کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
۱۸ آبان روز زنان منجم ایران بود. به همین خاطر با یکی از زنان فعال حوزه نجوم و اخترشناسی ایران و مدیر یکی از مؤسسات نجومی که فعالیتهای داخلی و بینالمللی دارد مصاحبه کردیم. ندا جعفری، مدیر مؤسسه «آوا استار»، متولد 1363 است و کارشناسی ارشد خود را در رشته نجوم و کیهانشناسی اخذ کرده است. آوا استار از شناختهشدهترین مؤسسات ترویجی، آموزشی و دانشمحور حوزه نجوم در ایران است که بیشتر علاقهمندان نجوم، آن را میشناسند. جعفری در گفتوگوی پیش رو، از داستان این کسبوکار برایمان میگوید.
آوا استار چطور شکل گرفت؟
آوا استار در ابتدا یک انجمن گفتوگوی تخصصی برای شبکهسازی و انتقال دانش و تجربه بین فعالان و علاقهمندان حوزه نجوم بود که در سال ۸۸ توسط سید مصطفی امام، فعال حوزه نجوم پایهگذاری شد. آن روزها در اوج فعالیت فرومها و نبودن شبکههای مجازی، از این ایده بسیار استقبال شد و آوا استار به مرجعی برای فعالان نجوم سراسر کشور تبدیل شد.
این انجمن، فضایی برابر برای آموزش علاقهمندان به نجوم در همه اقشار در سراسر ایران و حتی خارج از کشور فراهم میکرد. آشنایی من با آقای امام طی همین فعالیتها شکل گرفت و در این مسیر با هم همراه شدیم. کمکم نیازهای دیگری برای مجموعه مخاطبان شناسایی کردیم و به عنوان همبنیانگذار وارد مسیر کسبوکار شدم. هدف این کسبوکار فعالیتهای ترویجی نجوم و گسترش دانش اخترشناسی در سطح عموم و علاقهمندان بود و هماکنون نیز همین است.
خدمات مختلف آوا استار با محوریت همین نیازها شکل گرفت. اما یک اتفاق غیرمنتظره باعث شد شوک بزرگی به مجموعه ما وارد شود و آن فوت نابهنگام سید مصطفی امام در سال ۹۷ و در سن ۳۹سالگی بود. من تصمیم گرفتم مسیر او را ادامه دهم چون میدانستم مسیر درست و تأثیرگذاری است. طی این سه سال فعالیتهای قبلی را ادامه دادیم و برخی فعالیتهای جدید را آغاز کردیم.
نیازهایی که شناسایی کردید تا این جمع علمی را به کسبوکار تبدیل کنید، چه بود؟
اولین نیاز، بقای این فعالیت علمی بود که بهمرور طرفداران و علاقهمندان زیادی پیدا کرده بود. ما به این نتیجه رسیدیم که وقتی یک فعالیت علمی صرفا ترویجی است و توان کسب درآمد حداقلی برای گذران امور خود را ندارد، محکوم به فناست و باید به نحوی بتوانیم لااقل به اندازه بقا، کسب درآمد کنیم.
در بخش مخاطبان، در اختیار قراردادن دانش روز، تورهای رصدی، کلاسهای آموزشی، تسهیل شرکت در المپیادها، شبکهسازی جهانی و تأمین ابزارهای نجومی، نیازهایی بود که شناسایی کردیم و هر کدام از این بخشها پایهای برای گسترش آوا استار و تبدیل شدن آن به یک کسبوکار شد.
آیا در ابتدای مسیر سرمایهگذار داشتید؟
نه ما با سرمایه شخصی شروع کردیم و چون آوا استار با قدمهای کوچک شروع کرد و کمکم رشد یافت، از پس هزینه های اندکی که در ابتدا وجود داشت، برآمدیم و در مسیر رشد درآمدهایمان را به توسعه اختصاص دادیم. خوشبختانه تاکنون توانستهایم تعادل سربهسری هزینه و درآمد را حفظ کنیم.
در حال حاضر این مجموعه چه کارهایی انجام میدهد و چند نفر در آن مشغول به کارند؟
ما با دو، سه نفر کار را شروع کردیم و طی این ۱۲ سال توانستیم شبکه خوبی از منجمان و علاقهمندان نجوم بسازیم. در چند بخش از فعالیتهای اصلی، تعداد اعضای بیشتری دارد. مثلا بخش استارکاپ که یک مسابقه ملی است که همه مهارتهای یک منجم آماتور در آن محک زده میشود، از سال ۹۴ تاکنون چهار دوره برگزار کردهایم. تیم اجرایی و داوران و اساتید آن حدود ۴۰ نفرند که برخی از آنان خارج از ایران هستند.
مدرسه المپیاد نجوم آوا استار را نیز داریم که تیم ۱۰ نفره آموزش و مشاوره و پشتیبانی دارد و همگی از مدالآوران المپیاد نجوم هستند. امسال هم هشت نفر از مدالآوران المپیاد نجوم کشوری از مدرسه آوا استار بودند. مجله و اپلیکیشن تخصصی نجوم آوا استار نیز در این مجموغعه فعالیت دارد که هیئت اجرایی و تحریریه آن ۴۰ نفر هستند و ۷۰ درصد آن خانمهای فعال حوزه نجومند.
سه سال است که به شکل مستمر، ترجمه و انتشار همزمان عکسهای روز ناسا را نیز انجام میدهیم. تیم متمرکز بر این فعالیت نیز سه نفر هستند. همچنین حوزههای اپتیک، جشنهای رصدی، کلاسهای عمومی و تورهای رصدی را نیز در زنجیره خدمات خود داریم.
