کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
دوره کرونا برای همه کسبوکارهای مرتبط با سلامت دیجیتال، بهعنوان یک محرک بازار عمل کرد و در این بین کسبوکارهای حوزه ورزش و تندرستی، هم در شکلگیری و هم در توسعه و رشد، چالشها و فرصتهای فراوانی پیش روی خود دیدند. در این شماره از «کارنگ» به سراغ «آساناسپرت» رفتیم و با حسن جلالی، همبنیانگذار این مجموعه درباره شکلگیری و بلوغ این کسبوکار در حوزه ورزش گفتوگو کردیم. او در این گفتوگو اعلام میکند که در مدت فعالیتشان با مشکلات گوناگونی برخورد کردهاند که از مالیات گرفته تا بیمه را در بر میگیرد، اما میگوید یکی از چالشهای جدی فعلی آنها اختلال و محدودیت روی اینترنت است. همچنین تأکید میکند که در کنار این مشکلات، یکی دیگر از چالشهایشان رقابت شهرداری و ارگانهای دولتی با آنهاست.
جلالی مدرک کارشناسی ارشدش را از دانشگاه مازندران در رشته تربیتبدنی، بیومکانیک ورزشی دریافت کرده و از کودکی به ورزش علاقهمند بوده و در مسابقات قهرمانی کشوری در رشتههای کشتی و تیراندازی شرکت کرده و چند سالی هم بهعنوان معلم و استاد دانشگاه در زمینه ورزش فعالیت داشته است.
آقای جلالی از داستان شکلگیری آساناسپرت برایمان بگویید.
حدود پنج سال پیش همراه یکی از اقوام پیگیر رزرو سالنهای ورزشی در شهرمان بودیم، اما همواره با مشکلاتی نظیر میزان قیمت، محدودیت زمان و وضعیت نابسامان سالنها مواجه میشدیم. در پی بروز این مشکلات، ایده راهاندازی «آساناسپرت» در ذهنمان کلید خورد.
چیزی در حدود همان پنج یا شش سال پیش با یک تیم برنامهنویسی در کرج برای طراحی سایتی در زمینه معرفی مجموعههای ورزشی صحبت کردیم. در ابتدا مجموعههای ورزشی با ما همکاری نمیکردند و بعد از بازاریابیهایی که خودمان انجام دادیم، تنها چهار یا پنج مجموعه حاضر به همکاری با ما شدند و با دشواری بسیار، موفق به آنلاینکردن آن مجموعهها شدیم.
دو سال اول با تمام ضعفهایی که داشتیم، ادامه دادیم، چون شغل کارمندی را نمیپسندیدیم. با وجود همه سختیها، مجموعههای ورزشی را بیشتر کردیم و به دو شتابدهنده دیگر درخواست همکاری دادیم که پذیرفته نشد و در نهایت با «جهش» آشنا شدیم و همین آشنایی سبب شد اینبار سایت «آساناسپرت» با استقبال بیشتری مواجه شود و توانستیم مجموعههای ورزشی دیگر را به سایت اضافه کنیم و دسترسی آسان و رزرو آنلاین، موجب رضایت مردم از این سایت شده بود. نقطه شروع فعالیت ما در تهران بود و بعدها با شهرهای دیگری نیز همکاری کردیم.
فرایند همکاری شما با شتابدهنده جهش چگونه شکل گرفت؟ آیا در جهش مستقر شدید یا از سایر خدمات این شتابدهنده استفاده کردید؟
پیش از همکاری با «جهش» به چند شتابدهنده دیگر پیشنهاد همکاری دادیم که به دلایلی پذیرفته نشد؛ برای مثال برخی از این شتابدهندهها میگفتند اندازه بازار شما کوچک است و ارزش سرمایهگذاری ندارد! در جهش با آقای کاوه گودرزی آشنا شدیم. ایشان دو برنامهنویس موفق را به ما معرفی کرد و با همکاری و مشاوره آقای گودرزی و منتورهای معرفیشده، سایت «آساناسپرت» را تقویت کردیم؛ بهطوری که در همان ابتدای کار با افزایش تعداد مجموعههای ورزشی مواجه شدیم و 300 زیرمجموعه را برای سایت تعریف کردیم.
