کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
وعده ۲۰۰ همتی رئیسکل بانک مرکزی برای تامین نقدینگی واحدهای تولیدی بخش خصوصی
محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی در نشست اتاق بازرگانی ایران وعده بسته 200 همتی برای تامین نقدینگی واحدهای تولیدی در بخش خصوصی را داد
نشست مشترک اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی برگزار شد. در این نشست رؤسای اتاقهای بازرگانی تمام استانهای کشور و کمیسیونهای تخصصی اتاق ایران و جمعی از فعالان اقتصادی حضور داشتند.
صمد حسنزاده، رئیس اتاق بازرگانی ایران، در این نشست به مسائلی همچون پیمانسپاری ارزی، مشکلات تحریم و وضعیت نقدینگی واحدهای تولیدی در ماههای پایانی سال اشاره کرد.
محمدرضا فرزین نیز در خلال این جلسه به بیان اظهاراتی در خصوص سیاستهای جدید ارزی، ایجاد سامانه نیما برای کاهش نوسانات ارزی، قانون مبارزه با قاچاق کالا و تنظیم ارز و وضعیت نقدینگی واحدهای تولیدی پرداخت.
رئیس اتاق بازرگانی ایران در ابتدا درباره پیمانسپاری ارزی بیان کرد: «این موضوع یکی از چالشهای جدی برای واحدهای تولیدی کشور است. واحدهای تولیدی با قیمتهای آزاد کالا تولید میکنند، اما در هنگام صادرات با مشکلات زیادی در بازگشت ارز و تسویه حسابهای ارزی روبرو هستند. این موضوع باعث ایجاد ناترازی در بخش ارزی کشور و بروز مشکلات جدی برای واحدهای تولیدی میشود.»
همچنین مهدی طبیبزاده، رئیس اتاق کرمان در این راستا بیان کرد: «یکی از این تصمیمات کلیدی، تکنرخی کردن ارز است و ادامه داد: ما معتقدیم که روش پیمانسپاری ارزی به شکلی که اجرا شد، به صادرکنندگان واقعی آسیب زد و نیازمند بازنگری از سوی بانک مرکزی است.»
تنها صنایع فولاد و پتروشیمی در سامانه نیما حضور دارند
محمدرضا فرزین، رئیسکل بانک مرکزی در توضیحات خود درباره سیاستهای ارزی بیان کرد که بانک مرکزی حدود یک سال است که در حال پایهریزی سیاستهای جدید است که در حال حاضر نیز در حال نهایی کردن این سیاستها است. او در این باره توضیح داد: «همانطور که قبلاً هم اعلام کردهایم، نهایتاً ارز را در یک بازار توافقی یا بازار مبادلهای قرار خواهیم داد که مبتنی بر حراج کل خواهد بود. بنابراین، نرخ ارز در این بازار شکل خواهد گرفت و تمام مواردی که در خصوص پیوسته و دیگر موضوعات مطرح است، همه افراد هم تقاضا خواهند داشت.»
فرزین در ادامه صحبتهای خود در راستای سیاستهای ارزی به سامانه نیما اشاره کرده و توضیح داد که این سامانه برای کاهش نوسانات ارزی راهاندازی شد. فرزین در این راستا شرح داد: «سامانه نیما در دو سال گذشته راهاندازی شد تا نوسانات بازار ارز کاهش یابد. در این سامانه تلاش کردیم که ارز کشور را با نرخی تقریباً ثابت و حداقل پیشبینیپذیر عرضه کنیم. اما باید بگویم که نیما یک سامانه بود و نه یک بازار واقعی، و نرخها در آن به طور طبیعی شکل نمیگرفت. در سیاست جدید، نرخها در یک بازار واقعی شکل خواهد گرفت و من معتقدم که نرخ ارز در این بازار مرجعیت خواهد یافت.»
رئیسکل بانک مرکزی در ادامه به قانون مبارزه با قاچاق کالا و تنظیم ارز اشاره کرد و گفت: «در خصوص قانون مبارزه با قاچاق کالا و تنظیم ارز، بهزودی محدودیتها برداشته خواهد شد و ارز در این بخش بهصورت توافقی شکل خواهد گرفت. البته در حال حاضر تنها پتروشیمیها و فولادیها در سامانه نیما هستند. در حال حاضر ارز باقی صنایع بهصورت توافقی تنظیم میشود. ما در تلاشیم که این بازار شکل بگیرد و تمام ارزها بهصورت آزاد و شفاف در بازار معامله شوند.»
تأمین نقدینگی کسبوکارها
تأمین نقدینگی واحدهای تولیدی از جمله مسائلی بود که صمدزاده در این نشست مطرح کرد. به گفته او واحدهای تولیدی در ماههای پایانی سال با مشکلات عمدهای در خصوص تأمین نقدینگی روبرو هستند و انتظار میرود تا بانک مرکزی در این راستا به واحدهای تولیدی کمک کند.
