رئیس سابق ساترا با انتقاد از وضعیت فعالیت پلتفرم‌های دولتی گفته است که هیچ‌کدام از پلتفرم‌های دولتی کشور نتوانسته‌اند در بازار رقابتی، رقابت کنند و همین شرایط هم باعث شده رسانه‌ای مانند صداوسیما حالا به این وضعیت دچار باشد.
به گزارش روابط عمومی اندیشکده حکمرانی شریف، محمدصادق امامیان، عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر و هم‌بنیانگذار اندیشکده حکمرانی شریف در برنامه «زاویه» با موضوع حکمرانی فضای مجازی به بحث و گفتگو پرداخت.
او با انتقاد از نحوه فعالیت پلتفرم‌های دولتی گفت: «به نظر یک پلتفرمی نظیر تیک‌تاک به هیچ وجه یک شرکت دست‌ساخته و اصطلاحاً با یک ظاهر بخش خصوصی و یک باطن بخش دولتی نیست و ما این موضوع را در کشور خودمان تجربه کرده‌ایم. هر کجا خواستیم با بخش دولتی یک کار بزرگ را انجام دهیم نتوانستیم؛ به‌ویژه آنجایی که سنگ محک درست به وجود می‌آید که بازار رقابتی باشد هیچ پلتفرم دولتی ما نتوانسته در بازار رقابتی، رقابت کند و وضعیت صدا و سیمای ما امروز ناشی از همین است.»
این استاد دانشگاه ادامه داد: «ما نظام رسانه‌ای متکثر و متنوعی نداریم. خیلی از صحبت‌های من و شما در برنامه امروز را اگر افرادی می‌بینند باور نمی‌کنند چون صدا و سیما را یکطرفه می‌بینند. این ماحصل سیاست‌های ما در سازمان صدا و سیما و در عرصه رسانه‌ای کشور برای مدت طولانی است. ما از خودمان مشروعیت‌زدایی کردیم و این باعث می‌شود که حرف‌های بحق‌مان شنیده نشود.»
او همچنین در ادامه این گفت‌وگو به انتقاد در مورد نحوه عملکرد مرکز ملی فضای مجازی پرداخت و با اعلام اینکه این شورا با ابتکار رهبری شکل گرفته، گفت: «مرکز ملی و شورای عالی فضای مجازی با یک نگاه پیشرو بیشتر از یک دهه قبل تأسیس شد، اما از همان زمان در طول دوره‌های گذشته عملاً مرکز ملی فضای مجازی در شورای عالی فضای مجازی محل گفتگو و عدم اجرا بود. طبق فرمایش رهبری قرارگاه نهایی ما باید مرکز ملی فضای مجازی باشد و تا به الان مرکز ملی فضای مجازی زیر بار مسئولیت‌ها نرفته است.»
نگرانی اروپایی‌ها از وضعیت اینترنت
او در ادامه این گفت‌وگو به وضعیت حاکمیت در فضای مجازی پرداخت. امامیان ادامه داد: «در نگاه رسانه‌ای رسمی کشور، ما دنیا را یک دنیای به ظاهر متحد می‌بینیم، اما این اتحاد در واقع وجود ندارد. نگرانی‌هایی به صراحت توسط رهبران سیاسی و رگولاتورها و مسئولان فنی این حوزه‌ها در کشورهای مختلف طرح شده، منتهی وقتی فضا خیلی سیاسی می‌شود و عملاً آمریکا می‌تواند همه را در یک جبهه متحد کند؛ شاهد یک چهره واحد از دنیای غرب هستیم.»
امامیان گفت: «در اجلاس IGF که در یک کشور آفریقایی در دسامبر 2022 برگزار شد و در جلسه‌ای که دبیر کل سازمان ملل حضور داشت؛ نخست‌وزیر کشور میزبان از مهمترین منتقدان وضعیت حکمرانی اینترنت بود و در سخنرانی بیان کرد که به‌واسطه فیک‌نیوز سازمان‌یافته از طریق اینترنت و به‌ویژه پلتفرم آمریکایی من امنیت کشورم را نمی‌توانم تأمین و تضمین کنم.»
او با اعلام اینکه ما تونایی کنترل حکمرانی اینترنت را نداریم ادامه داد: «یکی از مسائل مهم عدم توانایی کنترل وضعیت حکمرانی اینترنت در کشورهای در حال توسعه، عدم مشروعیت حاکمیت در این کشورهاست و این کشورها تا زمانی که نتوانند جوامع‌شان؛ به‌ویژه بخش نخبگانی را قانع کنند که تلاشی که انجام می‌دهند به نفع جامعه است حتماً از داخل با مقاومت مواجه خواهند شد. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که در ایران با چنین مقاومتی روبه‌رو هستیم.»
در ادامه گفتگو امامیان یکی دیگر از نگرانی‌های حکمرانی اینترنت را مداخله در تعارضات و مناقشات و حساسیت‌های سیاسی_ اجتماعی در کشور آمریکا دانست و گفت: «اوج این مسئله در انتخابات‌ها نمایان می‌شود و آن هم از طریق فیک‌نیوز و کمپین‌های اطلاعاتی است که عملاً دموکراسی و پایه‌های حکومت مردم‌سالار را به‌صورت نمادین زیر سؤال می‌برد.»
پول دولتی و رانتی که ایجاد می‌شود
امامیان ادامه داد: «رمز و راز کلیدی اقتدار آمریکایی، اقتدار شرکت‌ها و بخش خصوصی آمریکایی است که آن هم ناشی از قاعده واقعی رقابت در آمریکاست و این دقیقاً برخلاف کاری است که در ایران انجام می‌شود.»
عضو هیئت علمی دانشگاه امیرکبیر با بیان اینکه در کشورمان مسیر درستی برای توسعه پلتفرم‌ها طی نمی‌کنیم گفت: «برای تقویت یک حوزه شروع به واریز پول دولتی می‌کنیم و با این کار رانت ایجاد می‌شود و رانت باعث ایجاد ناکارآمدی می‌شود. وقتی ناکارآمدی ایجاد شد برای پنهان کردن آن سعی می‌شود اجازه بخش خصوصی واقعی گرفته شود.»
او ادامه داد: «در صنایع مختلف ایران با این مسئله روبه‌رو هستیم و در حال حاضر صنعت خودروسازی ما یک نمونه شده است و در همین حوزه پلتفرم‌های اینترنتی داریم. زمانی که من در ساترا بودم خیلی از بخش‌های دولتی نظیر صداوسیما تمایل به ورود بخش خصوصی در این زمینه را نداشتند و همه هم ادعا می‌کردند که قصد ما تقویت اقتدار ملی در این حوزه است؛ در حالی که اقتدار ملی از طریق رقابت و توسعه قدرت و قدرتمندسازی بخش خصوصی ایجاد می‌شود.»
امامیان اظهار داشت: «آمریکا با هوشمندی چینی‌ها به چالش کشیده شد و تیک‌تاک با رقابتی‌ترین حالت ممکن به بازارهای کشورهای مختلف تهاجم برد و زمانی که به بالای 100 میلیون یوزر در آمریکا رسید زنگ‌های خطر برای آنها به صدا درآمد. یکی از جذاب‌ترین فرامتن‌های این ویدئوی حضور مدیر تیک‌تاک در کنگره آمریکا که به نظر من با پخش زیاد از شبکه‌های سیما مردم گمان می‌کنند از آنها سوء‌استفاده می‌کنید، این بود که هر دو حزب آمریکا درخواست بررسی عملکرد آن را داده بودند.»
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/ln7e