همکاری با جهش از همان ابتدای کار دوستانه بود. آقای گودرزی پیشنهاد دادند که سرمایه اولیه را در اختیار ما بگذارند، ولی چون درآمد کافی داشتیم، نپذیرفتیم و بیشتر از نظر فنی و تخصصی از جهش کمک گرفتیم. گاهی اوقات یکی از منتورها با گفتن تنها یک جمله مفید، رسالتش را انجام میداد و ما هم بهخوبی از آن بهره بردیم و ادامه دادیم تا آنجا که به چیزی حدود 300 مجموعه و چند میلیارد فروش در ماه رسیدیم. بخش زیادی از توفیق استارتاپ ما، بهدلیل همکاری و استفاده از خدمات و مشاورههای جهش بود.
این همکاری از چه تاریخی شروع شد؟ آیا همچنان در جهش مستقر هستید؟
اواخر سال 1396 یا 1397 بود که به مدت یک سال با جهش همکاری داشتیم، ولی بعدتر همکاری ما قطع شد و مستقل کار کردیم و فقط دورادور از مشاورههای آقای گودرزی و دوستانی که معرفی کرده بودند، بهره میبردیم.
در سال 1398 شوک بزرگی به نام کرونا حوزه سلامت را متحول کرد. آیا همهگیری کرونا در فعالیت شما هم خلل ایجاد کرد یا باعث رشد شما شد؟
شیوع ویروس کرونا در ابتدا از طرفی باعث شد مقدار درآمد و بازدهی ما تقریباً به صفر برسد زیرا مجموعههای ورزشی کاملاً بسته بود، اما از طرف دیگر این مجموعهها بهدلیل ریزش مشتری به تبلیغات گستردهتری نیاز داشتند و همین موضوع باعث شد بیشتر به ما رجوع کنند و بیشتر شناخته شویم. سهولت کار ما مورد تأیید مجموعهها قرار گرفت و بازار کار ما بعد از شروع فعالیت مجموعههای ورزشی، چیزی حدود صددرصد رشد داشت و آن ضرر اولیه بهکلی جبران شد.
شما در دوران کرونا با توجه به نیازی که برای آموزش ورزشی از راه دور به وجود آمده بود، تغییری داشتید؟ محصول جدیدی را به بازار عرضه کردید یا از این نیاز چشمپوشی کردید؟
در دوران کرونا، کلاسهایی مانند یوگا، پیلاتس، فیتنس و بدنسازی را از راه دور برگزار کردیم و با مربیهایی که توانایی برگزاری کلاس مجازی داشتند، وارد همکاری شدیم و این کلاسها طرفداران زیادی هم داشت. در ابتدا خیلی راحت از طریق اپلیکیشنهایی مانند گوگلمیت و اسکایپ این کلاسها برگزار میشد، اما در حال حاضر بهدلیل فیلترینگ و تحریمهای سرسختانه و گرایشنداشتن مردم به برنامههای داخلی این ارتباط سختتر شده است؛ البته همچنان کاربرانی هستند که به کلاس مجازی و تمرینات آنلاین علاقهمندند.
در دوران کرونا رفتار همه ما، چه در حوزه خرید آنلاین و چه در حوزه درمان تغییر کرد. این تغییر رفتار و محدودیتهای کرونایی، برای زیرمجموعههای شما چالش ایجاد کرد یا به فرصت تبدیل شد؟
برای پاسخ به این پرسش باید بررسیهای دقیقتری صورت بگیرد، ولی به نظر من مراکز ورزشی بیشتر دچار چالش شدهاند، چراکه ورزشکاری که همیشه برای تمرین به باشگاههای منطقه خود یا دیگر مناطق مراجعه میکرده، الان با یک گوشی یا لپتاپ در منزل تمرین میکند. ناگفته نماند که بعضی از ورزشکاران حرفهای همچنان برای انجام تمرینات مقاومتی به باشگاه نیاز دارند، ولی برای مثال خانم خانهداری که ورزش را بهصورت حرفهای دنبال نمیکند، مسلماً ورزش در منزل را ترجیح میدهد.
