کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
جزئیات قطع برق دیتاسنتر زیرساخت و اختلال در پیامرسانهای داخلی / چرا پیامرسانهای بومی در دیتاسنترهای دولتی میزبانی میشوند؟
شب گذشته قطع برق پنجدقیقهای دیتاسنتر بومهن شرکت ارتباطات زیرساخت که در واقع همان مرکز داده مادر شبکه ملی اطلاعات است، باعث شد ارائه خدمات برخی پیامرسانهای بومی برای بیش از ۱۲ ساعت با اختلال و قطعی همراه باشد.
حالا مدیرکل دفتر هیئتمدیره و روابط عمومی شرکت ارتباطات زیرساخت در گفتوگو با «کارنگ» اعلام میکند که قطعی برق و مشکلات اینچنینی طبیعی است و در همه کشورهای دنیا اتفاق میافتد. امیرحسین مطلق میگوید چنین قطعیای تا به حال برای این دیتاسنتر پیش نیامده؛ چراکه از سیستمهای پشتیبان قوی استفاده میکند، اما یک مشکل فنی باعث شده تا قطعی پنجدقیقهای دیتاسنتر ارائه خدمات پیامرسانهای بومی را با مشکل مواجه کند.
از شب گذشته و با اختلال در ارائه خدمات پیامرسانهای بومی به دنبال قطع برق یکی از دیتاسنترهای شرکت ارتباطات زیرساخت، بسیاری این سؤال را مطرح کردهاند که چرا این پیامرسانها که از آنها بهعنوان فعالان بخش خصوصی هم یاد میشود، از خدمات دولتی آن هم به صورت رایگان برای ارائه خدمات خود استفاده میکنند.
مطلق در پاسخ به این سؤال اعلام میکند که دولت در راستای مسئولیتهای اجتماعی خود برای گذر از مهاجرت پیامرسانهای خارجی به داخلی این خدمات زیرساختی را با تخفیف ویژه در اختیار پیامرسانهای بومی گذاشته، هرچند که در این زمینه ابلاغیه مرکز ملی فضای مجازی برای حمایت از پیامرسانهای بومی هم وجود دارد.
او در پاسخ به این سؤال که آیا این رویه خلاف قوانین رقابتی و به ضرر دیتاسنترهای بخش خصوصی نیست هم اعلام کرد که با این حجم از کاربران پیامرسانهای بومی، دیتاسنترهای خصوصی اصولاً امکان و قدرت ارائه خدمات اینچنینی به پیامرسانهای بومی را ندارند.
چرا برق قطع شد؟
همزمان با قطع برق دیتاسنتر شرکت ارتباطات زیرساخت که خدمات ویژه زیرساخت به پیامرسانهای بومی هم در همین دیتاسنتر ارائه میشود، این سوال پیش آمد که چگونه یک دیتاسنتر بزرگ و حیاتی کشور بدون داشتن سیستم پشتیبانی قطع و ارائه خدمات سرویسهای داخلی روی شبکه ملی اطلاعات با مشکل مواجه میشود؟
امیرحسین مطلق، مدیر کل دفتر هیئتمدیره و روابط عمومی شرکت ارتباطات زیرساخت در این مورد به کارنگ گفت: «یک مشکل فنی در UPS باعث این مشکل و اختلال در پیامرسانهای داخلی شد، در غیر این صورت دیتاسنتر زیرساخت از سیستمهای پشتیبان استفاده میکند و تاکنون هم هیچکدام از قطعیهای برق روی آن تأثیر نگذاشته است.»
او ادامه داد: «تیم فنی شرکت ارتباطات زیرساخت توانست در پنج دقیقه برق را به دیتاسنتر بازگرداند، اما مشکل اصلی اینجاست که وقتی برق سرورهای دیتاسنتر خاموش میشود، ساعتها زمان میبرد تا مجدد متصل شود و همین عامل باعث شد پیامرسانهای داخلی بیشتر از یک ساعت با اختلال مواجه شوند.»
مطلق با اعلام اینکه وقوع چنین اتفاقهایی مختص ایران نیست و در همهجای دنیا پیش میآید، تأکید میکند که قطع برق به خاطر مشکل فنی نشان از ضعف سیستم نیست، اما انشاءلله با تدابیری که دیدهاند، دیگر چنین اتفاقی برای این دیتاسنتر شرکت زیرساخت و دیگر دیتاسنترهای این شرکت رخ نمیدهد.