چشم انداز شما برای آینده آوا استار چیست؟
ما نجومیها سقفی در رؤیاپردازی نمیشناسیم چون همواره نگاهمان به آسمان بیانتهاست. شاید جنس چشماندازم شبیه رؤیا باشد اما تلاش میکنیم تا به آن برسیم. واقعیت این است که ما در حوزهای فعال هستیم که شبه علم در آن رواج دارد و همیشه حرفهای بیپایه و اساس و شایعات غیرعلمی در این حوزهها بهسرعت منتشر میشود. اولین چشمانداز من این است که آوا استار آنچنان گسترده و تأثیرگذار باشد که همه مخاطبان بتوانند به اطلاعات درست و ناب علمی در زمینه نجوم دست پیدا کنند و تفکیکی بین اخبار زرد و اخبار علمی قائل شوند.
آرزوی دیگرم این است که بتوانیم کاری کنیم که هرشخصی در هرجای کشور که باشد، بتواند از آسمان بیانتها که خداوند به عدالت برای همه ما گسترده است، لذت ببرد و این لذت رایگان را در زندگی خود نیز درک کند و هیچکسی در ایران نباشد که علاقهمند به آسمان باشد و محدودیتی در دسترسی به آموزش یا امکانات رصد داشته باشد.
چالشهایی که در رسیدن به این چشمانداز دارید چیست؟
حوزه کاری ما یک حوزه جهانی است و متأسفانه ما به واسطه تحریمها و محدودیتها برای اتصال به جهان، دچار چالش هستیم. بسیاری از رویدادهای نجومی در سطح جهان هستند که ما توان شرکت در آن را نداریم یا در واردات ابزارهای رصدی به سد تحریم برمیخوریم و از طرفی برخی از اتفاقلات نجومی مانند خورشیدگرفتگیها در بخش خاصی از دنیا قابل رؤیت هستند که ما برای سفر و رصد این پدیدهها با مشکلات مواجه میشویم. البته این مشکلی است که همه کسبوکارها در ایران با آن روبهرو هستند.
مشکل دیگری که داخلی و قابل حل است، حمایت ارگانهای ذیربط از بحث آموزش نجوم است. اگر این ارگانها به جامعه نجوم و بالتبع آوا استار توجه بیشتری داشته باشند، سرعت ما در رسیدن به برنامههای توسعهای بیشتر خواهد شد.
به عنوان یک خانم صاحب کسبوکار، آیا تاکنون با مشکلی در مسیرتان مواجه شدهاید؟
من اسم همه مشکلات را چالش گذاشتهام. ما یا چالشی را حل میکنیم یا آن را دور میزنیم و در هر دو صورت برای ما درسی به همراه دارد که ارزشمند است. و این نگاه، همه چالشها را شیرین میکند.
حقیقت این است که من همراهان بسیار خوبی در مسیر کسبوکارم داشتهام و هرگز این حس به من دست نداد که به خاطر زن بودن چالش بیشتری دارم. البته یک نکته وجود دارد و من معتقدم ما زنان باید تفاوتهای فیزیکی و روحی خود را با مردان بشناسیم و توقع یکسان بودن با مردان را نداشته باشیم. من تلاش میکنم تفاوتها و ضعفها و قدرتهای خودم را بشناسم و بپذیرم. با همین رویکرد میتوانیم در وقت لازم حتما از دیگران کمک بگیریم تا چالشها را پست سر بگذاریم.
چه توصیهای به زنان صاحب کسبوکار یا زنانی که میخواهند کسبوکاری داشته باشند، دارید؟
خودباوری. طبق تجربهای که در مسیر گسترش آوا استار و از دست دادن سید مصطفی امام برایم ایجاد شد، به یک نکته مهم رسیدم. تا سه سال پیش من نگاه سادهای به جهان پیرامونم داشتم و هرگز به تواناییهایی که یک خانم در وجوش دارد، واقف نبودم. از دست دادن آقای امام باعث شد که تصمیم بگیرم مسیر ایشان را ادامه دهم و متوجه توان نهفتهام شدم.
توصیه دیگرم عدم توقف و استمرار است. شاید فوت بنیانگذار یک مجموعه دلیل قابل قبولی برای توقف فعالیت باشد، اما من تلاش کردم غم بزرگ را به کار بزرگ تبدیل کنم تا آرزوها و هدفهای مجموعهای که با تلاش بیوقفه عدهای زیادی از افراد و همراهان به ثمر نشسته بود، از بین نرود. نگذارید مشکلات متوقفتان کند.
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/2yej
خانم جعفری که بنیان گذار نبودن که میگن با دو نفر شروع کردیم! و خاطرم میاد آوا از قبل از سال ۹۳ که خانم جعفری ملحق شدن، شرکت فروش تلسکوپ و تور های خودش رو داشت و این مسئلهی جدیدی نیست!
به به خانم جعفری عزیز و با دانش، زنی قوی و با انگیزه که نقشی کلیدی در آوااستار به عهده داشته و دارند و واقعا الگوی درستی برای ما خانمها هستند
آوااستار از بهترین و فعال ترین گروه های نجومی ایرانه
روح آقای امام شاد
سال ۸۸ فروم آوا استار شروع به فعالیت کرد و ایشون اواخر سال ۹۳ استخدام آوا استار شدن یعنی ۶ سال بعد از تاسیس آوا… ایشون نه بنیانگذار هستن نه سرمایه گذاشته بودن و در این ۶ سال که حضور نداشتن آوا درآمد خودش رو داشت و جایگاهش رو پیدا کرده بود و ایشون به استخدام درآمدن… و بعد از فوت آقای امام عقل ایجاب میکنه مدیر بشن چون وقتی سفره اماده ست کی حاضره ول کنه بره!