کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
دایرکت دبیت بهعنوان یکی از سادهترین روشهای پرداخت آنلاین، این روزها از جایگاه ویژهای در اپلیکیشنهای بینالمللی برخوردار است. تا آنجا که حجم زیادی از تراکنشهای تکرارشونده، خودکار و آنی را در سرویسهای گوناگون به خود اختصاص داده است. در ایران هم چند سالی هست که این روش پرداختی در اپلیکیشنهای گوناگون داخلی به چشم میخورد. در این مطلب، به معرفی و بررسی اپلیکیشنهای ایرانی که امکان پرداخت با استفاده از دایرکت دبیت را برای کاربران خود فراهم کردهاند پرداختهایم:
اپلیکیشنهای پرداخت موبایلی
در میان اپلیکیشنهای پرداخت موبایلی مربوط به شرکتهای PSP، در حال حاضر تنها اپلیکیشنی که امکان پرداخت با دایرکت دبیت یا همان پرداخت مستقیم را برای کاربران خود در سطح گسترده پیادهسازی کرده، آپ یا همان آسان پرداخت است. سرویس دایرکت دبیت اپلیکیشن آپ در حال حاضر برای خدمات زیر قابلاستفاده است:
- شارژ خودکار کیف پول آپ
- پرداخت خودکار قبوض خدماتی (آب، برق، گاز، تلفن و تلفن همراه)
- خرید اقساطی بیمه
- پرداخت خودکار و مستمر به مؤسسات خیریه
- پرداخت کرایه تاکسی
- خرید از پذیرندگان تلهپرداز
- خرید از اسنپفود (با فعالسازی کیف پول آپ در سوپراپلیکیشن اسنپ)
تاکسیهای اینترنتی
در میان اپلیکیشنهای تاکسی اینترنتی، هر دو بازیگر اصلی بازار یعنی اسنپ و تپسی، سرویس دایرکت دبیت را به کاربران خود ارائه میدهند. اسنپ این سرویس را به شیوه پرداخت آنی یا با یک کلیک پیادهسازی کرده و به کاربر اجازه میدهد، حین سفر و فقط با کلیک روی دکمه پرداخت مستقیم، هزینه را بلافاصله از حساب بانکی خود، پرداخت کند.
اما تپسی، با رویکردی متفاوت، سرویس دایرکت دبیت را صرفاً برای شارژ خودکار کیف پول کاربران ارائه میکند. بدین ترتیب کیف پول کاربر تپسی، بهشرط رسیدن به کف مبلغ موجودی، بهصورت خودکار از حساب بانکی او مجدداً شارژ میشود. در اپلیکیشن تپسی گزینهای برای پرداخت آنی هزینه حین سفر با استفاده از دایرکت دبیت وجود ندارد.
پلتفرمهای شبکه نمایش خانگی (VOD)
پلتفرمهای شبکه نمایش خانگی، باتوجهبه مدل درآمدزایی مبتنی بر فروش حق اشتراک، یکی از مناسبترین بخشهای بازار برای ارائه خدمات دایرکت دبیت هستند. در حال حاضر و از میان ارائهکنندگان اصلی این خدمت در کشور یعنی فیلیمو، نماوا و فیلمنت، هر ۳ امکان تمدید خودکار اشتراک کاربران را بهوسیله دایرکت دبیت فراهم کردهاند. بدین ترتیب هزینه تمدید اشتراک در زمان مقرر بهصورت خودکار از حساب کاربران پرداخت میشود.
کارگزاریهای بازار سرمایه
از میان کارگزاریهای معتبر بورسی در کشور، در حال حاضر کارگزاری فارابی در پلتفرم معاملاتی «فارابیکسو» و کارگزاری مفید در اپلیکیشن «مفید اپ»، امکان پرداخت با دایرکت دبیت را برای سرمایهگذاران فراهم کردهاند. سایر کارگزاریهای بورسی کشور، تاکنون این سرویس را بهصورت گسترده در اختیار کاربران خود قرار ندادهاند.