فرزین در توضیح این موضوع بیان کرد: «ما به مشکلات واحدهای تولیدی در تأمین نقدینگی آگاه هستیم. در برخی موارد، سیاستهای موجود باعث انسداد و مشکلاتی در این زمینه شده است. به همین دلیل تصمیم گرفتیم که مبتنی بر یک سیاست جدید، خود بانک مرکزی وارد تأمین نقدینگی واحدهای تولیدی شود. در حال حاضر یک بسته بالای ۲۰۰ همتی برای تأمین نقدینگی واحدهای تولیدی در دست داریم که بهزودی اجرایی خواهد شد.»
فرزین در توضیح مشکلاتی که برای تأمین نقدینگی واحدهای بزرگ اقتصادی وجود دارد، این مشکل را ناشی از عدم افزایش سرمایه توسط این واحدها دانست و بیان کرد: «بگویم که برخی از واحدهای بزرگ نتواستهاند سرمایههای خود را به اندازه کافی افزایش دهند. این امر باعث شده که نسبتهای مالی آنها هنوز به اندازه کافی بزرگ نباشد و بانکها نتوانند به راحتی منابع مالی لازم را به این واحدها تخصیص دهند. ما به دنبال اصلاحات در این مقررات هستیم تا بتوانیم این مشکل را حل کنیم.»
او همچنین در خصوص صادرات عنوان کرد که در این راستا نیز بانک مرکزی در حال تصمیمگیریهایی است که در صورت عملیشدن مشکلات صادرکنندگان کاهش پیدا خواهد کرد.
تأمینکنندگان نمیتوانند ارز را از کانتر بانک مرکزی بگیرند
در این نشست حاضران از بخش خصوصی عمدهترین دغدغههای خود را مطرح کردند. بر اساس آن چه در این نشست گفته شده است، عمده دغدغه فعالان بخش خصوصی سیاستهای ارزی بانک مرکزی است.
در این راستا احمد فرشچیان، رئیس کمیسیون مدیریت واردات اتاق ایران با اشاره به بازار مبادله ارزی بیان کرد: «آنچه که در مورد این بازار مطرح میشود، گام رو به جلویی است که با چند چالش اساسی مواجه است.»
فرشچیان اضافه کرد: «بانک مرکزی هیچ محدودیتی برای هزینههای تبادل ارز بین صادرکنندگان و واردکنندگان تعیین نکرده و رقم آن را به بانکهای عامل سپرده است که این موضوع مبهم است و نیاز به توجه ویژه از سوی بانک مرکزی دارد.»
از دیگر مسائلی که رئیس کمیسیون مدیریت واردات اتاق ایران مطرح کرد، مشکلاتی بود که در فرایند تبادل و تأمین ارز از کانتر بانک مرکزی وجود دارد. فرشچیان در این راستا تصریح کرد: «در سامانه مبادلات ارزی، ارز باید در کانترهای بانک مرکزی موجود باشد تا فرایند تبادل انجام شود. اما بسیاری از صادرکنندگان قادر به انجام این فرایند نیستند و تأمینکنندگان نمیتوانند ارز را از کانترهای بانک مرکزی دریافت کنند. این روند هزینهبر است و باید از جیب بخش خصوصی پرداخت شود که منصفانه نیست، در حالی که تبادل ارز در سامانه جامع تجارت بدون هیچ هزینهای صورت میگیرد.»
او درباره مشکلات و تبعاتی که در آینده در راستای عدم تعریف بستر بازار مبادله ارزی پیش خواهد آمد، بیان کرد: «اگر بستر بازار مبادله ارزی به طور دقیق تعریف نشود، این روند به مسئله فاینانس تبدیل خواهد شد که تبعات آن به عهده بانک مرکزی خواهد بود و باعث طولانیتر شدن فرایند تبادلات میشود. فعالان اقتصادی شبکهای ایجاد کردهاند که در آن مبادلات ارزی با ارقام پایین انجام میشود و قراردادن این گروهها در کنار کسانی که حجم تبادلات ارزی بالایی دارند، اقدام منطقی نیست.»
فرشچیان همچنین به موضوع طولانیبودن فرایند تخصیص ارز که این روزها مشکل بسیاری از فعالان اقتصادی بخش خصوصی است، اشاره کرد و با انتقاد از این موضوع گفت: «بخش خصوصی باید هزینه خسارتهای ناشی از عدم تأمین و تخصیص بهموقع ارز را بپردازد.»
در ادامه انتقادات از سیاستهای ارزی بانک مرکزی، آرش علوی، عضو هیئت نمایندگان اتاق ایران نیز به بحث راهاندازی سامانه بازار توافقی ارز اشاره کرد و گفت: «بانک مرکزی پیش از این وعدههایی در مورد سامانه نیما داده بود که عملی نشده است.»
بلوکهشدن ارز و ریال با ماهیت تجارت در تضاد است
علوی درد ادامه به مشکلات ناشی از نرخ فیکس تمهیدی شورای امنیت ملی اشاره کرد و افزود: «بلوکهشدن ارز و ریال با ماهیت تجارت در تضاد است و کار با اروپا، به ویژه با وجود تراستیها، عملاً غیرممکن است. او خواستار این شد که در زمان راهاندازی این مرکز، روشهای قبلی لغو نشوند.»
آرش علوی همچنین از سیاست اولویت قراردادن واردات نسبت به صادرات انتقاد کرد. به عقیده او این سیاست باعث میشود افراد غیرمتخصص به عرصه صادرات ورود کنند.