کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسب‌وکارهای نوآور ایرانی، استارتاپ‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و دیگر کسب‌وکارها کوچک و بزرگی که در بخش‌های مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخش‌های اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانه‌ای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
طی نمایشگاه جیتکس در دبی، نشست مشترکی نیز میان کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس و اتحادیه اروپا برگزار شد که در بیانیه پایانی آن از حق حاکمیت امارات بر جزایر سه‌گانه موجود در خلیج‌فارس؛ یعنی تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی حمایت شد. البته این ادعا موضوعی برای امروز و دیروز نیست و امارات از هر فرصتی برای تأیید این ادعا استفاده کرده است؛ اتفاقی که در خصوص چین، روسیه و آمریکا نیز رخ داده است.
حالا بار دیگر که این ادعا مطرح شده باز هم یادمان افتاده که این سه جزیره بخشی از وطن است و استوری‌های تزئینی حاوی عبارات «نام: ابوموسی، جمعیت: ۸۵ میلیون نفر» در شبکه‌های اجتماعی سرازیر شده است.
عده‌ای در حال جمع کردن یک ارتش سلبریتی برای حضور در این جزایر هستند و برخی هم در حال ریختن طرح و برنامه برای توسعه کسب‌وکار در این منطقه‌اند، اما چند روز دیگر این موج فروکش می‌کند و باز هم جزایر ما در همان وضعیت سابق باقی می‌مانند؛ تا موجی دیگر و بیانیه‌ای دیگر.
اما واقعیت این است که امارات فراتر از بیان احساسی موضوعات این‌چنینی است. امارات متحده عربی و به‌ویژه دبی دیگر دچار شرم نیابتی هم نیست که بگوییم کل وسعت آن چقدر است یا چند سال عمر دارد و حتی عمر ایجاد آن از برخی پدربزرگ‌های ما نیز کمتر است.
اتفاقاً امارات متحده از شرم نیابتی خود عبور کرده و یک واقعیت را جلوی روی ما قرار داده مبنی بر اینکه دیگر رفتارهای احساسی و هیجانی نه می‌تواند ما را به توسعه برساند و نه امارات را متوقف کند.
بیایید دو فرودگاه تهران و دبی را با هم مقایسه کنیم؛ بعید می‌دانم فرودگاه دبی ساعتی باشد که در آن پروازی وارد یا خارج نشود، اما در همین جمعه گذشته، فرودگاه امام (ره) از دوازده شب تا شش صبح عملاً تعطیل بود و هیچ پروازی نداشت و می‌شد به‌راحتی فرودگاه را تا ساعت شش صبح تعطیل اعلام کرد. این در حالی است که فرودگاه امام بزرگ‌ترین و پرپروازترین فرودگاه ایران محسوب می‌شود.
حالا همین شرایط را به فضای اقتصاد داخلی خودمان بیاوریم. قاعدتاً اگر بخواهیم نمایشگاه جیتکس را در دبی معادل‌سازی کنیم تنها نمایشگاه نزدیک به آن الکامپ است. امسال ایرانی‌های زیادی برای بازدید از جیتکس آمده بودند؛ بسیاری از آنها حتی در طول سال‌های گذشته در الکامپ غرفه داشتند. تفاوت این دو نمایشگاه قابل مقایسه نیست. علاوه‌بر همه تفاوت‌های فنی و زیرساختی در برگزاری این دو نمایشگاه، نکته اصلی و اساسی فراگیری جیتکس در سراسر جهان است. اگر بگوییم از تمامی ملیت‌ها در این رویداد حضور داشتند حرف عجیبی نیست. برندهای مهم زیرساختی جهان با تمام امکانات در این رویداد حاضر بودند و دیگر به‌راحتی می‌توان لقب بزرگ‌ترین نمایشگاه فناوری جهان را روی آن گذاشت؛ اتفاقی فراتر از تصور. اگر این فضا را با نمایشگاه الکامپ خودمان مقایسه کنیم می‌بینیم که دیگر نمی‌توان با امارات و به‌ویژه دبی از سر احساسات صحبت کرد.
با نگاهی به گزارش اقتصاد دیجیتال دبی که راه‌کار سال گذشته آن را منتشر کرد، می‌بینیم دبی سهم ۶۰ درصدی نفت از تولید ناخالص ملی خود در سال ۲۰۰۵ را به ۲۷ درصد در سال ۲۰۲۱ رسانده است. این روند کاهشی وابستگی به نفت ادامه دارد و بخش عمده‌ای از این کاهش از طریق توسعه فناوری و کشاندن استارتاپ‌ها و شرکت‌های حوزه فناوری به این منطقه و افزایش سهم آنها در تولید ناخالص داخلی رخ داده است.
از همین رو، اقدامی جدی در مقابل تهدیدات مرزی از چنین راه‌هایی معنی می‌یابد: تمرکز کشور روی توسعه زیرساخت‌های نوین، ارتباط مؤثر با جهان و برداشتن محدودیت‌ها از سر راه اقتصاد دیجیتال کشور که ازجمله مهم‌ترین آنها رگولاتوری و رفع فیلتر است. اگر این اقدامات انجام شود و سهم ایران از کیک اقتصاد جهان افزایش یابد قطعاً دیگر شاهد چنین ادعاهایی نخواهیم بود. اما اگر نشود، نه یک بار، بلکه چندین بار دیگر به مانند سال‌های گذشته شاهد مطرح شدن ادعاهای این‌چنینی و موهوم خواهیم بود و اقدامات احساسی نیز فایده‌ای نخواهد داشت.
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/6wtt