کسب‌وکارهای دوزخی

درباره ملموس شدن بیش از اندازه «اصل عدم قطعیت» در این روزها و البته کمی توضیح درباره کارهای نویی که در کارنگ کرده‌ایم

زمان مطالعه: 3 دقیقه

اصل عدم قطعیت این روزها بیش از هر زمان دیگری برای کسب‌وکارهای ایرانی صدق می‌کند. دوره‌ای تمام شده و دوره‌ای تازه در پیش است، بی‌آنکه کسی به قطعیت بداند که چه سیاست‌ها و چه برنامه‌هایی در انتظار اقتصاد کشور است و اصلا چه کسانی و با چه سوابق و چشم‌اندازهایی قرار است مسئولیت برعهده بگیرند.

با وجود سه سال بسیار سخت گذشته که چالش‌های آن از پاره شدن برجام به دست ترامپ شروع شد و با برخی سیاست‌ها و برنامه‌های غیرکارشناسی داخلی به اوج رسید، این روزها پرسش اساسی این است که سمت‌و‌سوی اقتصاد کشور به کدامین سو خواهد رفت. یکی در گشایش نشان می‌دهد و یکی از پیش‌بینی دلار و سکه نجومی می‌گوید.

هرچه هست یک انتظار کشنده این روزها زیر پوست کسب‌وکارها موج می‌زند و در چهره مدیران آن‌ها به چشم می‌آید. گویی آن عدم قطعیت و پیش‌بینی‌ناپذیر بودن کسب‌وکارها که این سال‌ها در فضای نوآوری بر طبل آن کوبیده می‌شد، این روزها با پوست و گوشت آن‌ها درآمیخته. کسب‌وکارهای ایرانی در هفته‌ها و ماه‌های اخیر در یک فضای برزخی سیر کرده‌اند. فضایی که امید همه آن است عاقبتش به خیر شود… تا چه شود!

حالا در همین فضای برزخی یکی هم بنزین برداشته و ریخته به دامن کسب‌وکارها. طرح صیانت از فضای مجازی هر چقدر که عده‌ای بگویند غیرجدی و غیرعملیاتی است، صرف مطرح شدن و مهم‌تر از آن تدوینش با این شکل و شمایل، پیام بسیار هراسناکی در دل خود دارد. عده‌ای در تلاش برای سیاست‌گذاری در حوزه اقتصاد آنلاین کشور هستند که اصولا شناخت درستی از چیستی و چگونگی و ماهیت آن ندارند! سیاست‌گذارهایی که چوب سلبی‌شان مدام بر سر اکوسیستم نوآوری کشور به‌ویژه بخش آنلاین آن برافراشته است و اگر این گردنه را هم بتوان به سلامت از دست آن‌ها عبور کرد، معلوم نیست که دیگر روزی با چه طرحی و با چه آشی به سراغ کسب‌وکارهای نوآور آنلاین ایران و به‌ طور کلی فضای مجازی که بخشی از زیست روزمره ایرانی‌ها شده، خواهند آمد.


اگرچه در این ماجرا و با روشنگری‌هایی که برخی چهره‌ها و کسب‌وکارها و فعالان صنفی کردند و با کارزار درستی که راه افتاد، همه دیدند که بلوغ این فضا بسیار بیشتر از ترس‌ها و نگرانی‌های سیاست‌گذارهایی است که به همین بهانه در پی چهارقفله کردن آنند. سیاست‌گذارهایی که شاید حالا متوجه شده باشند باید با فعالان و کسب‌وکارهای این حوزه بیشتر و سنجیده‌تر سخن گفت و تعامل کرد. این خواسته زیادی نیست؛ آن هم در این روزهای سخت اقتصادی. باور کنید!


یکی از بازخوردهای متناوبی که درباره کارنگ در این روزها به تحریریه ما می‌رسد، این است که کمی بیشتر وجوه تمایز و نوآوری‌های نشریه‌تان را به مخاطبان توضیح دهید. تعداد بالای صفحات و تنوع مطالب، اغلب مجال نمی‌دهد که این تمایزها خود را به‌ صورت مشخص نشان دهد. بسیار عالی! از این هفته در این ستون یکی از رویکردها یا بخش‌های محتوایی کارنگ را توضیح خواهم داد. اولینش هم همین بحثی که تا اینجا داشتیم، یعنی رگولاتوری و سیاست‌گذاری حوزه نوآوری!


در ده سال گذشته و در اکوسیستم نوآوری کشور به‌خصوص با رواج استارتاپ‌ها که شکل و شمایل و ویترین‌ جذابی داشتند، تمام تلاش رسانه‌ها و آدم‌های درگیر در این فضا این بود که بگویند این حوزه با رگولاتورهای قدیمی و قانون‌های قدیمی، امکان تنظیم‌گری و نظارت و قانون‌مندی ندارد و باید مجال داد تا آن‌ها خود به شیوه‌های تازه‌ای از جمله خودتنظیم‌گری به روش درست برسند.

واقعیت این روزها اما نشان می‌دهد که نه این کسب‌وکارها توانستند مدلی جایگزین برای تنظیم‌گری و مقررات‌گذاری بیابند و نه سیاست‌گذارهای سنتی اصولا این فرصت را به آن‌ها می‌دهند. چالش‌های سیاست‌سازی در اکوسیستم نوآوری آن‌قدر زیاد شده که یک روز کاربران اسنپ و تپسی زیر فشار شهرداری باید عوارض بدهند و یک روز زیر فشار دیوان عدالت اداری باید بروند و عوارض‌ داده‌شده را پس بگیرند.

ما در کارنگ تلاشمان این است که با تعریف محتواها و صفحات ویژه رگولاتوری، صدای کسب‌وکارهای نوآور ایرانی باشیم که این روزها درگیر مباحث پیچیده حقوقی و قاونی هستند. از طرف دیگر برخلاف رویه‌های گذشته که چشم‌بسته نوآوری را مترادف آنلاین‌ها می‌کردند و حق را تمام و کمال از آنشان می‌دانستند، ما می‌خواهیم فرصت گفت‌و‌گو و تعامل ایجاد کنیم. هم از کسب‌وکارها و مصائب حقوقی‌شان با قوانین و مقررات و مجوزها بگوییم و هم حرف سیاست‌گذارها را بشنویم و بازتاب دهیم.

موضوع رگولاتوری یکی از نقاط تمایز کارنگ در اکوسیستم نوآوری خواهد بود. هم در پرداخت محتواها و هم در سوگیری‌هایمان. ما نه تماما سمت سیاست‌گذارهای حوزه‌هایی چون آی‌سی‌تی ایستاده‌ایم و نه فکر می‌کنیم به نام استارتاپ و نوآوری می‌توان هر کار که خواست کرد، بدون اینکه نیاز دید جایی ثبت شد یا مجوزی اخذ کرد. از نگاه کارنگ، رگولاتوری یک رابطه میان‌کنشی بلندمدت است که باید سویه‌های مختلف آن را دید و با اصولی چون تقویت بخش خصوصی و توسعه اقتصاد کشور آن را پیش برد.

لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/jghq
نظر شما درباره موضوع

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.