تولید داخل، قواره صادراتی ندارد!

سید مصطفی مطهری‌نیا، مدیر شرکت بین‌المللی شتابدهی صادرات (ایکو)، قبل از این شرکت به مدت هفت سال در «شرکت مشاوره مدیریت نوین» در زمینه توسعه و بهره‌وری صنایع کوچک و متوسط فعالیت کرده است. در سال 98 با وجود اختلالات ارزی، تحلیل مشاوران و کارشناسان شرکت مشاوره مدیریت نوین این بود که کشور در زمینه تولید مشکلی ندارد، بلکه مشکل اغلب صنایع، مسئله فروش در بازارهای جاری است. از طرفی با کاهش ارزش پول ملی، کاهش نقدینگی مردم و کوچک شدن بازارهای داخلی، بازار صادرات جایگزین مناسبی برای موقعیت‌های ازدست‌رفته به نظر می‌رسید. در نتیجه در سال 98 شرکت شتابدهی صادرات با یک سرمایه‌گذاری حداقلی راه‌اندازی می‌شود.

تغییر پارادایم در حوزه صادرات
مطهری‌نیا معتقد است شرکت‌های تولیدی ما قواره صادراتی ندارند و مشکل از همین‌جا آغاز می‌شود. مطهری‌نیا در تکمیل این گفته خود اضافه می‌کند: «شرکت‌ها ملزومات و مقدمات لازم برای صادرات را در خودشان فراهم نکرده‌اند.» شرکت شتابدهی صادرات روی توانمند ساختن شرکت‌ها در زمینه صادرات تمرکز دارد. مطهری‌نیا معتقد است پارادایم‌های فعلی ما در حوزه صادرات دچار اشکال هستند و هر شرکتی که بخواهد کار صادراتی انجام بدهد، در گام اول باید قابلیت ورود به کشورهای ثالث را به دست بیاورد، از جمله استانداردهایی که این کشورها نیاز دارند.

تولید محصول به زبان کشور مقصد و مجوزهای حقوقی لازم برای ورود به این کشورها از دیگر قابلیت‌های لازم جهت صادرات کالا به دیگر کشورهاست که این شرکت برای متقاضیان فراهم می‌کند. گام دوم بازاریابی محصول و ایجاد کانال‌های ارتباطی بین‌المللی است. مطهری‌نیا می‌گوید: «وقتی شرکت شما به زبان فارسی صحبت می‌کند و حتی یک خط ارتباطی بین‌المللی ندارید، چطور می‌توانید صادرات انجام دهید؟ نمونه سنتی آن این است که خیلی از شرکت‌ها با صرف هزینه‌ای در نمایشگاهی مثلا در دبی یا ترکیه شرکت می‌کنند، ولی به علت نداشتن کانال‌های ارتباطی بین‌المللی نمی‌توانند ارتباطاتی را که در حوزه بین‌الملل کشف کرده‌اند، به یک مشتری ثابت تبدیل کنند.» گام سوم ایجاد زیرساخت‌های ارتباطی است که شرکت‌ها برای پاسخگویی به مشتریان بین‌الملل خود می‌توانند این زیرساخت را در قالب CRM‌های بین‌المللی از این شرکت دریافت ‌کنند.

تمرکزمان بر محصول خاصی نیست
مطهری‌نیا می‌گوید روی محصول یا حوزه خاصی تمرکز ندارند. وارد هر شرکتی که بشوند، قواره آن شرکت را از نظر امکانات، مسائل حقوقی و کارشناس‌هایی که نیاز دارند برای صادرات آماده می‌کنند. شرکت شتابدهی صادرات تا به حال به صادرات خشکبار، گاز برای پاکستان، گازوئیل برای افغانستان، پسته برای روسیه، پوشاک برای آفریقا، زعفران، کشمش، زرشک، پرتقال، کیوی، محصولات ساختمانی مثل کامپوزیت برای کشورهای مختلف از جلمه عمان، قطر، امارات، عراق و آذربایجان یاری رسانده است.
بازاریابی شرکت شتابدهی صادرات نیز با کمک شبکه‌ای انجام می‌گیرد که طی چهار، پنج سال گذشته شکل گرفته است.

در مقابل تحریم‌ها هم راه‌حل داریم
بدون شک تحریم یکی از موانع جدی بر سر راه گسترش صادرات است. مطهری‌نیا می‌گوید: «تقریبا تمام کانال‌های مالی بسته است ولی ما راه‌‌های فنی‌ای داریم که این روش‌ها را دور بزنیم و این کار را برای شرکت‌هایی که با ما همکاری می‌کنند انجام می‌دهیم. مثلا در حوزه مالی از راه‌حل‌های مالی که در حوزه دریافت‌های خرد داریم استفاده می‌کنیم.» یکی از امکاناتی که شرکت شتابدهی صادرات برای تولیدکننده‌ها فراهم می‌کند بازاریابی به زبان کشورهای مقصد است.

مطهری‌نیا در این باره می‌گوید: «اگر قرار است در لبنان بازاریابی کنیم، به جای استخدام یک ایرانی که به زبان یک لبنانی صحبت می‌کند، یک لبنانی را استخدام می‌کنیم. در این صورت بهتر می‌توانید محصولتان را عرضه کنید و در چانه‌زنی‌ها عملکرد قوی‌تری دارید.» او می‌گوید این شرکت روی سه استارتاپ سرمایه‌گذاری کرده‌ است که در سه حوزه مختلف کار می‌کنند. یکی در حوزه لجستیک تجارت و یکی هم در حوزه بازاریابی بین‌‌المللی است. یک کیف پول چندارزی نیز در حوزه مالی دارند که به‌زودی کارش را شروع می‌کند.