در سال جاری بزرگ‌ترین شرکت‌های فناوری جهان، رقبای کوچک‌تر را با سرعت بی‌سابقه‌ای خریداری کردند. داده‌های ریفینتیو که توسط فایننشال تایمز تجزیه و تحلیل شده، نشان می‌دهد شرکت‌های فناوری حداقل 264 میلیارد دلار برای خرید رقبای احتمالی به ارزش کمتر از یک میلیارد دلار از ابتدای سال 2021 هزینه کرده‌اند که دو برابر رکورد قبلی ثبت‌شده در سال 2000 و در دوران شکوفایی و رونق دات‌کام است.
این حجم از خریدها در شرایطی صورت می‌گیرد که کاخ سفید، نهادهای نظارتی و اعضای کنگره بسیار سخت‌گیرانه موضوع را بررسی کرده و شرکت‌های بزرگ فناوری به‌ویژه اپل، فیس‌بوک، گوگل، آمازون و مایکروسافت را متهم به خفه کردن رقابت و آسیب رساندن به مصرف‌کنندگان کرده‌اند.
یک دهه خرید دیوانه‌وار
کمیسیون تجارت فدرال در حال تحقیق درباره خریدهای طولانی‌مدت فیس‌بوک از اینستاگرام و واتس‌اپ است. این سازمان هشدار داده است که می‌تواند معاملات دیگر را حتی پس از انجام آن‌ها مورد بررسی قرار دهد و این قدرت را دارد که اگر معاملات را غیرقانونی بداند، در آینده مانع از انجام آن‌ها شود. این کمیسیون هفته گذشته نتایج مطالعه‌ای را در زمینه فعالیت‌های ادغام و تملک فناوری‌ها از سال 2010 تا 2019 منتشر کرد و توجه‌ها را به یک دهه فعالیت جنون‌آمیز جلب کرد که در آن شرکت‌ها رقبای کوچک‌تر را با سرعت زیاد خریداری کرده‌اند.
لینا خان، رئیس کمیسیون تجارت فدرال، گفت که این مطالعه تأکید می‌کند که به بررسی دقیق گزارش‌ها و شناسایی قوانین کمیسیون تجارت فدرال که ممکن است باعث ایجاد چنین خلأهایی شده باشد، نیاز است. لازم به ذکر است که در معاملات با ارزش کمتر از 92 میلیون دلار، به گزارش به مقامات نظارتی آمریکا نیازی نیست.
تجزیه و تحلیل داده‌های نشان می‌دهد که با وجود چنین هشدارهایی از ابتدای سال، شرکت‌های فناوری نه هزار و 222 معامله برای خرید شرکت‌های نوپا به ارزش کمتر از یک میلیارد دلار ثبت کرده‌اند که حدود 40 درصد بالاتر از سطح سال 2000 است.
بری لین، مدیر مؤسسه اوپن مارکت مستقر در واشنگتن، می‌گوید: «این کاملا قابل پیش‌بینی بود. در شرایط سخت شرکت‌هایی که قبلا تأسیس شده‌اند، ماندگارتر می‌شوند. اما این مدل معامله بد است، زیرا این شرکت‌ها را بسیار قوی‌تر می‌کند. این اتفاق میزان قدرتشان را بر افرادی که برای آن‌ها کار می‌کنند، بازار سرمایه و سرمایه‌گذاران افزایش می‌دهد و مانع از رقابت می‌شود که می‌تواند نوآوری را به ارمغان آورد.»
ادغام و خرید فناوری در هر اندازه در سال 2021 به بالاترین حد خود رسیده است. به این دلیل که شرکت‌ها با استقبال میلیون‌ها نفر از مردم از تجارت الکترونیک در طول همه‌گیری، قابلیت‌های دیجیتالی را تقویت کردند.
حذف رقبای آینده
مطالعه کمیسیون تجارت فدرال نشان داد که اپل، فیس‌بوک، آمازون، گوگل و مایکروسافت بین ژانویه 2010 تا دسامبر 2019، 819 خرید انجام داده‌اند که به دلیل عدم رعایت الزامات گزارش ثبت نشده‌اند.
خان گفت این مطالعه نشان می‌دهد که چگونه شرکت‌های بیگ‌تک به طور سیستماتیک از استارتاپ‌ها برای حذف رقبای آینده استفاده می‌کنند.
براساس داده‌های ریفینتیو، معاملات کمتر از آستانه 92 میلیون دلار که نیازی به گزارش شدن آن‌ها نیست، 8451 معامله را در سال جاری شامل می‌شود که به بالاترین حد خود رسیده و 35 درصد بیشتر از سال گذشته است.
مایکروسافت، گروه محاسبات نرم‌افزاری فضای ابری، با انجام 9 تراکنش زیر آستانه، بزرگ‌ترین دارنده دارایی‌های کوچک در بین پنج شرکت حاضر در این گزارش بوده است. شرکتی که توسط بیل گیتس تأسیس شد، همچنین معاملات بزرگ‌تری انجام داد از جمله خرید نوآنس، پیشگام فناوری صدا به ارزش 16 میلیارد دلار.
دومین شرکت در زمینه معاملات کوچک، آمازون غول تجارت الکترونیک با هشت تراکنش بوده است. همچنین شرکت جف بزوس با خرید استودیوی افسانه‌ای MGM به قیمت 45/8 میلیارد دلار، یک مگا دیل (ادغام یا تملک به ارزش پنج میلیارد دلار یا بیشتر) ساخت.
استراتژی غول‌ها
این یافته‌ها به دنبال دستور جامعی است که جو بایدن در ماه ژوئیه امضا کرد و با هدف مهار نفوذ تجارت بزرگ با حذف شیوه‌های ضد رقابتی انجام شد. این دستور که شامل بخش‌هایی از فناوری و حمل‌ونقل تا مراقبت‌های بهداشتی و بانکی می‌شود، بخشی از استراتژی گسترده‌تر دولت بایدن برای مقابله با تمرکز قدرت شرکت‌ها در صنایع مختلف است.
بر اساس گزارش کمیسیون تجارت فدرال، اپل، فیس‌بوک، آمازون، گوگل و مایکروسافت 616 خرید به ارزش بیش از یک میلیون دلار انجام دادند که بیش از 75 درصد آن شامل قوانین غیررقابتی برای مؤسسان و کارکنان اصلی شرکت‌های هدف بود. حداقل 40 درصد از معاملات که سن دارایی‌ها را نشان می‌دهد، شامل شرکت‌هایی است که کمتر از پنج سال از عمرشان می‌گذشته است.
ربکا کلی اسلاتر، کمیسر کمیسیون تجارت فدرال، می‌گوید: «من به خریدهای سریالی به عنوان یک استراتژی فکر می‌کنم. هر ادغامی به طور مستقل ممکن است تأثیر قابل توجهی نداشته باشد، اما تأثیر جمعی صدها خرید کوچک می‌تواند منجر به تولد یک غول انحصاری شود.»
اپل، فیس‌بوک، آمازون، گوگل و مایکروسافت از اظهارنظر خودداری کردند.
