کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
کنفرانس مطبوعاتی رسته سختافزار و ارتباطات سازمان نظام صنفی رایانهای استان تهران با محور توسعه زیرساخت اقتصاد دیجیتال؛ موانع و فرصتها در روز ۲۹ مرداد برگزار شد.
این نشست خبری با حضور آیدین عدالت، رئیس رسته سختافزار؛ سهیل ترکان، رئیس کارگروه کمیسیون تأمین؛ مسعود شکرانی، رئیس کمیسیون تأمین کالا و تجهیزات فاوا؛ محمد آذری، رئیس زیرساخت مراکز داده و احسان زرینبخش، عضو هیئتمدیره سازمان نظام صنفی رایانهای تهران برگزار شد.
به طور کلی این نشست در خصوص کل زنجیره تأمین تجهیزات فناوری اطلاعات و ارتباطات بود. از عمدهمحورهایی که در این کنفرانس خبری از سوی سخنرانان آن مطرح شد، ابتدا میتوان به انتقادهایی اشاره کرد که مسعود شکرانی نسبت به روش غیرمنطقی دولت در روند ثبت سفارش و تخصیص ارز دارد.
نکاتی که محمد آذری مطرح کرد در خصوص اولویتبندی در زمینه تولید کالای آیتی و ایجاد یگ رگولاتوری منظم در این زمینه بود. او همچنین اشاره کرد که اگر میخواهیم کالای حوزه آیتی تولید کنیم باید نظارت فنی درست در این زمینه صورت بگیرد.
همچنین سهیل ترکان مطرح کرد که ایران در بین 60 کشور اول در اقتصاد دیجیتال نیست و اگر روندی که در خصوص محصولات آیتی که در واقع زیرساختهای اقتصاد دیجیتال هستند به همین صورت ادامه پیدا کند، قطعاً در چند سال آینده در اقتصاد دیجیتال نمیتوانیم هیچ ادعایی کنیم.
همچنین در ابتدای نشست آیدین عدالت، رئیس رسته سختافزار و ارتباطات سازمان نصر اشاره کرد که در ایران از اقتصاد دیجیتال و فاوا بسیار صحبت میشود، اما در زیرساختها به لحاظ تأمین نگهداری و تولید مشکلات فراوانی داریم.
مشکلات تأمین تجهیزات آیتی
مسعود شکرانی، رئیس کمیسیون تأمین نصر گفت: «در بحث تأمین تجهیزات آیتی دولت روندی را در پیش گرفته که به هیچ وجه منطقی نیست. برای مثال فقط در قسمت ثبت سفارش و اخذ مجوزها دو ماه زمانی است که در روند کاری طی میشود. تنها بانک مرکزی حدود 30 تا 120 روز تخصیص ارز را طولانی میکند. تازه بعد از آن هم مشخص نیست که پول چه زمان به دست خواهد رسید.»
او ادامه داد: «اتفاق نامناسب دیگر این است که از طرف بانک صددرصد پول را میدهند؛ در حالی که با 20 درصد تا 30 درصد این پول هم میتوانیم کار را به پیش ببریم.»

شکرانی ادامه داد: «مدتزمان مورد نیاز برای تولید برخی از کالا حدود 6 ماه تا 15 ماه است. این به معنای آن است که گردش پولی بسیار نامناسبی در این مدتزمان اتفاق میافتد. برای اینکه بتوانیم این روند را کوتاهتر کنیم، معمولاً از منابع داخلی شرکت پول مشتری خارجی را فراهم میکنیم و منتظر ثبت سفارش نمیمانیم. اما کماکان صدها هزار کالا در گمرک وجود دارد که هنوز ارز به آنها تخصیص داده نشده است.»
او در ادامه بیان کرد: «نکته بسیار مهمی که میتوان مطرح کرد این است که ما از سال 1358 در این حوزه تحریم هستیم و این موضوع باعث میشود نتوانیم مراوده مستقیم را با فروشندگان خارجی داشته باشیم؛ این مسئله مشکلات زیادی ایجاد میکند زیرا در فروش برخی محصولات، فروشنده میخواهد جایگاه مصرف محصول خود را ببیند که در واقع امکان آن وجود ندارد. اما دولت در همین شرایط تحریمی مناقصه برگزار میکند و در نهایت برای فروشنده مشخص میکنند که این سفارشها از سوی یک کشور تحریمی در حال صورت گرفتن است.»
او همچنین اشاره کرد که تمام مکاتبات ما به دلیل تحریم به صورت جعلی انجام میشود و اگر مشکلی در راستای خرید کالا به وجود آید به طور قانونی قادر نیستیم اقدامی انجام دهیم.
شکرانی در پایان بیان کرد: «با موضوع کالای قاچاق آیتی نمیتوان مانند قاچاق لاستیک برخورد کرد و یک سامانه برای آن به وجود آورد.» از نکات دیگری که شکرانی به آن اشاره کرد بحث تشریفات غیرضروری در گمرک بود.
با روند فعلی زیرساختها در آینده امیدی به اقتصاد دیجیتال نیست
سهیل ترکان، رئیس کارگروه کمیسیون تأمین در خصوص جایگاه ایران در اقتصاد دیجیتال جهانی گفت: «بهتر است ببینیم در حوزه اقتصاد دیجیتال کجا هستیم. هر عملیات اقتصادی که در بستر دیجیتال انجام میشود اقتصاد دیجیتال است. عدد این فعالیت در ایران 6.5 بوده، اما به گفته وزیر این عدد به 7.4 دهم درصد تغییر کرده؛ همین عدد هم نشاندهنده این است که 50 درصد از متوسط دنیا فاصله داریم. ایران در بین 60 کشور برتر دنیا در اقتصاد دیجیتال اصلاً حضور ندارد. مشکل اصلی این است که در سالهای آینده کشورهای اطراف ایران در اقتصاد دیجیتال به عدد 15 درصد میرسند و کشورهای پیشرفته به 30 درصد و جبران این عقبماندگی برای ایران در سالهای آینده سخت خواهد بود.
اگر شریانهای اقتصاد دیجیتال که همان زیرساختهای آیتی است بهدرستی کار خود را انجام ندهند کل اقتصاد کشور صدمه میبیند. دغدغه اصلی این است که کندی چرخه واردات تأمین اگر به همین صورت بماند، ما عدد فعلی خود را هم نمیتوانیم حفظ کنیم.»

