کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
انگار قرار نیست اینترنت هیچ وقت حتی به شرایط کم کیفیت و سرعت پایین پیش از دوماه گذشته هم باز گردد. از شهریور ماه تا کنون در کنار قطعیهای گاه و بیگاه در ساعاتی از شبانهروز اختلال شدید دست از سر اینترنت بر نداشته است. در دو هفته گذشته این اختلالها و محدودیتها شدیدتر هم شده است. شرکت ابر دراک، که در زمینه خدمات ابری فعالیت میکند اختلالهای شایع شبکه اینترنت در هفته گذشته را منتشر کرده است.
طبق این گزارش اختلال ارتباطات بین شهری در ساعاتی از روز دیده شده است. به طور دقیق اختلال ارتباطات بین استانی در هفتههای گذشته به شکل تقریبی از بازه زمانی ۸ صبح تا ۱۱ و در ساعت ۵ تا ۷ بعد از ظهر به صورت مکرر اتفاق افتاده است.
این اختلالها نه تنها به صورت بین شهری، بلکه به صورت درون شهری هم وجود داشته است. در گزارش ابر دراک آمده که اختلال ارتباط بین چند دیتاسنتر در شهر تهران در ساعاتی از روز نمونهای ازا ین اختلال است. ابر دراک اعلام کرده که به نظر میرسد این اتفاقها به خاطر تغییرات در حال اعمال روی زیرساخت اینترنت باشد و ایجاد اینگونه اختلال از سوی دیتاسنترها صورت نگرفته است.
همچنین در روزهای اخیر، تغییرات روی برقراری ارتباطهای زیرساختی از قبیل تانلها اعمال میشود و پروتکلهای Tunneling مورد هدف قرار گرفته است. Tunneling روشی برای انتقال داده است که از طریق شبکههای خصوصی مجازی (VPN) استفاده می شود.
اواخر آبان ماه نیز سعید سوزنگر، کارشناس امنیت سایبری در گفتوگو با راه پرداخت تٲکید کرده بود که از اواسط آبان تغییراتی در سیستم فیلترینگ کشور اعمال شده و همین تغییرات اختلال شدیدی روی دسترسی به اینترنت ایجاد کرده است. او در آن زمان با اشاره به پیچیدهترشدن سیستم فیلترینگ کشور گفته بود: «نوع فیلترینگی که حالا روی شبکه پیاده میشود بسیار پیچیدهتر از گذشته است و فکر میکنیم یا روش تشخیص را ارتقا دادهاند یا ابزارهای جدیدی برای اعمال فیلترینگ بیشتر روی شبکه نصب کردهاند.»
مشکل در آپلود اطلاعات
از سه هفته گذشته بسیاری از کاربران اعلام کردند که سرعت اینترنت هنگام آپلود اختلال شدیدی دارد. آنها اظهار میکنند که هنگام آپلود فایلهای حجیم مانند ویدئو یا عکس، ناگهان سرعت سرویسشان افت میکند و بارگذاری و ارسال فایل نیز شدیداً کند شده است.
این مشکل با بررسیهای راهپرداخت همچنان ادامه دارد. همچنین گزارش ابر دراک هم نشان میدهد که در هفته گذشته ارسال و دریافت اطلاعات با سرعت محدود انجام شده است.
طبق بررسی ابر دراک، سرعت آپلود به طور موثر به ازای هر اتصال محدود شده است. این اختلال در سطح زیرساخت شبکه اتفاق میافتد. براساس گزارش ابر دراک، چه برای اتصال به خارج و چه داخل ایران سرعت آپلود Connectionها محدود شده است، گاهی اوقات نیز این محدودیت برای اتصالهای امن و غیر امن هم اعمال شده است.
همچنین مشکلات شدیدی روی اتصال به Repositoryهای توزیعهای مختلف لینوکس اتفاق افتاده است. از آنجایی که گاهی اتصال به Repositoryها از پروتکل HTTP هم مورد استفاده است، ابر دراک نتیجه گرفته است که این محدودیت هم برای اتصالهای امن و هم غیرامن اعمال شده است.
فیلترینگ پورتهای جدید
طبق گفته کارشناسان فیلترینگ از اوایل امسال رشد چشمگیری داشته و روز به روز در حال پیشرفت است؛ تا جایی که امروز روشهای پیچیدهتر گذشته هم از دسترس خارج شدهاند.
گزارش اخیر ابر دراک نیز به خوبی این موضوع را نشان میدهد. ابر دراک اعلام کرده که در هفته گذشته پورتهای Well-Known بسته شدهاند. طبق گزارش این شرکت ابری اختلال روی پورتهای Well-Known مانند پورت ۲۲ یا پورتهای RDP یا هر پورت Well-Known که با TLS امن شده مثل پروتکل SSH، در دسترسی از خارج به داخل یکی از مشکلسازترین اتفاقهای هفته گذشته بوده اذست.
این شرکت در مثالی توضیح داده است: «برای اتصال SSL از یک سرور خارج به داخلی و کپی یک فایل Backup، پورت ۲۲ که Well-Known است و با TLS امن شده است، کار نمیکند، اما با پورتهای دیگر مانند پورت ۲۵ کار میکند.»
طبق ادعای ابر دراک این اختلال بیانگر این است که فیلترینگ در سطح شماره پورت هم در حال انجام است. همچنین ابر دراک اعلام کرده یکی دیگر از اختلالهایی که در پی دستکاریهای انجام شده در DNS و مسیریابی بهوجود آمده، عدم اتصال به ACME است که در نتیجه آن اختلالهای در تولید SSL Certificate رایگان برای وبسایتها به وجود آمده است.
اختلال روی پهنای باند بیندر حالی هر روز بیشتر میشود که هفته گذشته وزیر ارتباطات از شکست رکورد ترافیک داخلی به ۶ ترابیت برثانیه برای اولین بار در کشور گفت، اما هیچکدام از مدیران وزارت ارتباطات اعلام نمیکنند که در بیش از ۷۰ روز گذشته و با شروع قطعی و محدودیت شدید اینترنت تا چه میزان مصرف پهنایباند کشور کاهش پیدا کرده است.
پیش از قطعی و شروع محدودیت اینترنت و فیلترینگ چندین پلتفرم پرکاربر از جمله اینستاگرام و واتساپ بسیاری از مدیران شرکتهای اینترنتی اعلام میکردند که نزدیک به ۵۰ درصد ترافیک پهنای باند بینالملل کشور مربوط به اینستاگرام است.
ادعایی که گزارش اخیر مرکز ملی فضای مجازی هم آن را تأیید کرده است. طبق این گزارش با فیلترینگ اینستاگرام ۵۰ درصد میزان پهنای باند مصرفی شرکتهای اینترنتی کاهش پیدا کرده است. به نظر میرسد اختلال روی اینترنت و افزایش فیلترینگ سرویسها و پورتهای مختلف بیتأثیر روی افزایش میزان ترافیک داخلی کشور نباشد.