تغییر پیدا نکردن ساعت در سال ۱۴۰۲ در ایران نه تنها هنوز برای برخی از مردم همچنان عجیب است، بلکه هرج و مرج بالایی هم در روند جاری کشور ایجاد کرده است. یک جستجوی ساده در شبکه‌های اجتماعی شما را به حجم قابل توجه‌ای از پست‌هایی می‌رساند که در آن کاربران از دردسرهای این روزهای خود هنگام استفاده از دستگاه‌های دیجیتال یا اپلیکیشن‌های مختلف گفته‌اند.
حالا بسیاری از تراکنش‌ها با مشکل مواجه شده است و همچنین تقریبا اکثر اپلیکیشن‌های توکنایزر که رمز پویا تولید می‌کنند، برای ورود به سامانه‌های اینترنت بانک روی گوشی‌هایی که ساعت آنها به صورت خودکار تغییر کرده به مشکل خوردند.
به گفته کارشناسان شبکه این مشکل ناشی از این است که ساعت کلاینت با سرور همخوانی ندارد. این مشکلات فقط به شبکه بانکی ختم نمی‌شود و از سوی دیگر نیز دوربین‌های جاده‌ای عملا از کار افتاده‌اند و تصاویر لحظه‌ای در سامانه ۱۴۱ هم در دو روز گذشته تقریبا هیچ تصویر تازه‌ای از وضعیت آزادراه تهران-شمال را به شهروندان نشان نمی‌دهد.
این مشکلات در حالی رخ می‌دهد که وزارت ارتباطات پیش از شروع سال ۱۴۰۲ اعلام کرده بود که اقدامات لازم برای جلوگیری از مشکلات نرم‌افزاری به دنبال تغییر پیدا نکردن ساعت در سال جدید را نهادهای بین‌المللی در این زمینه انجام داده است.
همچنین روز گذشته بعد از تغییر پیدا کردن ساعت برخی دستگاه‌های دیجیتالی از گوشی‌های موبایل گرفته تا دستگاه‌های ویندوزی و برخی دستگاه‌های بر پایه سیستم عامل اندروید مانند تلویزیون‌ها و ساعت‌های هوشمند، رگولاتوری در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که پیگیری‌های لازم در این زمینه را انجام داده و اگر ساعت دستگاه موبایلی تغییر پیدا کرده به خاطر این است که برخی تولیدکنندگان گوشی که باید نسخه به روز‌رسانی شده‌ای منتشر می‌کردند، در این زمینه به روز‌رسانی لازم را منتشر نکرده‌اند.
رگولاتوری تاکید کرده بود که در این زمینه در حال پیگیری‌های لازم است. این گفته‌ها در شرایطی است که تجربه‌های کاربری نشان می‌دهد مشکلات تغییر پیدا نکردن ساعت تنها محدود به گوشی‌های موبایل نیست.
تراکنش‌هایی که انجام نمی‌شود
رمزبان و بام بانک ملی نمونه‌ای از پلتفرم‌هایی که با مشکل در ارائه خدمات مواجه شده بوده که به نظر می‌رسد امروز سوم فروردین ۱۴۰۲ مشکل آنها حل شده است. کاربران در استفاده از رمز ساز پاسارگاد، رمز ساز آینده (ریما)، اینترنت بانک سامان، همراز بانک تجارت، رمزنگار بانک ملت هم با مشکلاتی مواجه بوده‌اند. شهرپی بانک شهر هم با جابه‌جایی ساعت در زمینه برداشت حساب، کاربران را با مشکلاتی مواجه کرده است و برای مثال به‌جای ساعت ۱۰ ساعت ۹ برداشت حساب‌ها را انجام داده است.
در این زمینه، فعالان آی‌تی و بانکی معتقدند که مشکلات ایجاد شده در پی تغییرنکردن ساعت رسمی کشور باعث شد تا بحران y2k سال ۲۰۰۰ را درک کنند. این بحران به وقایع مربوط به قالب‌بندی و ذخیره‌سازی داده‌های تقویم برای تاریخ‌های آغاز شده از سال ۲۰۰۰ مربوط می‌شود که در آن زمان، بسیاری از برنامه‌های نمایانگر سال‌های چهاررقمی فقط با دو رقم آخر در نظر گرفته شده بودند و این باعث می‌شد تا سال ۲۰۰۰ از سال ۱۹۰۰ غیرقابل‌تشخیص باشد که نمایش تاریخ قرن بیستم در چنین برنامه‌هایی می‌توانست باعث خطاهای مختلفی مانند نمایش نادرست تاریخ‌ها و ترتیب نادرست سوابق خودکار تاریخ‌دار شود.
مختل شدن کسب‌وکارها
در این زمینه، مصطفی امیری، مدیرعامل زرین‌پال در رشته توییتی با اشاره به بحران y2k سال ۲۰۰۰ به بیان فنی مشکلات پرداخت‌یاری زرین‌پال اشاره کرده و گفته است بر خلاف تصور موضوع تغییر نکردن ساعت به یکی از چالش‌های اصلی تیم زرین‌پال در دو روز اخیر تبدیل شده بوده و به نظر می‌رسد دولت و مجلس می‌توانستند با زمان‌بندی بهتر، پذیرش این تغییر را راحت‌تر کنند.
همچنین در این مورد محمد یارمحمدی، مدیر محصول پلتفرم آپ، هم در رشته توییتی دیگر به بیان چالش‌های تغییر پیدا نکردن ساعت در سال ۱۴۰۲ اشاره کرده است. او با اشاره به اطلاعیه رگولاتوری در این زمینه گفته است حل موضوع به این سادگی نیست که تولیدکنندگان نرم‌افزار یک نسخه جدید منتشر کنند. او تاکید کرده که هزینه بروزرسانی اجباری (فوری آپدیت) برای پلتفرمی که مخاطبینش را دانه به دانه و با هزینه جمع کرده کار ارزانی نیست و موجب کلی ریزش کاربر می‌شود.
از سوی دیگر به باور او خود تغییر نرم‌افزار هم کار کم‌هزینه و کم‌دردسری نیست، خصوصا وقتی با محصولی طرف باشید که در طول حدود ده سال حسابی پیچیده شده باشد.
یارمحمدی با بیان اینکه این اثرات فقط روی گوشی‌های موبایل نیست نوشته است: «اثر این تغییر فقط روی نرم‌افزار گوشی‌های موبایل نیست. یک فقره شما پوزهای پرداخت با کارت با آن اینترنت هندلی‌شان را در نظر بگیرید. خلاصه که همه چیز به هم پیچیده و چند صباحی مشکلات ریز و درشت بیرون می‌زند. همه‌ی اینها را نگفتم که اصل تصمیم توقف تغییر ساعت را زیر سوال ببرم (در واقع اشتباه بودن اصل این تصمیم به این تبعاتش ربط ندارد)؛ مسأله‌ام روش اعمال تصمیمات این چنینی است که هزینه و تبعات در آن محاسبه نمی‌شود.»
او در پایان تاکید کرده که اگر زمان تنفس بیشتری برای اعمال چنین تصمیمی در نظر گرفته می‌شد، کلی از این تبعات با بروزرسانی طبیعی و تدریجی اصلا رخ نمی‌داد، در واقع نه نیازی به بروزرسانی اجباری نرم‌افزارها بود، نه نگرانی از سیستم عامل‌های قدیمی و…
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/kt0i