نئوبانکها
از میان نئوبانکهای ایرانی، تا لحظه نگارش این مطلب، تنها بلوبانک امکان شارژ حساب بانکی و پرداخت خودکار اقساط وامهای بلو را با استفاده از دایرکت دبیت برای مشتریان خود فعال کرده است.
فروشگاههای اپلیکیشن و بازی
از میان فروشگاههای اپلیکیشن و بازیهای موبایلی، دو ارائهکننده اصلی این خدمات یعنی بازار و مایکت، امکان پرداخت با دایرکت دبیت را برای کاربران خود فراهم کردهاند. بازار، سرویس پرداخت خودکار را برای خرید اپلیکیشنها و بازیهای غیر رایگان و همچنین پرداختهای درونبرنامهای فعالسازی کرده است. مایکت هم این امکان را از طریق کیف پول آپ در اختیار کاربران خود قرار داده است.
اپراتورهای تلفن همراه
اپراتورهای تلفن همراه، سهم قابلتوجهی از خریدهای خرد روزانه مانند شارژ، بسته اینترنت و پرداخت قبوض را به خود اختصاص دادهاند. از ۳ اپراتور اصلی کشور، تاکنون فقط ایرانسل، دایرکت دبیت را آن هم به شکل محدود برای شارژ کیف پول جیبجت در اپلیکیشن «ایرانسل من» ارائه کرده است. دو اپراتور دیگر یعنی همراه اول و رایتل، تابهحال محصولی را برای پرداخت با دایرکت دبیت به مشترکان خود ارائه نکردهاند.
لندتکها
یکی از پراستفادهترین کاربردهای دایرکت دبیت، پرداخت خودکار اقساط مربوط به خریدهای اعتباری و وامهای بانکی است. جایی که از بدحسابی مشتریان در بازپرداخت اقساط جلوگیری شده و هزینههای یادآوری پرداخت قسط را هم برای لندتکها کاهش میدهد. در میان شرکتهای لندتکی بزرگ کشور، در حال حاضر ازکیوام امکان پرداخت خودکار اقساط بهوسیله دایرکت دبیت را در اختیار مشتریان خود قرار داده است.
اینشورتکها
پلتفرمهای فروش آنلاین بیمه یا همان اینشورتکها، یکی دیگر از موارد پراستفاده دایرکت دبیت در سطح بینالمللی هستند. از میان پلتفرمهای فروش آنلاین بیمه در ایران، در حال حاضر آیتول بهصورت محدود امکان استفاده از دایرکت دبیت را برای مشتریان خود فراهم کرده است.
سرمایهگذاری خرد
طی مشاهدههای میدانی انجامشده، در میان پلتفرمهای سرمایهگذاری خرد، امکان پرداخت با دایرکت دبیت در اپلیکیشنهای بلوط، پینوست و صراف وجود دارد.
آنچه که مشخص است هنوز امکان پرداخت با دایرکت دبیت در تمام اپلیکیشنهای پرمخاطب ایرانی بهطور گسترده تجاریسازی نشده است. اما آمارها، نشانگر رشد این شیوه پرداخت در میان کاربران است. در جدول پایین بهطور خلاصه، نام اپلیکیشنهایی که به کاربران خود سرویس دایرکت دبیت ارائه میکنند باتوجهبه حوزه فعالیت فهرست شده است:
حوزه فعالیت | اپلیکیشنهای پرداخت | تاکسی اینترنتی | بازار سرمایه | شبکه نمایش خانگی | فروشگاه اپلیکیشن و بازی |
نام اپلیکیشن | آپ | اسنپ، تپسی | فارابیکسو، مفید اَپ | فیلیمو، نماوا، فیلمنت | بازار، مایکت |
حوزه فعالیت | اپراتور تلفن همراه | نئوبانکها | لندتک | اینشورتک | سرمایهگذاری خرد |
نام اپلیکیشن | ایرانسل من | بلوبانک | ازکیوام | آیتول | بلوط، پینوست، صراف |