زمان مطالعه: 2 دقیقه
بزرگترین فستیوال و آوردگاه نوآوری و فرهنگ جهان درست بیخ گوش ما شروع شده؛ نمایشگاه شش ماهه اکسپوی 2020 دبی که برخلاف نامش و با تاخیری ده ماهه در سال 2021 برگزار می‌شود. شیخ‌نشین حاشیه جنوبی خلیج‌فارس بیش از 7 میلیارددلار پای این نمایشگاه ریخته و با تبلیغات و هیاهویی که راه انداخته (فقط یک قلم آن را در افتتاحیه باشکوه آن دیدیم) تلاش دارد بیش از 25 میلیون توریست را به این نمایشگاه بکشاند. یک رکورد دیگر که احتمالا به هر ضرب و زوری شده دبی به آن خواهد رسید.
نمایشگاهی که وقتی لیست برنامه‌های آن را نگاه می‌کنید متوجه دو نکته مهم می‌شوید. اول اینکه حاکمان دبی و برنامه‌ریزان این رویداد جهانی (اکسپو بعد از المپیک و جام جهانی سومین رویداد بزرگ جهان است) می‌خواهند پای سرمایه‌گذارهای خطرپذیر را به امارات بیش از گذشته باز کنند.
وقتی این هدف را در کنار دعوت از ایده‌ها و استارتاپ‌های مختلف و اختصاص برنامه‌های ویژه برای ارائه تیم‌های نوآور در اکسپو می‌گذارید متوجه می‌شوید دبی با اکسپوی 2020 می‌خواهد هاب نوآوری در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (منطقه‌ای که به اختصار منا نام دارد) شود.
نکته دوم حائز اهمیت درباره اکسپو این است که لیست برنامه‌های اعلام‌شده نشان می‌دهد محور اصلی اکسپوی دبی نوآوری است. غرفه‌ها و پاویون‌های کشورهای مختلف آمده‌اند تا داشته‌ها و دستاوردهای خود از اقتصاد و فرهنگ نوآور را به رخ دیگر کشورها و بازدیدکننده‌ها بکشانند.
حضور کسب‌وکارهای نوآور و استارتاپ‌های مختلف در این رویداد آنقدر پررنگ است که شاید بتوان گفت برای اولین اکسپو بیش از اینکه رویدادی فرهنگی (با تکیه بر موسیقی، نمایش، غذا و دیگر جلوه‌های میراث فرهنگی کشورها) باشد به نمایشگاه‌های فناوری شبیه خواهد شد؛ و این برای اقتصاد دبی که مدت‌هاست چشم به فناوری دوخته هدفی مهم است.
این‌ها را گفتم تا باهم دیگر مرور کنیم وضعیتی که ما در آن به سر می‌بریم و اتفاقاتی که پیرمون ما در جریان است. وضعیت ما چیزی شبیه موقعیتی است که تئاتری به آن «گروتسک» می‌گویند: ملغمه‌ای طنز، تلخی، ناباوری و بهت و حیرت! ما درگیر طرح صیانت و احضار و بگیر و ببند کارآفرینان‌مان هستیم و هرجا دستمان برسد روزنه‌ها را برکسب‌وکارهای نوآور می‌بندیم اما درست در فاصله یک پرواز یک ساعته با ما بزرگترین فستیوال نوآوری آن‌هم به مدت شش ماه کلید خورده. ما حتی برای حضور استارتاپ‌ها و تیم‌های نوآور ایرانی در این رویداد (حتی برای تماشا و دیدن دستاوردهای 197 کشوری که یکجا دور هم جمع شده‌اند) هم هنوز برنامه مشخصی نداریم.
ما چاره ای نداریم که برای رسیدن به یک اقتصاد نوآور، اول از این وضعیت گروتسکی خارج شویم؛ از سازمان‌هایی چون هواپیمایی کشور و میراث فرهنگی و وزارت بهداشت و راه و … بخواهیم نوآوری را پذیرا باشند و به جای نامه‌های مسدودسازی و هشدار؛ دیتا در اختیار کسب‌وکارهای نوآور بگذارند، از مجلس بخواهیم نگذارد هیچ طرحی بیش از چیزی که هست فضای مجازی و نوآوری کشور را محدود کند، و مهم‌تر اینکه برای حضور در مناسبات اقتصاد منطقه‌ای و جهانی با رویکرد کسب‌وکارهای نوآوری گام‌های عملی برداریم؛ نه همچون سال‌های گذشته فقط شعار بدهیم که صادرات دانش‌بنیان فلان شد و بهمان.
این روزها خبرهای بدی از شکست‌ها و ناکامی‌های کسب‌وکارهای آنلاینی می‌شنویم که روزی امید رشد و بالندگی داشتند. خبرهایی که هرچند بخشی از مسئولیت تلخی آن برعهده بنیان‌گذارها و سرمایه‌گذارهایی است که باد کاشتند و حالا طوفان درو کرده‌اند اما بخشی هم متوجه دولتی شدن و مداخلاتی است که باید سایه شوم آن را از سر این اکوسیستم زدود.
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/tuk0