دیتاسنترهای خصوصی قدرت ارائه خدمات به پیامرسانهای بومی را ندارند
همزمان با قطعی و اختلال پیامرسانهای بومی از شب گذشته برخی در شبکههای اجتماعی این سؤال را مطرح کردند که چرا این پیامرسانها از زیرساختهای دولتی برای ارائه خدمات خود استفاده میکنند و آیا ارائه خدمات رایگان به این پیامرسانها اقدامی ضدرقابتی علیه دیتاسنترهای فعال در بخش خصوصی نیست.
دیتاسنتر بومهن شرکت ارتباطات زیرساخت در واقع در مرکز داده مادر شبکه ملی اطلاعات قرار دارد که شهریور سال ۱۳۹۹ و در راستای ابلاغیه مرکز ملی فضای مجازی برای توسعه شبکه ملی اطلاعات و همچنین توسعه خدمات پایه روی این شبکه افتتاح شد.
در زمان افتتاح این مرکز اعلام شده که سرمایهگذاری ۴۰۰میلیارد تومانی برای راهاندازی آن صرف شده است. ابتدا اعلام شد که این مرکز با این میزان هزینه تنها برای ارائه خدمات به پیامرسانهای بومی راهاندازی شده، اما بعدها مقامات شرکت ارتباطات زیرساخت اعلام کردند که مرکز داده مادر شبکه ملی اطلاعات براساس معماری شبکه ملی اطلاعات که برمبنای مصوبه شورای عالی فضای مجازی به تصویب رسیده شکل گرفته و این مرکز قرار است به سرویسهای پایهای مانند موتور جستوجو، خدمات ابری، ایمیل، پیامرسانها و… هم سرویس ارائه دهد.
همان زمان راهاندازی این مرکز داده با این میزان هزینه برای کمک به خدمات پایه از جمله پیامرسانها، بحث قدیمی حمایت از سرویسهای بومی را که در نهایت خروجیای هم برای کشور به همراه ندارد پررنگ کرد. برخی نیز ارائه سرویس دولتی رایگان به این پیامرسانها را ناعادلانه و به ضرر فعالیت دیتاسنترهای خصوصی میدانند.
با این حال امیرحسین مطلق، مدیر کل دفتر هیئتمدیره و روابط عمومی زیرساخت به کارنگ میگوید که ارائه خدمات دیتاسنتری به پیامرسانهای بومی رایگان نیست و با تخفیف ویژه در اختیار آنها قرار میگیرد. همچنین به باور او ارائه سرویس از طریق این مرکز به پیامرسانها علاوه بر اینکه بر اساس ابلاغیه مرکز ملی فضای مجازی در راستای توسعه شبکه ملی اطلاعات است، یک مسئولیت اجتماعی دولت برای گذر از مهاجرت پیامرسانهای خارجی به داخلی است.
او باور دارد که این فعالیت هم به ضرر بخش خصوصی و ضدفعالیت رقابتی نیست؛ چراکه با توجه به حجم میلیونی کاربران پیامرسانهای بومی، دیتاسنترهای خصوصی قدرت ارائه سرویس به این پیامرسانها را ندارند.
او در این مورد به کارنگ گفت: «هر سرویس داخلی مجوز داشته باشد و در سطح امروز پیامرسانهای داخلی کاربر داشته باشد، ما به او خدمات دیتاسنتری ارائه خواهیم کرد و تنها قرار نیست به پیامرسانها خدمات ارائه کنیم. این کار ما هم به دستور مرکز ملی فضای مجازی و در راستای مسئولیت اجتماعی دولت است که به سرویسهای ایرانی کمک کنیم تا بتوانند سرویس باکیفیت به مردم ارائه دهند.»
او با اعلام اینکه این کارشان فعالیت ضدرقابتی با بخش خصوصی نیست، ادامه داد: «بخش خصوصی امکانات لازم برای ارائه سرویس به این پیامرسانها با این میزان کاربر را ندارد؛ بنابراین ما برای کمک به آنها وارد عمل شدهایم. این کمک و حمایت هم همیشگی نیست.»
به گفته او با مهاجرت موفقیتآمیز از پیامرسانهای خارجی به داخلی این حمایتها برداشته میشود و این سرویسها باید روی پای خودشان بایستند.