفکنندگان منجر میشود.
بلاکچین و ارزهای دیجیتال (Blockchain)
به نظر میرسد بحثهای جاری پیرامون بلاکچین پایانناپذیر است، اما مزایای این سیستم از نظر قابلیت ردیابی و انطباق غیرقابلانکار است. با این حال، نوسانات ارزهای دیجیتال مانع میشود که از توانایی آنها بهعنوان ارز استفاده شود؛ از این رو بحثهایی پیرامون استیبل کوین و CBDC وجود دارد.
سیستم بلاکچین همچنین دارای چندین مزیت از نظر تراکنشهای بلادرنگ در اکوسیستم دیجیتال است. بلاکچین بین نهادهای مختلفی اعتماد ایجاد میکند که در آن اعتماد وجود ندارد یا اثبات نشده است. همچنین دارای ساختار غیرمتمرکز، امنیت و حریم خصوصی بهبودیافته است، میتواند هزینهها را کاهش دهد، سرعت، دید و قابلیت ردیابی و تغییرناپذیری را افزایش دهد و بر قدرت کنترل فردی در محافظت از دادهها بیفزاید. همه این مزایا حداکثر شفافیت را ایجاد کرده و پولشویی و تقلب را کاهش میدهند.
پرداختهای اجتماعی (Social payments)
گستردگی ارتباطات اجتماعی در زندگی مصرفکنندگان به دلیل استفاده از رسانههای اجتماعی، سبب شده خدمات مالی و ارائهدهندگان پرداخت از تعاملات رسانههای اجتماعی برای تسهیل پرداختها استفاده کنند. این روند توسط پیپال رایج شد، اما شرکتهای دیگری مانند ونمو، اسنپکَش، گوگل ولت، اپل پی و توییتر بای نیز از آن استقبال کردند. اپلیکیشن اشتراکگذاری پول موبایل لیدیا نیز بهعنوان یک روش ساده و راحت برای ارسال فوری پول به دوستان و خانواده شناحته شده است.
پرداختهای اجتماعی روش خرید ما را تغییر میدهند. برنامههای P2P راحت، ایمن و سریع هستند. همهگیری، افراد بیشتری را تشویق کرد تا از چنین برنامههایی استقبال کنند و همچنین باعث افزایش پلتفرمهای «الان بخر، بعداً پرداخت کن» مانند افیرم شد.