نظری: نیمکت‌نشین اما طلایی

درست گفته‌اند که بین‌المللی شدن خودبه‌خود شما را تغییر می‌دهد. چه یک کشور باشید و چه یک بنگاه، پا گذاشتن به بازارهای منطقه‌ای و جهانی جبری را به شما تحمیل می‌کند که باعث تغییر می‌شود. برخی از صنعتگران داخلی، مثلا در صنعت غذا سال‌هاست به این مفتخرند که یک محصول خاص در بازار کشور دارند و از محل فروش آن، سود هنگفتی به جیب می‌زنند. بازارهای بین‌المللی اما این‌گونه نیستند و شدیدترین سطح از تلاش را برای زنده ماندن در بازار رقابت می‌طلبند.

بنگاهی با نام کیک و کلوچه نظری یکی از موارد جالبی است که در صنعت غذا نگاه کمتری به بازار داخلی دارد و عموم محصولاتش را برای بازارهایی نظیر عراق، حاشیه خلیج فارس، اوراسیا و افغانستان تولید می‌کند. این شرکت که در معرفی خود 20 سال سابقه کار ذکر کرده، به شکل عجیبی گمنام مانده و نسبت به برندهای مطرح بازار که در حوزه تولید میان‌وعده و کیک‌های صبحانه و عصرانه فعالیت دارند، شهرت چندانی ندارد. با این حال طیف گسترده محصولات نظری در این رده و نیز طراحی آن‌ها با اختلاف بهتر و متفاوت‌تر از سایر رقبای ایرانی است.

موضوع دیگری که باز هم نظری را از رقبا پیش می‌اندازد، نوع لفافه‌ای است که بر محصولاتش می‌پوشاند. استفاده از طرح‌های اروپایی در کنار رنگ‌بندی جالب، این خوردنی ایرانی را به گزینه جالبی تبدیل می‌کند. البته این چارچوب بین‌المللی از طراحی و تولید در اسامی محصولات نیز خودنمایی می‌کند تا جایی که سبد تولیدات نظری پر است از عناوینی مثل اوتو، پینکی، نستور، مگنو، تدی، ایت و… البته نظری انواعی از کلوچه‌های ایرانی و محصولاتی تلفیقی مثل گز کیک را نیز به خریدارانش عرضه می‌کند. با این حال قاطبه محصولات جهت‌گیری صادراتی دارند و به همین دلیل با اسامی خارجی تولید شده‌اند.

جدا از مسائل ظاهری، اما باطن نظری چیز دیگری است. چیزی که دقیقا دلیل توجه بسیاری از منتقدان بوده است. محصولات نظری مخصوصا در انواع صادراتی طعم و مزه بسیار جالبی دارند و دقت مناسبی در تولید آن صورت گرفته است. برش دقیق بدنه و طراحی ظاهری خود کیک و استفاده از مواد مغذی و لوکسی مثل کنجد، پودر دارچین یا عسل در ساخت کیک‌های مختلف و نیز استفاده از رنگ‌های جذاب و متنوع، نظری را در مرتبه متفاوتی از رقبایش قرار داده است.

تلاش کارنگ برای فهم حجم صادرات سالانه این شرکت به جایی نرسید. خود این شرکت هم تاکنون هیچ خبری درباره حجم درآمد سالانه خود منتشر نکرده اما می‌دانیم صنعت کیک و کلوچه ایران با داشتن حجم تولید سالانه 5/1 میلیون تن و صادرات به 65 کشور جهان، بخشی است بسیار رقابتی. بخشی که هر چند نظری در بازار داخلی نتوانسته مقابل رقبا خودی نشان دهد، اما در بازارهای خارجی به بازیگری قابل بدل شده است. این بازیکن گرچه فعلا روی نیمکت است اما غفلت رقبا می‌تواند به قیمت جهش یکباره این برند در بازار ایران تمام شود. البته به لطف قیمت بالای ارز، این بازیکن فعلا سرش به کسب درآمد از بازارهای خارجی گرم است.