کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
نخستین دوره از اجلاس دایا با حضور فعالان اکوسیستم رمزارز و بلاکچین ۱۹ شهریورماه ۱۴۰۳ در هتل اسپیناس پالاس برگزار شد. هدف از برگزاری اجلاس دایا ایجاد بستری برای آشنایی بیشتر کسبوکارها با فناوری بلاکچین و کاربردهای آن است. در این رویداد متخصصان و صاحبان کسبوکارها گرد هم آمدهاند تا درباره اقتصاد دیجیتال و بهویژه اقتصاد توکن به تبادل نظر بپردازند. در ادامه به مرور برخی نکات مطرح شده طی سخنرانیهای ارائه شده در این رویداد میپردازیم.
بلاکچین شرط حیات کسبوکارها در آینده
علی صبری، دبیر اجرایی اجلاس دایا ضمن بیان این موضوع که اگر شرکتها و صنایع بهزودی وارد حوزه بلاکچین نشوند، حذف خواهند شد، درباره اجلاس دایا گفت: «اولین دوره این اجلاس با هدف توسعه کسبوکارها براساس فناوری بلاکچین برگزار میشود و دورههای بعدی آن بهصورت تخصصی و متناسب با نیاز صنایع و کسبوکارها برگزار خواهد شد. این اجلاس به هدف ایجاد یک اکوسیستم مبتنی بر بلاکچین در کسبوکارها و صنایع مختلف و شناسایی مزایا و ریسکهای این فناوری بر پا شده است.»
صنعت و دولت از بلاکچین آگاهی ندارند
امیرحسین اسدی، مدیرکل کسبوکار وزارت صمت، در سخنرانی خود در ساعات ابتدایی برگزاری اولین اجلاس دایا گفت: «یک نظرسنجی بین چهار هزار کاربر درباره رایانش ابری انجام شد. ۷۸ درصد از کارآفرینان از این فناوری بیاطلاع بودند. همین نظرسنجی درباره زنجیره تأمین و تأثیر آن در کاهش هزینههای کسبوکارها انجام شد که باز هم بخش بزرگی از کارآفرینان از آن بیخبر بودند.»
او در ادامه بیان کرد: «اکنون نیز به دلیل اینکه فناوری در کشور ما وارداتی است، حاکمیت همیشه در ابتدا آن را مسدود میکند.»
به باور اسدی، فاصله بسیار زیادی بین ورود یک فناوری به کشور و فرهنگسازی آن وجود دارد و همین موضوع، توسعه آن فناوری در کشور را کند میکند.
اسدی همچنین تأکید کرد که فناوری بلاکچین میتواند در مسائلی مانند جلوگیری از قاچاق موبایل کمککننده باشد.
او همچنین خاطرنشان کرد که ناآگاهی صنعت در مقابل فناوری بلاکچین باعث مقاومت بهرهوری صنایع مختلف از این فناوری میشود.
اسدی در آخر پیشنهاد داد اگر دولت، شهروندان و بخش خصوصی با یکدیگر همکاری کنند آگاهی از این فناوری افزایش پیدا خواهد کرد.
دنیای حذف شناسنامهها و تولد کدهای دیجیتال
محمدحسین عسگرپور، مدیرکل حمایت از تولید میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، در اولین اجلاس دایا بیان کرد: «ویژگیهای منحصربهفرد آثار و محصولات هنری و کدهای دیجیتال باعث شده بسیاری از هنرمندان به سوی ایجاد NFT گام بردارند. این فناوری نهتنها به حفظ مالکیت کمک میکند، بلکه مانع از سرقت فکری و معنوی آثار میشود.»
او ضمن بیان اینکه دنیای دیجیتال دنیای حذف شناسنامهها و تولد کدهای دیجیتال است، در ادامه بیان کرد: «گردش مالی صنایع دستی در ایران هجده همت در سال است که این آمار، ایران را در کنار چین و هند و جزو سه کشور برتر در حوزه صنایع دستی قرار میدهد.»
به گفته عسگرپور یکی از چالشهای فعلی عرصه فرهنگ و هنر ثبت شرکت در کشورهای همسایه برای ثبت NFT است که هویت هنرمندان و کشور ایران را زیر سؤال میبرد.
ایجاد تعهد مشتری به کسبوکار به کمک فناوریهای مالی
حسین وحدانی، مدیرعامل گراف، از دیگر سخنرانان این رویداد بود. او در ارائه خود عنوان کرد: «افرادی که خارج از چهارچوب، فکر و عمل میکنند، به راههای جدیدی برای دور زدن چهارچوبهای سنتی میرسند. ۷ درصد مشتریان آنلاین خرید میکنند، ۲۰ درصد از مشتریان فقط بهصورت آفلاین و حضوری خرید میکنند و ۷۳ درصد از مشتریان نیز ترکیبی از دو مدل را استفاده میکنند.»