او اشاره کرد: «بحث ما در اقتصاد دیجیتال این است که دارایی فعلیمان را بتوانیم حفظ کنیم. در کشور باید اولویت تولید محصولات آیتی را در نظر بگیریم. اهمیت در خط تولید نیست، بلکه در مرحله در نیازسنجی محصول و طراحی صنعتی محصول است.»
ترکان در انتها افزود: «سازمان نظام صنفی رایانهای بهعنوان یک متخصص میتواند در این مراحل مسئول یا نظارتگر باشد.»
سیاستها در مقابل تأمین زیرساختهای اقتصاد دیجیتال قرار میگیرند
در آخر محمد آذری، رئیس کمیسیون مرکز داده در خصوص امر مشاوره در خصوص کالاهای آیتی گفت: «مشکلات در این حوزه زیاد است و ما بهعنوان مشاور این حوزه ماندهایم که کالای تولید داخل را ارائه دهیم یا کالای وارداتی را و اساساً چون رگولاتوری درستی در این زمینه نداریم، میلیاردها تومان خسارت ایجاد میشود.»
آذری ادامه داد: «بر کسی پوشیده نیست که اهمیت اقتصاد دیجیتال بسیار زیاد است. نهادهای بسیار زیادی برای چرخاندن چرخ اقتصاد دیجیتال وجود دارد، اما درست در مقابل آن سیاستگذاریهای نادرست باعث میشود زیرساختهای اقتصاد دیجیتال بهدرستی شکل نگیرند. صحبت ما بهعنوان مشاور این است که چگونه میتوانیم از موانع عبور کنیم یا چه پیشنیازهای فنی برای تأمین زیرساختها نیاز داریم.»

آذری در ادامه گفت: «ما بهعنوان مشاور این نگاه را داریم که اگر قرار است تولیدی انجام شود، آیا آن تولید میتواند در همه زمینهها باشد؟ آیا ما باید هر چیزی را تولید کنیم و باید در هر حوزهای پا به عرصه تولید بگذاریم؟ پاسخ البته که خیر است. ما باید نیازسنجی و اولویتبندی در تولید داشته باشیم.»
او به این امر اشاره کرد که آیا وقتی به سراغ تولید یک کالای آیتی میرویم، زیرساختهای لازم را برای این کار فراهم کردهایم یا نه؟ و اینکه بررسی این موضوع اهمیت بیشتری نسبت به میزان تولید دارد.
آذری موضوع تست کالا و نظارت فنی را مطرح کرد و عنوان کرد که در کشور عملاً امکان این کار را نداریم و چرخه تولید تبدیل به یک چرخه باطل شده است.
احسان زرینبخش، عضو هیئتمدیره سازمان نصر هم در پایان گفت: «تجهیزات زیرساختی که ارتباطات و فناوری اطلاعات به آنها نیازمندند، مدتها تحت عنوان کالای لوکس و غیرضروری بود؛ در حالی که مهمترین چیز حتی در بانکها تجهیزات زیرساخت آیتی است. ما در این حوزه از دولت توقع مالی نداریم و تنها توقع ما این است که قوانین غیرضروری را پیش پای زیرساخت آیتی نگذارد و ما تنها با مشکلات تحریم دستوپنجه نرم کنیم.»