صدای خش‌دار موسیقی ایرانی در فضا پیچیده. زنی لبخند بر لب کبریت می‌کشد، روغن جامد غنچه را در تابه رنگ‌و‌رو رفته مسی می‌ریزد و رضایت از چهره‌اش می‌بارد. کنارش بشقاب‌های چینی گل‌سرخی و سینی لبه‌چین‌دار مسی خودنمایی می‌کند و روسری کوتاه و کوچکش می‌گوید سال‌های زیادی از نشستن این لبخند بر لبش گذشته است.
زنی برنج را در قابلمه تفلون می‌ریزد. یک ترانه بندری پخش می‌شود و روغن مایع غنچه روانه قابلمه می‌شود. کابینت‌های چوبی قهوه‌ای، لباس سرشانه اپل‌دار زن و آرایش پفی موهایش می‌گوید که این لبخند، لااقل سه، چهار دهه قبل روی لبش نشسته.موسیقی با ریتم تند و مدرن در آشپزخانه‌ای سراسر سفید با فر و گاز توکار پخش می‌شود.
زن خوشحال این بخش از تصویر، به جای روسری، سربند بر سر دارد و روغن سرخ‌کردنی جدید غنچه را در تابه مدرنش می‌ریزد و سبزیجات رنگارنگ را برای پخت آماده می‌کند.
همه‌چیز عوض شده، جز نگاه به نقش زن
همه‌چیز برای همراه کردن تغییر نسل‌ها با این شعار آماده است؛ «غنچه پلاس، نسل سوم روغن‌ها». همه‌چیز جز به نمایش گذاشتن روایت آنچه که در این سال‌ها در نقش‌ها و تقسیم مسئولیت‌های یک خانواده تغییر کرده است.
از نظر کانون ایران نوین، خیلی چیزها در تمامی این سال‌ها تغییر کرده؛ نسل و به تبع آن لباس‌ها و چیدمان خانه‌ها دگرگون شده است. خیلی چیزها عوض شده و حتی نگاه غنچه به سلامت جامعه و تلاشش برای عبور از روغن جامد و رسیدن به این محصول جدید هم گویای همین تغییرات است. اما چیزی که هنوز دگرگون نشده، تصویر زن کیفور از آشپزی در این تبلیغات است.
تردیدی نیست که اغلب زنان به عنوان بخشی از افراد جامعه، با آشپزی هر روزه درگیرند. تردیدی نیست که آن‌ها گاهی از این مسئولیت تکراری لذت نیز می‌برند و باز هم نمی‌توان تردید کرد که با توجه به نقش‌های نهادینه‌شده، همچنان درگیری زنان با این مسئولیت بیشتر است و تعداد بیشتری از خانم‌ها نسبت به مردان وظیفه پخت‌و‌پز را در خانه بر عهده دارند. پس مشکل کجاست؟
این همه واقعیت نیست
وقتی از تغییر نسل‌ها صحبت می‌کنیم و این تغییر را در نمایش سلیقه متفاوت در چیدمان خانه، انتخاب لباس یا موسیقی به نمایش می‌گذاریم، چرا موضوع مهمی مثل تغییر مسئولیت در نسل‌ها و تغییر نوع نگاه به کار خانگی را نمی‌بینیم؟ درست است که در واقعیت هنوز هم کار خانگی بیشتر بر دوش زنان سنگینی می‌کند و انجام دادن تمام و کمال آن منحصر به زنان خانه‌دار نیست، اما نمی‌توانیم تغییر نگاه نسل‌ها به این موضوع را حتی در جزئیات نادیده بگیریم.
کار خانگی که آشپزی بخشی از آن است، این روزها در بسیاری از خانه‌ها با الگویی متفاوت انجام می‌شود. تغییر در برخی از نقش‌ها و مشارکت در بر عهده گرفتن برخی دیگر از نقش‌ها، موضوعی است که نمی‌توانیم آن را نادیده بگیریم. به‌ویژه زمانی که مفهوم تغییرات اجتماعی را برای ساختن یک آگهی تبلیغاتی انتخاب می‌کنیم.
همه این دگرگونی را نادیده نمی‌گیرند
در حالی که روغن غنچه و آگهی ساخته‌شده در کانون ایران نوین، حتی نیم نگاهی به این تغییرات نمی‌اندازد، پاکسان در آگهی تازه‌ای که به آژانس تبلیغاتی طرح باران سفارش داده، این تحولات را به نمایش گذاشته است.
در تبلیغ پودر سپید، ما با یک زن خدمت‌رسان خندان روبه‌رو نیستیم، بلکه با یک خانواده خوشحال که همه در کنار هم دیگر نگران لکه‌های روی لباسشان نیستند، مواجهیم. خانواده‌ای که وقتن شستن لباس‌ها هم زن و مرد آن دوشادوش یکدیگر این مسئولیت را بر عهده می‌گیرند.
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/t5g8
