کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
اول؛ انگار همین دیروز بود که وزیر نیرو با افتخار از گسترش صادرات برق به کشورهای همسایه و افزایش درآمدهای ارزی دولت میگفت. از آن روزهای خوش صنعت برق تا امروز که روزانه اگر برق صنایع قطع نشود، برق عامه مردم باید قطع شود، فقط یک اتفاق افتاد که کل بازی را به هم زد. اینکه برق همسو با نیازها و به اندازه کافی تولید نشد تا در کسری از زمان، ایران نهتنها مازاد تولید برق نداشته باشد که دست به خاموشی اجباری در صنایع بزرگ بزند.
مازاد پنج تا نُه هزار مگاواتی برق مصرفی کشور در شرایطی رخ داده که سالهاست بسیاری از بازیگران صنعت برق دادشان به هوا رفته که دولت نه میگذارد کسی در زیرساختهای این بخش سرمایهگذاری کند و نه میخواهد سرمایهای به این بخش بیاید. خیلیها این حرف را باور نکردند تا اینکه در خبری سخنگوی صنعت برق و نایب رئیس سندیکای صنعت برق از افت 90 درصدی تولید برق در یک فاصله 12 ساله خبر داد و گفت سال 87 حجم سرمایهگذاری در صنعت برق حدود 5/6 میلیارد دلار بوده که این عدد در سال 1399 به حدود 630 میلیون دلار رسیده است. همین عامل هم باعث شده تا در شرایط رشد بالای مصرف برق در کشور طی یک دهه گذشته، به اندازه کافی نیروگاه ساخته نشود، به انرژیهای خورشیدی سرمایه تزریق نشود و نیروگاه هستهای هم وضعیتی کمثبات را تجربه کند. طبیعی است که امروز خاموشی تبدیل به کابوس تولیدکنندگان، مردم عادی و حتی همسایگان تبدیل شده است.
دوم؛ اقتصاد علم تخصیص بهینه منابع است اما تنها تا وقتی که منابعی وجود داشته باشد. وقتی منابعی وجود ندارد چه باید کرد؟ قرض گرفتن، کنار رفتن و ورشکستگی و البته تغییر حوزه همه کارهایی است که میتوان در چنین تنگنایی انجام داد. دولت در ایران اما تمایلی به پا پس کشیدن از تسلط بر همه اقتصاد ندارد و تنها گاهی که کم میآورد دست به بدعت میزند و بخشی از اقتصاد را به اهلش واگذار میکند. در قضیه برق نیز برای دومین بار در سالهای اخیر تصمیمی در وزارت نیرو اتخاذ شد که بخش صنعت خود منابعش را در بخش آب و انرژی تأمین کند.
نامه سعید زرندی، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت نشان میدهد 13 بازیگر مختلف صنعتی از تولیدکنندگان فولاد، مواد معدنی و مناطق آزاد درصددند تا با تزریق حدود هفت میلیارد دلار سرمایه خود به صنعت برق، تولید 10536 مگاوات برق را ظرف سه سال به عهده گرفته و برق خود را تأمین کنند. برخی از این بنگاهها پیشتر نیز در قضیه انتقال آب از خلیج فارس به نوار مرکزی و شرق ایران پیشگام شده و به جای دولت، کار توسعه زیرساختها را در سریعترین زمان ممکن انجام دادند. جبر زمانه گویا موجب شده تا نوآوری دولت گل کند و حوزههای تحت تصدی خود را پس از سالها به بخش خصوصی و بازیگران صنعتی واگذار کند.