کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
بهتازگی اسنادی فاش شده که نشان میدهد امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، در سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ که در سمت وزیر اقتصاد فرانسه کار میکرده، در پشت پرده با شرکت حملونقل اوبر معامله کرده است. این اقدام مکرون به زیان صنعت تاکسیرانی در فرانسه بوده، اما او در مصاحبه اخیر خود با لوموند از کار خود دفاع کرد و حتی آن را مبارزه علیه بیکاری خواند.
اسناد این لابیگری در میان پیامها و ایمیلهایی یافته شده که یکی از مدیران سابق اوبر آنها را افشا کرده است. این اسناد مجموعاً ۱۲۴ هزار فایل درباره فعالیتهای شرکت آمریکایی اوبر در سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ است. این مدارک ابتدا در اختیار روزنامه گاردین قرار گرفت و سپس کنسرسیوم بینالمللی روزنامهنگاران تحقیقی بررسی آنها را آغاز کرد.
افشاشدن اسناد یادشده درباره اقدامات مخفیانه مکرون، موجب شد که چندین چهره سیاسی فرانسوی، از هر دو جناح چپ و راست، مطالبه کنند که پارلمان فرانسه درباره این گزارشها تحقیق کند.
آیا اوبر سیاستمداران را میخریده است؟
شرکت تاکسی تلفنی اوبر یکی از موفقترین استارتاپهای دنیاست. اسناد افشاشده نشان میدهد که چگونه شرکت اوبر در سالهای یادشده تلاش میکرده که با رایزنی و تبلیغات گسترده، مقامات سیاسی را با خود همراه کند و از این طریق بر صنعت تاکسیرانی دنیا مسلط شود.
بدین ترتیب، شرکت اوبر به دنبال شریک یا متحدی در فرانسه هم بوده تا بتواند فعالیت خودش را در این کشور توسعه بدهد و از قضا با استقبال وزیر اقتصاد وقت آن روبهرو شده است. مدارک لورفته نشان میدهد که میان امانوئل مکرون و تراویس کالانیک، مدیر وقت شرکت اوبر، در پاریس، سوئیس و چند جای دیگر ملاقاتهای پنهانی صورت گرفته است. در این ملاقاتها، مکرون تضمینها و پیشنهادهایی برای حمایت از گسترش فعالیت اوبر در فرانسه ارائه میدهد. پیامهای لورفته نشان میدهد که مدیرعامل وقت شرکت اوبر از امتیازاتی که مکرون به این شرکت اعطا کرده، ابراز خرسندی کرده است. اگرچه بعدها ورود اوبر به فرانسه با امتیازاتی که گرفته بود، با مقاومت سرسختانه رانندگان تاکسی در این کشور مواجه شد.
یک امتیاز ویژه؛ هرکسی میتواند راننده اوبر باشد
از جمله امتیازاتی که رانندگان فرانسوی را معترض کرده بود، خدمات «اوبرپاپ» بود. طبق این امتیاز، حتی رانندگانی که پروانه فعالیت نداشتند، اجازه داشتند با مبلغی پایینتر مسافرکشی کنند. با وجود آنکه پارلمان فرانسه این کار را ممنوع اعلام کرده بود، اما اوبر با استناد به توافقش با دولت فرانسه همچنان به ارائه خدمات اوبرپاپ ادامه داد.
این حمایتها نهفقط به زیان رانندگان تاکسیرانی فرانسه بود، بلکه موجب شد این رانندگان برای مطالبات خود دست به اعتراض خیابانی بزنند؛ اعتراضاتی که گاهی به درگیری و خشونت هم کشیده میشد.
پس از افشاشدن این اسناد، یکی از روزنامهنگاران لوموند از مکرون درباره ملاقاتهای مخفیانهاش با شرکت اوبر سؤال کرده و مکرون در پاسخ، از عملکرد خود دفاع کرده است. پاسخ او این است که کار وی در جایگاه یک وزیر رسمی و در چهارچوب وظایفش بوده است. او معامله با شرکت اوبر را فرصتی برای اشتغالزایی معرفی کرده و گفته به کرده خود افتخار میکند و اگر لازم باشد در آینده نیز آن را انجام خواهد داد.
مکرون: فرانسه پیشگام حمایت از پلتفرمهای آنلاین است
مکرون خود را در زمینه توسعه کسبوکارهای اینترنتی پیشرو میداند و میگوید که فرانسه در وضع مقررات برای پلتفرمهای آنلاین پیشگام بوده است. او معتقد است که بدون وجود کسبوکار و کارآفرینی، ایجاد شغل برای جوانان دشوار است؛ بنابراین او ملاقات خود با شرکتهایی نظیر اوبر را مصداقی از اشتغالزایی در فرانسه میداند.
مکرون همچنین مخالفانش در پارلمان را مورد انتقاد قرار داده و گفته که آنها جهت مسیر را گم کردهاند.
به نظر او باور به عدالت اجتماعی و فرصتهای برابر نیازمند جنگیدن برای اشتغال جوانانی است که در مناطق محرومتر مثل حومههای کارگری زندگی میکنند. او گفته است: «اگر برای آموزش و ایجاد نوآوری – به تعبیر دیگر فرصتهای اقتصادی – مبارزه نکنیم، همچنان بیکاری خواهیم داشت.» به نظر او با وجود آنکه میزان بیکاری در فرانسه طی پنج سال گذشته کاهش یافته، اما هنوز هم خیلی زیاد است.
انتقادهای مخالفان مکرون شدت گرفته است
البته توضیحات مکرون برای مخالفانش قانعکننده نبوده است؛ بهخصوص آنکه رانندگان تاکسی در فرانسه، برخلاف رانندگان اوبر، باید حدود ۳۰۰ ساعت آموزش ببینند و برای دریافت مجوز رسمی تاکسی هزینه زیادی بپردازند. مخالفان، این اقدام مکرون را حمایت از منافع خصوصی خارجیها در برابر منافع ملی میدانند و آن را اوبریزاسیون (Uberization) نامگذاری کردهاند. اما اعتراض آنها تا امروز نتیجهبخش نبوده است. این برای بار نخست نیست که شرکت تاکسیرانی اوبر حاشیهساز میشود.
اعتراض رانندگان تاکسی به شرکت اوبر تنها به فرانسه محدود نبوده است. این شرکت بارها به دلیل ارائه خدمات غیرقانونی و ناایمن و همچنین کاهش دادن غیرمنطقی قیمت تاکسی مورد اعتراض قرار گرفته است.
در سوابق شرکت اوبر شکایات و پروندههای متعددی درباره تبعیض جنسیتی، آزارهای جنسی، سوءاستفاده از قدرت در برابر کارمندان و حتی در یک مورد سرقت اطلاعات محرمانه از شرکت آلفابت (شرکت مادر گوگل) وجود دارد. مجموعه چنین اتفاقاتی باعث شد که تراویس کالانیک از مدیریت این استارتاپ استعفا بدهد و دارا خسروشاهی اداره این شرکت تاکسیرانی را به دست گیرد.
اوبر در واکنش به اسناد لورفته اخیر در توییتی به طور ضمنی یک بار دیگر تقصیرها را گردن مدیرعامل پرحاشیه سابق این شرکت و دوره مدیریت او انداخته و گفته این موارد مربوط به گذشته است و اوبر حالا شرکتی با فرهنگی جدید است و دیگر مانند گذشته رفتار نمیکند.