کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
بیش از نیمقرن پیش، شرکت بوئینگ از هواپیمای ۷۴۷ پرده برداشت؛ یک هواپیمای عظیمالجثه و خیرهکننده. این غول پرنده نگاه مردم دنیا را به سمت خود کشاند و از آن زمان مسافران و محمولههای بیشماری را در سطح جهان جابهجا کرد. اما روزهای عمر بوئینگ ۷۴۷ به شماره افتاد تا همین سهشنبه ۳۱ ژانویه، شرکت آخرین فروند ۷۴۷ را که ساخته بود، تحویل داد.
بوئینگ ۷۴۷ شاید شناختهشدهترین هواپیمای تجاری در دنیا باشد که به ملکه آسمانها ملقب شد. این هواپیما سفرهای هوایی را متحول کرد و به نمادی از نبوغ آمریکایی تبدیل شد. بوئینگ ۷۴۷ چندین دهه دیگر هم میتواند پرواز کند و عمری طولانی دارد. شی اوکلی یک شرکت مشاوره تاریخ هوانوردی را اداره میکند و مدیر اجرایی سابق تالار مشاهیر هوانوردی و موزه نیوجرسی است. او میگوید: «بوئینگ ۷۴۷ یکی از بهترینهاست.»
اگر قرار باشد فهرستی از ۱۰ هواپیمای مهمی که از زمان رایت فلایر تاکنون ساخته شده تهیه کنید، ۷۴۷ باید در آن باشد. بوئینگ ۷۴۷ یک جهش کوانتومی بود.» ۷۴۷ حدوداً از شش میلیون قطعه ساخته شده است. در واقع این شش میلیون قطعه از جایجای جهان به هم پیوسته و ۷۴۷ را خلق کردهاند. البته مونتاژ و خلق ملکه آسمان در کارخانهای در اورت، واش تکمیل شد.
آن کارخانه که عموماً بهعنوان بزرگترین ساختمان جهان در نظر گرفته میشود، مخصوص ۷۴۷ در دهه ۱۹۶۰ ساخته شد. این کارخانه برای ساخت هواپیماهای دیگر هم مورد استفاده قرار گرفته، اما خانه ۷۴۷ از اولین تا آخرین این هواپیما باقی مانده و ۱۵۷۴ فروند ۷۴۷ در آن ساخته شد.
وقتی از دور به خانه ۷۴۷ مینگریم، آن هم در حالی که متخصصان مشغول رسیدگی به این ملکه هستند، تصویر عجیب است. متخصصان مانند جراحان کوچک و مینیاتوری هستند که دارند اعضای مختلف یک نهنگ آبی را جراحی میکنند. متخصصان با کمک آسانسورها، پلههای غلتشی و سایر سازهها، گوشت و پوست هواپیما را نصب، چیدمان، مونتاژ و آزمایش میکنند.
آخرین ملکه
تولید آخرین ۷۴۷ در ماه سپتامبر ۲۰۲۱ آغاز شد و نمونهای از پیشینیان آن بود. این هواپیما روز سهشنبه، ۳۱ اکتبر ۲۰۲۲ به شرکت هواپیمایی اطلس ایر ورلدواید تحویل داده شد.
تولد ۷۴۷
بوئینگ طراحی این هواپیما را در اواسط دهه ۱۹۶۰ به درخواست پان امریکن ورلد ایرویز، آغاز کرد. اما حتی در آن زمان، بسیاری از کارکنان شرکت بوئینگ انتظار داشتند که ۷۴۷ خیلی زود با یک جت مافوق صوت جایگزین شود. چون شرکت در آن زمان در حال توسعه بود. به همین علت بوئینگ و پان امریکن تصمیم گرفتند که هواپیما باید با در نظر گرفتن تعداد مسافران و وزن بار طراحی شود.
این مسیر برای موفقیت هواپیما بسیار مهم بود و در واقع تعیینکننده شکل منحصربهفرد ۷۴۷ بود. در مورد شکل دماغه هواپیما بحثهای زیادی مطرح بود. برخی میخواستند دماغه رو به بالا باشد تا بارگیری محمولهها راحتتر شود. به همین دلیل عرشه پرواز را بهجای جلوی هواپیما، بالای کابین اصلی قرار دادند و قوز غیرمعمول ۷۴۷ را ایجاد کردند.
بوئینگ چندین نسخه از این هواپیما را در دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ برای استفادههای مختلف تولید کرد. در سال ۱۹۸۹، این شرکت از یک پیشرفت بزرگ به نام ۷۴۷-۴۰۰ رونمایی کرد که به پرفروشترین مدل تبدیل شد. بوئینگ در دهه ۱۹۹۰ بیش از هر دهه دیگری ۷۴۷ فروخت.
اما جهان از حرکت متوقف نشد…
اکنون هواپیماهای دو موتوره کوچکتر و کارآمدتر میتوانند مسافتهای طولانیتری را پرواز کنند. جثه کوچکتر آنها باعث میشود خطوط هوایی بتوانند مسیرهای بینالمللی مستقیمی را بین شهرهای کوچکتر هم ارائه دهند. در اواسط دهه ۹۰، شرکت بوئینگ هواپیمای ۷۷۷ را معرفی کرد که تقریباً بهاندازه ۷۴۷ بود، اما با دو موتور، پیشرفتهتر و کارآمدتر. یک دهه بعد رقیب اصلی بوئینگ، ایرباس، اولین هواپیمای A۳۸۰ را معرفی کرد که میتوانست مسافران بیشتری از ۷۴۷ حمل کند.
اما ایرباس برای فروش هواپیما با مشکل مواجه شد و پایان تولید آن را در سال ۲۰۱۹ اعلام کرد. با این حال، علاقه به ۷۴۷ بهویژه برای عملیات باربری همچنان ادامه داشت. در اوایل دهه ۲۰۱۰، بوئینگ آخرین مدل ۷۴۷-۸ را معرفی کرد که حدود ۵۰ نسخه مسافربری و بیش از ۱۰۰ نسخه برای حمل کالا را تحویل میداد. برای بسیاری از افرادی که در هواپیما کار میکردند، تحویل آخرین ۷۴۷ لحظهای تلخ و شیرین است. آنها به ارتباط خود با جت افتخار میکنند و از پایان تولید آن ناراحت هستند.