دیر یا زود چنین خواهد بود

حمل‌و‌نقل به خودی خود یکی از بزرگ‌ترین صنایع دنیاست که مهم‌ترین دسته‌های آن شامل ترابری و جابجایی انسان‌هاست. می‌توان ادعا کرد که شاید مهم‌ترین بخش فناوری‌های قدیم که مستقیماً به تحقق سبک زندگی امروزه ما کمک و خدمت کرده است، صنعت حمل‌و‌نقل است. با جابجایی سریع‌تر انسان‌ها و کالاها به وسیله کشتی‌ها، هواپیماها و قطارها، سرعت زندگی ارتقا یافته و سبک زندگی در سطحی جهانی به حالت کنونی خود رسیده است.

بدون حمل‌و‌نقل به شکل امروزی آن، اغلب کالاهایی که به طور روزمره از آن‌ها لذت می‌بریم، از خوردنی‌ها گرفته تا لوازم الکترونیکی مورد علاقه‌مان، هیچ‌کدام در دسترس نبود. بخش دیگر اهمیت حمل‌ونقل، جابجایی انسان‌هاست. پس می‌توانیم زندگی فعلی خود را بدون حمل‌و‌نقل، تقریباً غیرممکن ببینیم.

اما حمل‌‌و‌نقل جدا از تحولات مثبتی که برای بشر رقم زده، یکی از صنا‌یعی است که بیشترین اشتغال‌زایی را ایجاد می‌کند و به عنوان یکی از صنایع محوری شناخته می‌شود؛ به این معنی که وجود بسیاری از صنایع دیگر وابسته به بقا و رونق حمل‌و‌نقل است. بنابراین نباید دور از ‌ذهن باشد که مشکلاتی که در این بخش به وجود می‌آید، به طور غیرمستقیم همه‌ ما را درگیر خود می‌کند. 

در حال حاضر، این صنعت با دو مشکل اساسی دست‌و‌پنجه نرم می‌کند که در صورت عدم سازش مناسب با آن‌ها در بازه زمانی مناسب، عواقب اقتصادی و زیست‌محیطی بسیاری بر بشریت تحمیل می‌شود.

یکی از واضح‌ترین این مشکلات، مشکلات زیست‌محیطی‌ای است که عامل آن تعداد زیاد وسایل حمل‌و‌نقل بر زمین است. به‌خصوص در رده‌های بالاتر این صنعت که بیشتر با ابرنفتکش‌ها و هواپیماهای باربری سر‌و‌کار دارد که بیشترین میزان گازهای گلخانه‌ای را در میان وسایل حمل‌و‌نقل تولید می‌کنند، قانونگذاری مناسب وجود ندارد و شاهد آلودگی بی‌رویه هوا به وسیله آن‌ها هستیم. 

در عوض، سیاستمداران و بدنه‌های قانونگذار کشورهای مختلف، بر خودرو‌های عادی متمرکز شده‌اند و در تلاشند با استفاده از استانداردسازی و قانونگذاری برای وسایل حمل‌و‌نقل روزمره، صدماتی را جبران کنند که لزوماً با این دسته از وسایل حمل‌و‌نقل تولید نشده‌اند. 

یکی دیگر از مشکلات بزرگ این صنعت در حوزه مشاغل است. تکنولوژی‌های رانندگی خودکار روز‌به‌روز در حال پیشرفته‌تر شدن هستند و در نتیجه همه‌گیری ترس از بیکاری در میان رانندگان کشورهای غربی شایع شده است. اتوماسیون و مشکلاتی که برای مشاغل ایجاد می‌کند، تنها به حمل‌و‌نقل محدود نمی‌شود و تبعات آن در آینده یکی از چالش‌های ما خواهد بود. 

ماشین‌های برقی: زهر پس از مرگ

دُوَل مختلف با قانونگذاری سعی در بهبود اوضاع زیست‌محیطی دارند. یکی از اصلی‌ترین راهکارهای آن‌ها تنظیم متوسط گازهای گلخانه‌ای مضر خودروهاست. این امر عموماً با موتورها و باتری‌های برقی تعبیه‌شده در خودروها محقق می‌شود. هرچند در ابتدا تصور می‌شد که راه‌حل پیدا شده و آینده حمل‌ونقل‌های روزمره و حتی ترابری کشف شده است، خیلی زود دردسرهای عظیم ساخت این باتری‌ها به چشم آمد.