وحدانی Omnichannel یا بازاریابی یکپارچه را یکی از مفاهیم جدید حوزه بازاریابی معرفی کرد و در این باره توضیح داد: «یک مشتری میتواند به شکلهای مختلفی ازجمله تلفنی، آنلاین، حضوری و از طریق بازارگاه با کسبوکار تعامل داشته باشد. در مدل بازاریابی یکپارچه کسبوکار باید مشتری را در هر حالتی از تعامل بشناسد و بهجا بیاورد.»
به گفته او، به جا آوردن مشتری، خلق تجربه جدید، ایجاد تعهد به بازگشت در مشتری و وفاداری ازجمله ارکان بازاریابی یکپارچه است. توجه مشتری از طریق بازاریابی و برندینگ و تعهد مشتری به کسبوکار با استفاده از فناوری مالی ایجاد میشود.
مدیرعامل گراف خاطرنشان کرد که فناوری مالی به ایجاد زیرساخت باشگاههای مشتریان و برنامههای وفاداری، درگاههای پرداخت و بستر کیف پول کمک میکند.
۱۵ درصد درآمد تجارت الکترونیکی تا ۵ سال آینده باید از بلاکچین باشد
امین کلاهدوزان، رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی، در اجلاس دایا درباره فناوری بلاکچین و کاربردهای آن در تجارت بیان کرد: «بلاکچین تیری در تاریکی است. در وزارت صمت مهمترین مسئله کاربردهای این فناوری است. شفافیت و ردیابی زنجیره تأمین، اثبات اصالت کالا، قراردادهای هوشمند، توکنسازی دارایی و مدیریت هویت و احراز هویت دیجیتال ازجمله کاربردهای فناوری بلاکچین است.»
او با اشاره به اینکه پیشبینی میشود ۱۰ درصد از کل GDP دنیا بر حوزه توکن خواهد بود، توضیح داد: «بلاکچین به داراییهای پرارزش امکان غیرمتمرکز شدن میدهد که این ویژگی از قابلیتهای حائز اهمیت این فناوری در وزارت صمت به شمار میرود.»
به گفته کلاهدوزان، اولین مجوز توکنسازی طلا سال گذشته صادر شد که در حال تکمیل است. اکنون یازده شرکت در حال اخذ مجوز برای فعالیت در حوزه توکنسازی طلا هستند و اولین مجوز توکنسازی مسکن نیز تا دو یا سه ماه آینده صادر میشود.
او ایجاد تمایز میان فناوری بلاکچین و رمزارزها را از مأموریتهای مهم وزارت صمت دانست و گفت: «سوق دادن کسبوکارها به سوی فعالیت متمرکز بر فناوری بلاکچین حیاتی است. قاعدهگذاری و ضابطهگذاری در این حوزه پرچالش است، اما در حال انجام است.»
رئیس سازمان توسعه تجارت با اشاره به اینکه نقطه عطف در حوزه بلاکچین تصمیمگیری دولت در این زمینه است، اظهار کرد: «سال گذشته درآمد حوزه تجارت الکترونیکی ۳۲۰۰ همت بوده است و برنامه داریم که آن را تا پنج سال آینده به ۹ هزار همت برسانیم که ۱۵ درصد از آن باید از بستر فناوری بلاکچین به دست آید.»
استفاده از بلاکچین برای تحلیل در هوش مصنوعی
هادی ابنالدین، مدیر توسعه راهبردی دپارتمان هوش مصنوعی دایا، در سخنرانی خود درباره مفهومی با عنوان RAG صحبت کرد. درواقع رگ یک هوش مصنوعی مانند ChatGPT است، اما با عمق و تخصص بیشتری در تحلیل دادهها. ابنالدین در این باره توضیح داد: «امروزه هوش مصنوعی در هر صنعتی از هنر تا بلاکچین به کار میرود، اما مشکلی که در این فناوری با آن مواجهیم نقص دقت است. امروز هوش مصنوعی صرفاً با سرعت بالا به تحلیل داده میپردازد و ممکن است دچار خطا شود.»
او در ادامه تأکید کرد که با استفاده از مفهوم رگ میتوان یک هوش مصنوعی با دقت و عمق بالا داشت که البته خاصیت پاسخگویی یکپارچه داشته باشد. به گفته ابنالدین یادگیری در هوش مصنوعی رگ به صورت یکپارچه است و اطلاعات آن همیشه بهروز میماند و میتواند از اطلاعاتی که به آن داده میشود محافظت کند. او درباره ادغام بلاکچین و هوش مصنوعی بیان کرد: «بلاکچین کند اما دقیق است و هوش مصنوعی سرعت بالایی در تحلیل داده دارد، پس میتوان از اطلاعات دقیق بلاکچین برای تحلیل با سرعت بالا در هوش مصنوعی استفاده کنیم. از این فرایند میتوان در حوزه مدیریت زنجیره تأمین هم بهره برد.»