با توجه به شناختی که در حیطه ورزش و احاطهای که به بازار این حوزه دارید، فکر میکنید شیوههای سنتی رایج تا چه میزان به کمک فناوری امکان بهبود خواهد داشت؟ برنامهای که شما برای توسعه «آساناسپرت» دارید، چیست؟
یکی از مؤلفههایی که بهزودی برای توسعه «آساناسپرت» در ایران اضافه میشود، معرفی «یار تمرینی» است. ورزشکاران معمولاً نیاز جدی به یار تمرینی دارند و ما با پیدا کردن یار تمرینی متناسب با درخواست افراد، به این نیاز پاسخ خواهیم داد. جهت ترند جهانی هم قصد داریم از هوش مصنوعی برای فعالیتهای ورزشی استفاده کنیم. ما ایدههایی داریم که روی لبه فناوری قرار دارد، ولی فرایند پیچیدهای پیش روی ماست و به دیتاهای زیادی نیازمندیم. یکی از اپلیکیشنهایی که بهزودی قصد طراحی آن را داریم، استفاده از هوش مصنوعی برای تمرین غذایی ورزشکاران است. البته سایتهایی وجود دارد که این ایده را دنبال کردهاند، ولی هدف ما فراتر از آن است.
«آساناسپرت» در حال حاضر با چه تعداد کاربر و چند زیرمجموعه ورزشی فعالیت میکند؟
در حال حاضر با 300 مرکز ورزشی بهطور مستقیم و 500 مرکز بهصورت غیرمستقیم همکاری داریم. برای این 500 مرکز صرفاً تبلیغات انجام میدهیم، ولی برای 300 مرکزی که با آنها رابطه مستقیم داریم، خریدوفروش نیز انجام میدهیم. حدوداً صدهزار کاربر جذب کردهایم و تقریباً سه یا چهار میلیارد تومان درآمد ماهیانه ماست.
کمی درباره جذب سرمایه و اندازه بازارتان برایمان بگویید.
ما برای شروع سرمایهای را جذب نکردیم؛ البته سرمایه اندکی جذب کردیم که رضایت ما را جلب نکرد. اگر میتوانستیم سرمایه هنگفتی را جذب کنیم، استراتژی متفاوتی داشتیم. ما 300 مجموعه ورزشی را آنلاین کردیم، ولی بر اساس آمار تا 30 هزار مجموعه را میتوان تحت پوشش قرار داد؛ یعنی 10برابر اندازه بازاری که در حال حاضر داریم.
خوشبختانه مجموعههایی که با ما وارد همکاری شدهاند، کار کردن با «آساناسپرت» برایشان بسیار خوشایند بوده و بسیار زود با ما خو گرفتهاند؛ این در حالی است که فقط برای رزرو اماکن خدمات ارائه میشود.
حدود 70 هزار کلاس ورزشی در شهرهای بزرگ ایران تشکیل میشود که میتوانیم با آنها همکاری کنیم و بحث مربوط به برنامههای تمرینی و غذایی که سومین بخش فعالیت ما را در بر دارد، حدوداً بازاری به بزرگی نصف جمعیت ایران را شامل میشود؛ چراکه هر فردی که الگوی مناسبی برای ورزشکردن در نظر دارد، حتماً باید برنامه تمرینی و غذایی داشته باشد.
اندازه بازار بسیار بزرگ است و اگر بخواهیم بازارمان را گسترش دهیم، رقمی هزار برابر مقداری را که در حال حاضر به دست میآید، پیشبینی میکنیم.
چه مشکلاتی برای توسعه و رشد استارتاپ «آساناسپرت» وجود دارد؟ درباره چالشهایی که در حوزه سرمایه، زیرساخت و قانونگذاری داشتهاید، بفرمایید.
چالش قانونگذاری بیشتر مربوط به مالیات است که البته در مورد همه استارتاپها این چالش با اداره مالیات وجود دارد؛ ما باید اداره مالیات را توجیه کنیم که این مبلغی که به حسابمان واریز میشود، سود ما نیست. این یکی از اصلیترین چالشهاست که باید برطرف شود. علاوه بر بحث مالیات مشکلاتی هم در رابطه با قرارداد، بیمه و اینترنت وجود دارد. وقتی اینترنت قطع شود، درآمد ما عملاً صفر میشود و رابطه ما با افرادی که جذب کرده بودیم، قطع میشود و در صورت بروز این اتفاق، استارتاپ شکست میخورد و از دست میرود. یکی دیگر از مشکلاتی که باعث میشود مردم از ورزشکردن صرفنظر کنند، بحث تورم است. البته تورم تا حدودی برای ما سودبخش بوده، ولی ضررهای مربوط به تورم خیلی بیشتر است. یکی دیگر از چالشهای ما، رقابت شهرداری و ارگانهای دولتی است. برای مثال شهرداری اصفهان پیگیر راهاندازی سایتی شبیه «آساناسپرت» است و قصد دارد همانند ما مجموعههای ورزشی خود را آنلاین کند.