نه‌تنها ماشین‌های باتری‌محور در درازمدت از نظر اقتصادی به‌صرفه نیستند، بلکه فرایند تولید این باتری‌ها و معدن‌کاری برای به دست آوردن مواد طبیعی استفاده شده در آن‌ها، خود بحران زیست‌محیطی دیگری را ایجاد خواهد کرد. عموم این باتری‌ها را کارخانه‌های چینی‌ تولید می‌کنند که تولید گازهای گلخانه‌ای آن‌ها به‌تنهایی به اندازه ماشین‌های یک شهر است. واضح است که تمرکز قانونگذاران باید بر سطوح عظیم‌تر صنعت حمل‌و‌نقل مانند بخش ترابری معطوف باشد. 

سوخت‌های سبز: نوری در تاریکی

گازهای گلخانه‌ای به لایه ازون آسیب زده‌اند و درخشان‌ترین راهکارها برای جلوگیری از ادامه آسیب و تخریب، ‌تنها در درازمدت آسیب بیشتر را به همراه خواهد داشت. در نهایت این سوخت است که باعث و بانی این آسیب‌هاست. پس چه می‌شود اگر بتوانیم سوختی بسازیم که راه‌حل مشکل خودش باشد؟ با سوخت‌های سبز آشنا شوید.

این سوخت‌ها که با نام‌های بیوفیول و زیست‌سوخت نیز شناخته می‌شوند، از بقایای توده‌های زیستی برای تولید انرژی استفاده می‌کند و زائده‌های آن به مراتب ضرر کمتری به همراه دارد و حتی در بسیاری موارد توانایی بازیافتی را به همراه دارد. منبع اصلی این سوخت‌ها الکل‌های قوی به‌دست‌آمده از تخمیر گیاهان خاص است که تنها به این دلیل کشت می‌شوند. هرچند از انواع چربی نیز در به دست آوردن الکل مورد نیاز برای این سوخت‌ها استفاده می‌شود. زیست‌سوخت‌ها نزدیک‌ترین چیز به یک راه‌حل دائمی و درازمدت برای مشکلات زیستی حمل‌و‌نقل هستند.

در سال ۲۰۱۹ تولید این سوخت‌ها بالغ بر ۱۶۱ میلیارد لیتر بود و ۳ درصد کل سوخت‌های مصرفی صنعت را تشکیل می‌داد. آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) پیش‌بینی می‌کند تا سال ۲۰۵۰ بیش از یک‌چهارم سوخت مصرفی در دنیا از زیست‌سوخت‌ها تأمین شود. 

مشاغل ترکیبی، نوشداروی رانندگان

فراموش نکنیم که حمل‌و‌نقل با دو مشکل بزرگ دست‌و‌پنجه نرم می‌کند. از دغدغه‌های اصلی رانندگان در آینده نه‌چندان دور، جایگزین شدن آن‌ها با فرایند اتوماسیون و خودروهای بدون راننده است. این تکنولوژی که به‌خصوص شرکت تسلا در حال پیشرفته‌تر کردن آن است، توانایی این را دارد تا چشم‌انداز صنعت حمل‌و‌نقل و ترابری را به‌کل عوض کند و بدنه اصلی مشاغل این صنعت، یعنی رانندگان را، بیکار کند.

اما واضح است که بیکار کردن میلیون‌ها راننده در سطح جهانی جزو گزینه‌ها نیست. کلید این مشکل در مفهومی به نام «مشاغل ترکیبی» نهفته است. با گذر زمان، مهارت‌های مورد نیاز برای شغل «رانندگی» متحول خواهد شد و حتی اگر امر رانندگی به وسیله ربات‌ها انجام شود، این ربات‌ها همواره نیاز به سرپرست یا متصدی خواهند داشت. بسیاری از رانندگان در آینده خود را نه در معرض از دست دادن شغل‌هایشان، بلکه در معرض تغییر و تکامل وظایف خواهند دید.

خیلی زود مشاغل آن‌ها از رانندگی، به نظارت، رسیدگی و پشتیبانی ماشین‌های بدون راننده تغییر خواهد کرد. قانونگذاری مناسب برای تعادل میان اتوماسیون و مشاغل ترکیبی نیز از دیگر راهکارهای مبارزه با حذف مشاغل با خودکارسازی است.